Problemy z certyfikowaniem audytorów wewnętrznych

Zapytanie nr 2029 do ministra finansów w sprawie procesu certyfikowania audytorów wewnętrznych

W 1999 r. przy dostosowywaniu krajowych przepisów do wymogów i praktyk Unii Europejskiej w środowisku finansowo-zarządczym pojawił się oficjalnie nowy termin „audyt wewnętrzny”. Jest to niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce, w tym procedur kontroli finansowej, w wyniku którego kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów; a także czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki. Wyrazem tego było wprowadzenie terminologii, zasad i procedur z tym związanych do polskiego ustawodawstwa, tj. ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 249, poz. 2104) oraz wydanie szeregu rozporządzeń i komunikatów ministra finansów regulujących te kwestie.

Do jesieni 2006 r. na podstawie kryteriów określonych przez ministra finansów resort przez niego zarządzany organizował i nadzorował proces certyfikacji na dyplomowanych audytorów wewnętrznych. Egzaminy przeprowadzane w ministerstwie planowane były w sposób ciągły i regularnie organizowane zapewniały drożność i transparentność systemu, a obciążenie finansowe aplikantów do certyfikatu na poziomie 250 zł odzwierciedlało realne koszty organizacji i przeprowadzania egzaminów.

Od 2007 r. zgodnie z praktyką przyjętą przez środowisko audytu w krajach Unii Europejskiej problematyką certyfikacji audytorów wewnętrznych zajął się Międzynarodowy Instytut Audytorów Wewnętrznych Oddział w Polsce (IIA — The Institute of Internal Auditors), który wzorem europejskim podjął się organizacji egzaminów CIA, CGAP, CFSA, CCSA i prowadzenia profesjonalnych szkoleń. Niestety informacje, które docierają do mnie od osób zainteresowanych tą problematyką, są niepokojące.

Wynika z nich, że stowarzyszenie IIA Polska zawłaszczyło sobie tę dziedzinę, a co ważniejsze wprowadziło chaos w cały proces certyfikacji. Określono odpłatność np. za egzamin CGAP (dotyczący audytorów sektora publicznego) w wysokości 350 USD, nie dostosowano systemu egzaminowania do warunków polskich, w roku 2008 r. nie odbył się jeszcze żaden egzamin na stopień CGAP, a terminy jego organizacji są coraz to odkładane na terminy późniejsze.

W interesie naszego kraju leży, aby choć w sektorze publicznym proces dotyczący kształcenia i egzaminowania kandydatów na audytorów wewnętrznych był przejrzysty i cykliczny.

Jeżeli stowarzyszenie IIA Polska, które na pewno reprezentuje instytucję profesjonalną, nie jest w stanie poradzić sobie, na razie, w tym zakresie, to może z inicjatywy Ministerstwa Finansów powinien pójść bodziec i koordynacja w tym zakresie.

Biorąc pod uwagę powyższe względy, zwracam się z prośbą o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy kierowany przez Pana resort przewiduje jakieś działania w kierunku usprawnienia procesu certyfikowania audytorów wewnętrznych?

2. Jaką kontrolę lub wpływ ma Ministerstwo Finansów na zasady, tryb i harmonogram kształcenia oraz egzaminowania audytorów sektora publicznego?

Z poważaniem

Poseł Krzysztof Jurgiel

Białystok, dnia 27 czerwca 2008 r.

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów — z upoważnienia minist...