Delegacje i oddelegowanie za granicę – zwrot kosztów noclegów i składki ZUS

Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek m. in. na te ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W prezentowanej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych rozstrzygnięta została kwestia braku obowiązku uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia kwot, wypłaconych pracownikom tytułem zwrotu kosztów noclegów w trakcie zagranicznych delegacji i oddelegowania.

(Skróty i wytłuszczenia pochodzą od redakcji)

Z wniosku o wydanie interpretacji

(...)

Brak prawnego wyraźnego rozróżnienia pomiędzy wyjazdem służbowym, a oddelegowaniem powoduje powstawanie wątpliwości natury formalnoprawnej, co do oceny momentu, w którym podróż służbowa staje się oddelegowaniem. Biorąc powyższe pod uwagę Oddział zamierza potwierdzić fakt, iż bez względu na to czy pracownik świadczy pracę w ramach oddelegowania czy też podróży służbowej, koszty związane ze świadczeniem pracy poza miejscem prowadzenia działalności Przedsiębiorcy na terytorium Polski (takie jak nocleg oraz dojazdy), a ponoszone przez Przedsiębiorcę, w związku z tym, że nie stanowią dla pracownika przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...), nie powinny również zwiększać podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Stan faktyczny objęty zapytaniem obejmuje okres od stycznia 2009 r. do chwili obecnej.

Pytanie Wnioskodawcy

Czy jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne powinien był uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, wskazaną we wniosku wartość ponoszonych przez pracodawcę kosztów noclegów oraz dojazdów do/z siedziby swojego Oddziału w Polsce w przypadku oddelegowania pracownika za granicę.

Stanowisko Wnioskodawcy

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w z w. z art: 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m. in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Natomiast zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) (dalej „rozporządzenie").

Zdaniem wnioskodawcy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, płatnik nie miał obowiązku uwzględnienia wartości ponoszonych przez pracodawcę kosztów noclegów oraz dojazdów do/z siedziby swojego oddziału w Polsce w przypadku oddelegowania pracownika za granicę, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, gdyż wartości te nie stanowiły nieodpłatnego świadczenia, a co za tym idzie przychodu pracownika w rozumieniu art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkie rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń.

Termin „inne nieodpłatne świadczenia" użyty przez ustawodawcę w wyżej wymienionych przepisach ustawy o PIT, niewątpliwie ma za zadanie objąć swoim zakresem wszelkie nieodpłatne świadczenia generujące po stronie pracownika przysporzenie majątkowe, powinien być jednak interpretowany przede wszystkim w zgodzie z Konstytucją. Priorytet ma bowiem stosowanie prawa prowadzące do zachowania domniemania zgodności z Konstytucją i - w efekcie...