Black Friday: Odstąpienie od umowy

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo odstąpić od niej bez podawania przyczyny. Prawo do odstąpienia od umowy to tzw. prawo do zwrotu towaru. Umożliwia kupującemu zapoznanie się z towarem i namysłu, czyli rozważenia racjonalności zakupu. To uprawnienie nie przysługuje w sklepach tradycyjnych, w których zależy to wyłącznie od woli sprzedawcy. Termin na odstąpienie od umowy wynosi 14 lub 30 dni.

Uwaga

Przedsiębiorca nie może przyjąć płatności przed upływem terminu odstąpienia od umowy w przypadku zawarcia umowy podczas wycieczki albo niezamówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo pokazu, chyba że pokaz został zorganizowany w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta na jego wyraźne zaproszenie.

Ważne

Konsument może również odstąpić od umowy o dostarczanie treści cyfrowych lub umowy o świadczenie usług cyfrowych, gdy zostały one opłacone pieniędzmi lub danymi osobowymi konsumenta.

Terminy

Termin na odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa wynosi 14 lub 30 dni:

• 30 dni – w przypadku umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo podczas wycieczki,
• 14 dni – w przypadku pozostałych umów, w tym zawartych przez internet, lub podczas umówionej wizyty akwizytora w domu konsumenta.

Umowa zawarta na odległość

Początek biegu 14-dniowego terminu na odstąpienie od umowy zawartej na odległość, np. przez internet, zależy od charakteru transakcji:

• umowa sprzedaży pojedynczego towaru – termin należy liczyć od otrzymania towaru przez konsumenta lub osobę przez niego wskazaną

Przykład

Paweł zamówił w e-sklepie telewizor, który otrzymał 10 września. Termin na odstąpienie od umowy upływa z końcem 24 września.

• umowa sprzedaży obejmująca wiele towarów, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – początek terminu jest liczony od otrzymania przez konsumenta ostatniego towaru, partii lub części

Przykład

Paweł zamówił w e-sklepie dekoder i telewizor. Przedsiębiorca od razu wysłał dekoder, który konsument otrzymał 10 września. Telewizor został doręczony osobną przesyłką po kolejnych 7 dniach (tj. 17 września). Paweł może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy na zakup obu produktów do końca 1 października.

• umowa sprzedaży polegająca na regularnym dostarczaniu towarów przez określony czas – rozpoczęcie biegu terminu zależy od daty otrzymania przez konsumenta pierwszego towaru

Przykład

Małgorzata zamówiła półroczną prenumeratę drukowanej wersji miesięcznika. Pierwsze wydanie otrzymała 4 września. Od tej umowy może odstąpić przez 14 dni od otrzymania pierwszego wydania gazety, tj. do końca 18 września.

Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa

Początek biegu terminu na odstąpienie od umowy poza lokalem przedsiębiorstwa (14 lub 30 dni) liczy się od dnia zawarcia umowy.

Przykład

15 marca Magdę odwiedził akwizytor. Wizyta nie była wcześniej umówiona. Magda zdecydowała się jednak zakupić od akwizytora sprzęt kuchenny. W tej sytuacji, może ona złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy do końca 14 kwietnia.

Ważne!

Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie do odstąpienia od umowy, może skorzystać z tego uprawnienia w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jeżeli jednak w tym okresie sprzedający przekaże mu taką informację, to termin upływa po 30 dniach od momentu jej otrzymania.

Ważne!

Do zachowania terminu na odstąpienie od umowy wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. Nie ma znaczenia to, że sprzedawca otrzyma je po upływie tego terminu.

Podstawa prawna

• art. 27-29 ustawy o prawach konsumenta

Forma

Konsument może odstąpić od umowy poprzez złożenie stosownego oświadczenia. Jego forma może być dowolna. Dla celów dowodowych najlepiej zrobić to na piśmie.

Warto pamiętać

Oświadczenie można sformułować samodzielnie, można też skorzystać z gotowego formularza. Sprzedawcy, którzy dopuszczają złożenie odstąpienia od umowy drogą elektroniczną, np. przez stronę internetową, są dodatkowo zobligowani do potwierdzenia jego otrzymania, czyli np. do wysłania konsumentowi e-maila.

Podstawa prawna

• art. 30 ustawy o prawach konsumenta

Skutek

W razie odstąpienia od umowy uważa się umowę za niezawartą. Zarówno przedsiębiorca, jak i konsument mają w związku z tym określone zobowiązania.

Szczególne obowiązki dotyczą sytuacji odstąpienia konsumenta od umowy o dostarczanie treści cyfrowych lub umowy o świadczenie usług cyfrowych opłaconych danymi osobowymi.

Obowiązki przedsiębiorcy

Sprzedawca musi niezwłocznie – nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia – zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia towaru. Środki powinny zostać zwrócone w ten sam sposób, jakiego wcześniej użył kupujący, chyba że wyraził on zgodę na inną formę zwrotu wpłaconych środków (i nie łączy się to dla niego z dodatkową odpłatnością).

Ważne!

Przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem pieniędzy do chwili otrzymania zwracanej rzeczy lub potwierdzenia jej odesłania (w zależności od tego, co nastąpi wcześniej).

Podstawa prawna:

• art. 32 ustawy o prawach konsumenta

Obowiązki konsumenta

Konsument jest zobowiązany odesłać towar niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy.

Przykład

Hanna kupiła sweter w e-sklepie, który otrzymała pocztą 10 stycznia. Przymierzyła go, nie odpowiadał jej i 14 stycznia wysłała pocztą oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Następnie 20 stycznia sweter odesłała sprzedawcy. Gdy przedsiębiorca otrzymał oświadczenie, zwrócił klientce pieniądze w ciągu kolejnych 14 dni.

Ważne!

Do zachowania 14-dniowego terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem. Jeżeli konsument nie uczyni tego w tym czasie, odpowiada przed przedsiębiorcą za skutki swojej zwłoki, ale nie rzutuje to na skuteczność samego rozwiązania umowy w wyniku złożonego oświadczenia o odstąpieniu od niej (czyli opóźnienie zwrotu nie wpływa na skuteczne rozwiązanie umowy). Termin zwrotu towaru nie obowiązuje, jeżeli sprzedawca zobowiązał się, że sam go odbierze od konsumenta.

Uwaga!

Przedsiębiorca ma obowiązek odebrać towar we własnym zakresie, gdy zostaną łącznie spełnione następujące przesłanki:

• umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa,
• towar dostarczono do miejsca zamieszkania konsumenta,
• charakter towaru nie pozwala na odesłanie go w zwykły sposób pocztą – np. sprzęt AGD o dużych gabarytach (pralka, lodówka).

Ważne!

Wraz z odstąpieniem od umowy wygasają również powią...