Lokale gastronomiczne na celowniku posłanki

Interpelacja nr 4551 do ministra finansów w sprawie przypadków łamania przez lokale gastronomiczne ustawy o cenach oraz ustawy Kodeks karny skarbowy, w związku z zaniżaniem stawki podatku VAT w sprzedawanych zestawach produktów spożywczych

Szanowny Panie Ministrze! Zwracam się do Pana z interpelacją dotyczącą łamania przepisów ustawy o cenach oraz Kodeksu karnego skarbowego przez lokale gastronomiczne.

Wiele restauracji i pubów do zamówionego przez klienta piwa dodaje paluszki czy orzeszki. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, iż na otrzymanym rachunku fiskalnym są ujęte zarówno piwo, jak i dołączony do niego poczęstunek, a cena dodatku znacznie przekracza cenę alkoholu.

Jest to powszechnie stosowana praktyka także przez duże, sieciowe restauracje i inne lokale gastronomiczne, gdzie w zestawie cena napoju jest kilkakrotnie niższa od przekąski. Dochodzi do zaniżania kwoty podatku VAT, gdyż stawka podatku VAT na napój czy piwo wynosi 22%, natomiast na produkty skrobiowe czy kanapki 7%. Stosując ten wybieg, sprzedający oszczędzają, a tracą na tym urzędy skarbowe.

Zaniżanie wartości sprzedaży piwa wpływa ponadto na wielkość opłaty za przedłużenie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Wysokość opłaty za odnowienie koncesji na alkohol zależy bowiem od wartości sprzedaży napojów alkoholowych będącej kwotą należną, wskazaną na rachunku.

Przedstawiona sytuacja narusza wiele przepisów. W myśl art. 12 pkt 1 ustawy o cenach - w miejscach sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się, z zastrzeżeniem ust. 3, ceny jednostkowe towarów i usług w sposób zapewniający prostą i niebudzącą wątpliwości informację o ich wysokości, a w odniesieniu do cen urzędowych - także o ich rodzaju (cena urzędowa) oraz o przyczynach wprowadzenia obniżek cen. Restauratorzy łamią ten przepis, wprowadzając klientów w błąd, gdyż cena przedstawiona w karcie różni się od ceny z paragonu fiskalnego. Nazwa towaru na paragonie powinna być taka, aby na jej podstawie można było dokładnie określić zakupiony towar. Podanie niezamówionej przekąski nie upoważnia do twierdzenia, że przeważająca część zapłaconej kwoty powinna być opodatkowana stawką obniżoną, bo istotą przeprowadzonej transakcji był zakup napoju alkoholowego, a nie dodatku.

Ustawa o VAT stanowi, że obrotem, który jest podstawą opodatkowania, jest kwota należna z tytułu sprzedaży (art. 29). Lokale gastronomiczne, gdzie praktykuje się dodawanie przekąsek do zamówionego piwa, naruszają art. 54 Kodeksu karnego skarbowego, który stanowi, że przestępstwo, zagrożone karą grzywny, popełnia podatnik, który nie ujawnia podstawy opodatkowania, przez co naraża podatek na uszczuplenie.

Art. 199a § 2 Ordynacji podatkowej stanowi, że jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, to skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności. W związku z tym restauratorzy powinni ponosić koszty za ukrytą sprzedaż napoi.

Wszystkie opisane przypadki, według izb skarbowych i środowisk prawniczych, są niezgodne z obowiązującym prawem. Potwierdza to orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawach tzw. świadczeń złożonych (C-41/04, C-349/96). Stanowi ono, że gdy celem zakupu klienta jest określony produkt, a nie dodatek, to całość świadczenia będzie opodatkowania tak jak produkt główny.

W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy Ministerstwo dostrzega przedstawiony problem?

2. Jak Ministerstwo ocenia istniejące rozwiązania prawne oraz przeprowadzane kontrole przez pracowników urzędów skarbowych w świetle łamania ww. przepisów?

3. W jaki sposób można ukrócić stosowane przez lokale gastronomiczne praktyki, które prowadzą do zaniżania dochodów budżetowych?

Z poważaniem

Poseł Jadwiga Wiśniewska, Warszawa, dnia 21 sierpnia 2006 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 4551 w sprawie przypadków łamania przez lokale gastronomiczne ustawy o cenach oraz ustawy Kodeks karny skarbowy, w związku z zaniżaniem stawki podatku VAT w sprzedawanych zestawach produktów spożywczych

Szanowny Panie Marszałku! W związku z przesłaną przy piśmie z dnia 19 września 2006 r. znak: SPS-023-4551/06 interpelacją Pani Jadwigi Wiśniewskiej, Posła na Sejm RP, w sprawie przypadków łamania przez lokale gastronomiczne ustawy o cenach oraz ustawy Kodeks karny skarbowy w związku z zaniża...