Dyrektywa Omnibus: Koniec z fałszywymi opiniami w sieci

Decyzja, czy udostępniać konsumentom opinie o produktach będzie należała wyłącznie do przedsiębiorcy. Jeżeli zdecyduje się on nie udostępniać takich opinii, nie będzie wtedy objęty przedmiotowym obowiązkiem informacyjnym. Jeżeli natomiast będzie udostępniał opinie na swojej stronie internetowej, będzie musiał poinformować konsumentów, czy i w jaki sposób podlegają one weryfikacji. Jeżeli przedsiębiorca odeśle tylko do opinii udostępnionych na stronie internetowej innego przedsiębiorcy, także będzie musiał poinformować konsumentów, że opinie zamieszczane na tej stronie są objęte procedurą weryfikacji albo, że nie są objęte taką procedurą.

Interpelacja nr 34409 do prezesa Rady Ministrów, ministra cyfryzacji w sprawie fałszywych opinii w sklepach internetowych

Szanowny Panie Ministrze,

na podstawie art. 192 Regulaminu Sejmu wnoszę interpelację poselską w sprawie wystawianych na stronach sklepów internetowych fałszywych opinii przez osoby, które nie są konsumentami.

Opinie i rekomendacje dotyczące produktów czy usług to dla wielu konsumentów kluczowe źródło informacji przy podejmowaniu decyzji zakupowych. Jednakże od kilku lat można spotkać się z sytuacją, w której nie pochodzą one od użytkowników, ale formułowane są tak, aby stwarzać pozory autentyczności.

Walkę z fałszywymi, wprowadzającymi w błąd komentarzami podejmuje dyrektywa Omnibus, której celem jest zwiększenie ochrony konsumentów w handlu internetowym. I choć polski projekt ustawy implementującej znajduje się na etapie komisji prawniczej w Rządowym Centrum Legislacji, to budzi on pewne pytania i zastrzeżenia. Wprowadza on wiele nowych obowiązków dla przedsiębiorców, m.in. informowanie, czy i w jaki sposób zapewniają, że publikowane opinie pochodzą od konsumentów, którzy faktycznie używali danego produktu lub go nabyli oraz - co wątpliwe w tym przypadku - obowiązek podejmowania przez przedsiębiorcę uzasadnionych i proporcjonalnych kroków, aby sprawdzić, czy opinie te w rzeczywistości pochodzą od konsumentów.

Chociaż zamieszczanie nieprawdziwych opinii lub rekomendacji konsumentów albo ich zniekształcanie w celu promowania produktów (jak również zlecanie takich działań innej osobie) jest praktyką szkodliwą i wprowadzającą w błąd konsumenta, z którą należy walczyć, powinny zostać opracowane narzędzia weryfikacji, które nie nakładają na przedsiębiorców kolejnych obowiązków, które będą dla nich nader uciążliwe, a takim właśnie jest podejmowanie "uzasadnionych i proporcjonalnych kroków” do weryfikacji, od kogo pochodzi dana opinia.

W związku z powyższym uprzejmie proszę o odpowiedź na poniższe pytania:

1. Czy przedsiębiorca będzie zobowiązany do weryfikacji każdej opinii w założeniu, że ta nie pochodzi na skutek stosowanej przez niego nieuczciwej praktyki?
2. W jaki sposób ma to robić? Czy resort wskaże narzędzia i rozwiązania?
3. Jak skutecznie przedsiębiorcy powinni udokumentować rzetelność publikowanych komentarzy, aby nie groziła im odpowiedzialność cywilna oraz postępowanie przed prezesem UOKiK? Czy resort wyda odpowiednie rekomendacje?

Posłowie:
Iwona Michałek, Magdalena Sroka, Stanisław Bukowiec

4 lipca 2022 r.

Odpowiedź na interpelację nr 34409 w sprawie fałszywych opinii w sklepach internetowych

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację nr 34409 z dnia 7 lipca 2022 r. wniesioną przez Panią Poseł Iwonę Michałek, dotyczącą wystawianych na stronach sklepów internetowych fałszywych opinii przez osoby, które nie są konsumentami, uprzejmie informuję, co następuje.

Interpelacja dotyczy nieprawdziwych opinii lub rekomendacji konsumentów oraz zawiera postulat opracowania narzędzi weryfikacji zamieszczanych opinii.

W tym kontekście Pani Poseł odnosi się do rozwiązań zawartych w dyrektywie Omnibus (dyrektywa UE 2019/2161/UE) oraz wdrażającego jej przepisy rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (UC86).

W związku z powyższym Pani Poseł zwraca się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy przedsiębiorca będzie zobowiązany do weryfikacji każdej opinii w założeniu, że ta nie pochodzi na skutek stosowanej przez niego nieuczciwej praktyki?
2. W jaki sposób ma to robić? Czy resort wskaże narzędzia i rozwiązania?
3. Jak skutecznie powinni udokumentować rzetelność publikowanych komentarzy, aby nie groziła im odpowiedzialność cywilna oraz postępowanie przed Prezesem UOKiK? Czy resort wyda odpowiednie rekomendacje?

Odnosząc się do przedmiotowych pytań, pragnę wyjaśnić, iż wspomniana powyżej dyrektywa Omnibus dokonuje stosownych zmian m.in. w dyrektywie 2005/29 o nieuczciwych prak...