Faktury korygujące in minus bez potwierdzenia odbioru - kłopotliwe przepisy przejściowe

W przepisach przejściowych ustawodawca przewidział opcję umożliwiającą podatnikom, po odpowiednim uzgodnieniu przez strony, rozliczanie korekt in-minus w oparciu o dotychczasowe przepisy. W praktyce oznacza to, że w celu skorzystania z dotychczasowych zasad wykazywania faktur korygujących zmniejszających spółka powinna zawrzeć indywidualne uzgodnienia z każdym kontrahentem przed wystawieniem pierwszej korekty. Biorąc pod uwagę, że przełom roku jest zwyczajowym okresem rozliczeń finansowych i administracyjnych, stanowi to olbrzymi problem w funkcjonowaniu administracji zwłaszcza średnich i dużych przedsiębiorstw.

Interpelacja nr 19624 do ministra finansów w sprawie art. 29a ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług

Szanowny Panie Ministrze,

zgodnie z nowym brzmieniem art. 29a ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, warunkiem do obniżenia podstawy opodatkowania w związku z wystawioną fakturą korygującą jest posiadanie przez podatnika dokumentacji, z której wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a wystawiona faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją. Jak wynika z tego przepisu, warunkiem do ujęcia faktury korygującej w rozliczeniu przestało być posiadanie przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę. Ustawodawca w uzasadnieniu do projektu zmian wskazuje, że znaczenie zyskają inne dowody dokumentujące obniżenie podstawy opodatkowania, przykładowo dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji.

Do końca 2020 r. przepisy wskazywały, że obowiązek zmniejszenia podatku naliczonego istnieje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę korygującą. Zgodnie ze zmienionym przepisem, moment obniżenia podatku naliczonego jest oderwany od momentu otrzymania faktury korygującej. Nowe brzmienie przepisu art. 86 ust. 19a tzw. ustawy o VAT wskazuje, że zmniejszenia kwoty podatku naliczonego należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione.

Potencjalnie zatem obowiązek zmniejszenia podatku naliczonego może się pojawić nawet przed momentem otrzymania faktury korygującej (w zależności od formy i zasad dokonywania uzgodnień między stronami i zasad ich fakturowania). Warto też wspomnieć, że w przepisach przejściowych ustawodawca przewidział jednak opcję umożliwiającą podatnikom, po odpowiednim uzgodnieniu przez strony, rozliczanie korekt in-minus w oparciu o dotychczasowe przepisy, obowiązujące przed 1 stycznia 2021 r. (art. 13 ustawy z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw). Zgodnie z przepisami przejściowymi, wybór opcji wymaga dokonania w tym zakresie uzgodnienia na piśmie między dostawcą i nabywcą w terminie poprzedzającym wystawienie pierwszej faktury korygującej w 2021 r. W praktyce oznacza to, że w celu skorzystania z dotychczasowych zasad wykazywania faktur korygujących zmniejszających spółka powinna zawrzeć indywidualne uzgodnienia z każdym kontrahentem (dostawcami, nabywcami) przed wystawieniem pierwszej korekty (w stosunku do każdego kontrahenta).

Biorąc pod uwagę, że przełom roku jest zwyczajowym okresem rozliczeń finansowych i administracyjnych, zobowiązanie przedsiębiorców do zawarcia z każdym ze swoich kontrahentów umowy poprzedzającej wystawienie faktury korygującej stanowi olbrzymi problem w funkcjonowaniu administracji zwłaszcza średnich i dużych przedsiębiorstw.

W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 Regulaminu Sejmu oraz art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, proszę udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy w opinii ministerstwa przedstawiony stan prawny jest właściwy dla zapewnienia efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstw, zwłaszcza w czasach pandemii i przedłużającego się lockdownu, oraz nie stanowi przykładu niepotrzebnie rozrośniętej administracji?
2. Jak ministerstwo ocenia funkcjonowanie art. 29a ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług w praktyce życia codziennego przedsiębiorstw?
3. Czy ministerstwo rozważa nowelizację przedmiotowego przepisu tak, aby zniwelować opisany problem?

Poseł Aleksander Miszalski

10 lutego 2021 r.

Odpowiedź na interpelację nr 19624 w sprawie art. 29a ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług

Szanowna Pani Marszałek,

w związku z przekazaną przez Kancelarię Sejmu interpelacją nr 19624 z 16 lutego br. pana posła Aleksandra Miszalskiego w sprawie rozliczania podatku VAT z faktur korygujących w związku z obniżeniem podstawy opodatkowania VAT, o którym mowa w art. 29a ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług¹, dalej: „ustawa o VAT”, uprzejmie informuję.

Celem rozwiązań wprowadzonych ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw² jest uproszczenie rozliczania przez podatników podatku od towarów i usług, realizowane w ramach tzw. pakietu Slim VAT (Simple Local And Modern VAT). Pakiet Slim VAT jest również odpowiedzią na postulaty przedsiębiorców kierowane do Prezesa Rady Ministrów oraz do Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej.

Jednym z rozwiązań oferowanych w pakiecie Slim VAT jest zmiana służąca uproszczeniu procedury związanej z rozliczeniem podatku VAT, polegająca na likwidacji obowiązku uzyskiwania potwierdzenia dostarczenia faktury korygującej do nabywcy. Nowe, bardziej elastyczne rozwiązanie ułatwiające dokonywanie obniżenia wartości podatku należnego zostało wprowadzone od 1 stycznia 2021 r. poprzez dokonanie zmian w art. 29a ustawy o VAT oraz odpowiednio dla zapewnienia symetryczności po stronie podatku naliczonego w art. 86 ustawy o VAT.

Nowe przepisy dotyczące rozliczania korekt in minus, w miejsce zniesionego formalnego obowiązku otrzymania potwierdzenia dostarczenia faktury korygującej do nabywcy, pozwoliły podatnikom VAT oprzeć warunki rozliczenia tej korekty na dotychczasowych zasadach współpracy z...