Jak prawidłowo dokonać podatkowego zamknięcia roku 2010?

Konsekwencją zamknięcia roku obrotowego 2010 jest obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego i ustalenia wyniku finansowego. Jednym z elementów sprawozdania finansowego jest rachunek zysków i strat, w którym wynik finansowy wykazuje się w pozycji "Zysk (strata) brutto". Dla celów ustalenia wysokości podatku dochodowego, należnego za rok podatkowy objęty sprawozdaniem finansowym, konieczne jest uzgodnienie wyniku finansowego firmy ustalonego w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości (lub MSSF) z wynikiem, jaki powinien zostać ustalony zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT). Konieczność ta wynika z faktu, że pomiędzy tymi dwoma wynikami powstać mogą rozmaite rozbieżności, będące konsekwencją odmiennych regulacji wynikających ze wspomnianych ustaw, dotyczących choćby rozpoznawania przychodów i kosztów jednostki (podatnika).

Przyczyny i rodzaje rozbieżności

Powstanie ewentualnych rozbieżności pomiędzy wynikiem finansowym a wynikiem podatkowym firmy jest związane z prawnym obowiązkiem odmiennego traktowania określonych kategorii przychodów oraz kosztów ich uzyskania na gruncie prawa bilansowego oraz prawa podatkowego. W związku z różnicami wynikającymi z obowiązywania przepisów dotyczących przychodów i kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, rozbieżności te mogą wystąpić m.in. w przypadku gdy:

• przychody (koszty) rachunkowe nie stanowią przychodów (kosztów) podatkowych albo przychody (koszty) podatkowe nie stanowią przychodów (kosztów) rachunkowych, lub
• przychody (koszty) są uznawane za osiągnięte (poniesione) w innym momencie zgodnie z prawem bilansowym i z prawem podatkowym.

W przedstawionych powyżej przypadkach dojdzie do powstania odpowiednio różnic trwałych oraz różnic okresowych. Różnice trwałe pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym powstają w bieżącym okresie obrachunkowym i są uwzględniane w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym wyłącznie w roku podatkowym, którego dotyczą, a więc w ich przypadku nie może mieć zastosowania tzw. rozliczanie podatków w czasie. Z kolei różnice okresowe (przejściowe) są uwzględniane w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym, lecz w innym okresie niż okres bieżący (najczęściej w następnym roku podatkowym), w związku z czym jednostki (podatnicy) są obowiązane do rozliczania podatku dochodowego w czasie, tj. do utworzenia przyszłych zobowiązań lub należności z tytułu tzw. podatku odroczonego.

Podatkowe zamknięcie roku 2010

Wynik finansowy w wysokości wykazanej w rachunku zysków i strat za rok 2010 należy zweryfikować dla celów ustalenia wyniku podatkowego osiągniętego przez jednostkę (podatnika), stanowiącego dochód wykazywany w zeznaniu CIT-8 za rok 2010. Weryfikacja ta powinna polegać na ocenie, czy wykazany w sprawozdaniu finansowym wynik finansowy brutto danej firmy dla celów ustalenia wysokości wyniku podatkowego uległ:

• zwiększeniu o koszty:
  • które zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie stanowią kosztów uzyskania przychodów,
  • które stanowią koszt podatkowy w następnym okresie (tj. w roku podatkowym 2011),
• zmniejszeniu o przychody:
  • które zgodnie z przepisami ustawy...