Dotacje a VAT

Otrzymane dotacje, subwencje lub inne dopłaty o podobnym charakterze podlegają opodatkowaniu VAT, gdy bezpośrednio obniżają cenę towaru lub świadczonej usługi. Tak przynajmniej wynika z art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT.Podstawą opodatkowania jest bowiem obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 Ustawy o VAT. Obrót jest rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Zarazem obrót ten zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze.Nie każda jednak dotacja zwiększy podstawę opodatkowania, a więc tym samym będzie objęta podatkiem VAT.

Należy na wstępie zastrzec, iż fakt, że dotacja nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT nie oznacza, że nie stanowi przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym. Dla celów obu podatków – VAT i dochodowego – opodatkowanie dotacji należy oczywiście ustalić odrębnie.

Wracając do kwestii problematyki dotacji w świetle podatku VAT podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT będą tylko takie dotacje, które mają bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Oczywiście takie dotacje pomniejszamy o kwotę należnego podatku.

W ten sposób, jeżeli podatnik – w związku z konkretną dostawą lub usługą otrzymuje dofinansowanie w postaci dotacji będące dopłatą do ceny towaru lub usługi, to tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny jednoznacznie uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia usługi.

Mamy w tym momencie z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast, gdy taki związek bezpośredni nie występuje to dofinansowanie w postaci dotacji na pokrycie niezidentyfikowanych kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ nie mamy do czynienia z obrotem w rozumieniu przepisów o VAT (art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT).

Wtedy bowiem dotacja mająca na celu dofinansowanie działalności nie jest uzależniona od ilości i wartości świadczonych usług lub dostawy towarów.

Dotacja taka ma charakter podmiotowy i nie występuje w niej bezpośredni związek, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, pomiędzy otrzymaną dotacją a konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Określenie tego bezpośredniego związku oczywiście w konkretnych sytuacjach może nastręczać kłopotów.

Przykład 1
Stowarzyszenie kulturalne organizuje festiwal chórów dziecięcych i 40 % ceny biletów zostało sfinansowane przez urząd gminy. Bilet kosztuje 6 zł, zaś do każdego biletu była dopłata 4 zł.
Bez wątpienia dotacja ta miała bezpośredni wpływ na cenę tej usługi i będzie powiększać podstawę opodatkowania, gdyż bez dotacji bilet ten kosztowałby 10 zł.
Tym samym podstawa opodatkowania w tej konkretnej sytuacji będzie wynosiła właśnie 10 zł.

Przykład 2
Stowarzyszenie prowadzi program z propagowaniem zdrowego odżywiana się i otrzymuje dotację na ten cel z urzędu państwowego. W tym przykładzie nie mamy do czynienia z faktem, iż dotacja wpływa na cenę świadczonej usługi i stąd nie będzie ta dotacja podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, opodatkowaniu VAT podlegają zatem dotacje stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi (dotacje przedmiotowe), natomiast dopłaty, które nie stanowią takiej dopłaty, nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Przykład 3
Spółka A. otrzymała dotację na zakup sprzętu komputerowego do wyposażenia biura, zaś zakres działalności to działalność produkcyjna materiałów budowlanych. Dotacja ta nie jest związana z określonymi towarami i usługami, stąd nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jako, że ma tylko pośredni związek z tymi towarami, a przepis art. 29 ust. 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku.

Należy zwrócić uwagę, iż dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej, które są przeznaczone na zakup sprzętu, środków trwałych, stworzenie nowych miejsc pracy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż są to dotacje podmiotowe.

Wyraźnie potwierdza to stanowisko pismo Urzędu Skarbowego w Starachowicach z 3 marca 2006 r. sygn. PP/443-6/06; PDF 411-415/6/06, w którym możemy przeczytać, iż:

„W sytuacji, gdy podatnik - w związku z konkretną dostawą lub świadczeniem usługi - otrzymuje od innego podmiotu jakiekolwiek dofinansowanie (dotację, subwencję) stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, to tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia usługi (dotacja przedmiotowa).

Natomiast w sytuacji, gdy taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie na pokrycie niezidentyfikowanych wprost kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu, ponieważ obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie stanowi dotacja mająca na celu dofinansowanie działalności, nie uzależniona od ilości i wartości świadczonych usług. Dotacja taka ma charakter podmiotowy, gdyż nie występuje bezpośredni związek pomiędzy otrzymaną dotacją a konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Istotne zatem dla określenia, czy dane dotacje są, czy też nie są opodatkowane, będą szczegółowe warunki ich przyznania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Powyższe oznacza, że nie każda otrzymana dotacja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, lecz jedynie ta, która jest związana z dostawą towarów lub świadczeniem usług. Przy czym związek ten musi być bezpośredni i bezsporny.

W przedstawionym stanie faktycznym otrzymana dotacja podmiotowa służy na pokrycie wydatków związanych z poprawą warunków prowadzenia działalności gospodarczej i tworzeniem miejsc pracy.

W związku z powyższym, jeśli otrzymana przez podatnika dotacja przeznaczona jest, zgodnie z umową, na zakup środków trwałych i ma na celu poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej i tworzenie miejsc pracy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż refundacja wynagrodzeń lub składek na ubezpieczenie społeczne, o ile takie dotacje byłyby przyznane również mieściłyby się w zakresie dotacji podmiotowych, a więc takich ...