Kiedy polisa jest przychodem dla członków zarządu

Jeśli pracodawca zbiorowo ubezpiecza pracowników i wykupuje polisę ubezpieczeniową dla wielu z nich, a opłata za tę polisę jest zryczałtowana, niezbędne jest wykazanie, że możliwa jest identyfikacja ceny konkretnej usługi ponoszonej na rzecz konkretnego pracownika, ponieważ przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują doliczenia do dochodu pracownika wartości świadczeń ponoszonych przez pracodawcę na rzecz pracownika w sytuacji, gdy nie można określić wartości świadczenia z przyczyn faktycznych lub prawnych - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

O co toczył się spór?

Podatnik (spółka z o.o.) złożył wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. We wniosku podał, że planuje wykupić jedynie dla członków zarządu polisy w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą powstać podczas sprawowania przez nich funkcji zarządczych. Zgodnie z zawartą umową ubezpieczającym ma być spółka, ubezpieczonym natomiast jest grupa bezimienna czyli wszyscy poprzedni, obecni i przyszli członkowie zarządu oraz spółka, o ile poniosła koszty w celu naprawienia szkody wyrządzonej przez ubezpieczonego w stosunku do którego zostało wniesione lub jest domniemane ewentualne roszczenie. W umowie zostaną wskazani jako ogół członkowie zarządu, bez imiennego ich wymieniania. Polisa nie wskazuje imiennie osób ubezpieczonych, są to poprzedni, obecni i przyszli członkowie zarządu.

Wysokość składki nie jest uzależniona od ilości osób ubezpieczonych. W razie zaistnienia zdarzenia powodującego szkodę ewentualne odszkodowanie będzie wypłacane:

- w pierwszym rzędzie jako zaliczki lub faktycznie poniesione koszty - ubezpieczonemu, w stosunku do którego zostało wniesione roszczenie, w celu podjęcia wszelkich możliwych oraz zasadnych środków obrony lub zapobieżenia szkody,
- spółce w wypadku poniesienia jakichkolwiek kwot/kosztów z tytułu okoliczności objętych ochroną w ramach zawartej umowy ubezpieczenia, które spółka wypłaciła w celu pokrycia odpowiedzialności ubezpieczonego - tzw. rekompensata,
- same odszkodowanie dla roszczącego, o ile będzie zasadne i objęte zakresem polisy.

Spółka chciała wiedzieć, czy koszt ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej opłacany przez nią stanowi przychód danego członka zarządu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie podatnika, w przypadku świadczeń nieodpłatnych, aby mogły one stanowić przychód do opodatkowania, powinny być rzeczywiście otrzymane przez podatnika, co wynika z brzmienia art. 11 i art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 z późn. zm.; dalej: u.p.d.o.f.). Natomiast opodatkowanie samej możliwości skorzystania ze świadczenia byłoby sprzeczne z art. 11 u.p.d.o.f., ponieważ nawet bierna postawa pracownika bądź innej osoby uprawnionej wiązałaby się z powstaniem obowiązku podatkowego.

Zdaniem podatnika, w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, czyli realny, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). W konsekwencji o przychodzie pracownika możnaby mówić, gdyby skorzystał on z postawionego mu do dyspozycji świadczenia i jednocześnie możliwe byłoby ustalenie jego wartości według metod określonych w u.p.d.o.f. Powyższe natomiast jest niemożliwe w omawianej sprawie, z uwagi na fakt, że nie ma faktycznej...