Diety i ryczałty przy umowach zlecenia

Zmiany wprowadzone w ustawie o czasie pracy kierowców ograniczyły możliwość naliczania i wypłacania diet dla kierowców będących pracownikami i wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. Zmiany te nie dotyczą jednak zleceniobiorców, nie będących pracownikami. Stąd popularne stało się zatrudnianie kierowców w formie umowy zlecenia. Czy tacy kierowcy mogą w ramach wykonywania umowy korzystać ze zwolnienia z podatku pit otrzymywanych diet i ryczałtów? I czy analogicznie - mogą ze zwolnienia korzystać inni zleceniobiorcy?

Jeden z podatników, międzynarodowy kierowca wykonujący umowy zlecenia zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Jego zdaniem takie prawo mu przysługuje, a swoje stanowisko wyczerpująco uargumentował – w sposób na tyle wyczerpujący, że Dyrektor KIS, przyznając mu rację, odstąpił od własnego uzasadnienia tej decyzji.

Warto się zapoznać z tą argumentacją, jako, że w części dotyczącej zwolnienia diet i ryczałtów zleceniobiorców z PIT będzie ona miała zastosowanie nie tylko w przypadku kierowców.

Wniosek, stanowisko i argumentacja podatnika

(skróty i wytłuszczenia od redakcji).

Na rzecz podmiotu niepowiązanego - spółki komandytowej będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej jako: „Spółka” lub „Zleceniodawca”) świadczy Pan usługi kierowcy na podstawie umowy cywilnoprawnej (zwanej dalej „umową”). Stron nie łączy stosunek pracy.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, a przychody osiągane z tytułu umowy kwalifikuje do źródła przychodów jakim jest działalność wykonywana osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej: „ustawą PIT”).

Wskazuje Pan, że umowa o świadczenie usług kierowcy jest umową cywilnoprawną, podobną do umowy zlecenia, do której mają zastosowanie odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego, i która to umowa nie podlega pod regulacje Kodeksu pracy.

Świadczy Pan usługi transportu na terenie kraju i poza granicami RP.

Na podstawie § 9 umowy jest Pan uprawniony m.in. do:

diety w podróży zagranicznej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (dalej: „Rozporządzenie MPiPS”), z następującymi wyjątkami Niemcy - 49 EURO;

- ryczałtu za nocleg w ustalonej wysokości 25% limitu noclegowego określonego w załączniku do Rozporządzenia MPiPS;

– dalej łącznie jako „Świadczenia”. Świadczenia nie wynikają z ustawowego obowiązku wynikającego z ustawy Kodeks pracy (§ 9 ust. 2 umowy).

Kwalifikuje Pan otrzymywane Świadczenia jako kwotę wolną od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy PIT.

W dniu 2 lutego 2022 r. weszła w życie ustawa z 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw zmieniająca art. 2 pkt 7 ustawy o czasie pracy kierowców (definicja podróży służbowej) oraz dodająca do ustawy art. 21b. W związku z powyższym, podjął Pan wątpliwości co do prawidłowości dokonywanego rozliczenia.

Pytanie

Czy odnosząc się do zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, jako osoba świadcząca usługi kierowcy w transporcie międzynarodowym, na podstawie umowy cywilnoprawnej, odbywając w związku z wykonywaniem tych usług zagraniczne podróże, ma prawo kwalifikować (czy będzie miał prawo kwalifikować) wartość otrzymywanych Świadczeń z tytułu podróży, w części nieprzekraczającej wysokości świadczeń przysługujących pracownikom zgodnie z Rozporządzeniem MPiPS, jako kwotę wolną od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy PIT?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, jako osoba świadcząca usługi kierowcy w transporcie międzynarodowym na podstawie umowy cywilnoprawnej, odbywając w związku z wykonywaniem tych usług zagraniczne podróże, ma prawo kwalifikować Pan wartość otrzymywanych świadczeń z tytułu podróży, w części nieprzekraczającej wysokości wartości świadczeń przysługujących pracownikom zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (…), jako kwotę wolną od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (…). Jeśli chodzi o zdarzenie przyszłe – uważa Pan, że takie prawo będzie Panu nadal przysługiwało.

2 lutego 2022 r. weszły zmiany uregulowane w art. 2 pkt 1-3 ustawy z 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 209).

Wprowadzone zmiany w ustawie z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2022 r. poz. 1473, dalej jako: „Ustawa o pracy kierowców” lub „UoCPK”) polegają m.in. na:

· zmianie definicji podróży służbowej, zgodnie z którą podróżą służbową jest „każde zadanie służbowe wykonywane w ramach krajowych przewozów drogowych polegające na wykonywaniu, na polecenie pracodawcy:

1) przewozu drogowego poza miejscowość, o której mowa w pkt 4 lit. a), lub

2) wyjazdu poza miejscowość, o której mowa w pkt 4 lit. a), w celu wykonania przewozu drogowego.

· dodaniu do Ustawy o pracy kierowców art. 21b o następującej treści: „1. Kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. 2. Do kierowcy, o którym mowa w ust. 1 stosuje się w zakresie ustalania podstawy wymiaru:

1) podatku dochodowego od osób fizycznych - przepisy dotyczące osób zatrudnionych w kraju i przebywających czasowo za granicą, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.);

2) składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe - przepisy wydane na podstawie art. 21 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009) dotyczące pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców”.

Pana zdaniem, zmiany dokonane w ramach powyższej nowelizacji dotyczą wyłącznie pracowników zatrudnionych na podstawie stosunku pracy (świadczenie pracy zgodnie art. 775 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy dalej: k.p., (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.).

Natomiast przepisy wyżej wskazane nie obejmują osób świadczących usługi kierowcy w transporcie międzynarodowym, na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Jak wynika z Ustawy o pracy kierowców, ustawodawca dokonał rozróżnienia:

· czasu pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy, zatrudnionych na podstawie stosunku pracy oraz

· czasu pracy osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz wykonujących przewozy na jego rzecz osobiście.

Podobnie definiując podróż służbową ustawodawca wprost wskazuje, że jest to „każde zadanie służbowe wykonywane w ramach krajowych przewozów drogowych polegające na wykonywaniu, na...