Koszty sądowe mogą być kosztem podatkowym

Pytanie: Ze względu na okoliczności niezależne od Spółki, Wnioskodawca nie zdołał wywiązać się z terminów dostaw. W związku z tym, zgodnie z postanowieniami umowy, nie jest wykluczone, że Spółka będzie zobowiązana do zapłaty kontrahentowi kary umownej z tytułu zwłoki. Wnioskodawca planuje kwestionować zasadność jej naliczania, a także jej wysokość na drodze sądowej. Czy potencjalny wydatek na zapłatę kosztów sądowych może w całości zostać zaliczony przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 maja 2019 r. (data wpływu 27 maja 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy potencjalny wydatek na zapłatę Kosztów sądowych może w całości zostać zaliczony przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 updop – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 maja 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy potencjalny wydatek na zapłatę Kosztów sądowych może w całości zostać zaliczony przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 updop.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która podlega w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w CIT od całości dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Przedmiotem działalności Spółki jest produkcja oraz serwisowanie pojazdów bojowych.

W dniu 9 listopada 2015 r. Spółka zawarła umowę dostawy (dalej: „Umowa”) ze swoim kontrahentem (dalej: „Kontrahent” lub „Zamawiający”), której przedmiotem była m.in. dostawa 27 sztuk pojazdów (dalej: „Pojazdy”) spełniających wymagania określone we Wstępnych Założeniach Taktyczno-Technicznych (dalej: „WZTT”) stanowiących załącznik do Umowy oraz Doprecyzowaniu Wymagań, a także opracowanie i przekazanie dokumentacji technicznej wskazanej w Umowie (dalej: „Dokumentacja”).

Pierwotnie terminy dostaw Pojazdów na podstawie Umowy zostały określone w harmonogramie dostaw (dalej: „Harmonogram”) stanowiącymi załącznik do Umowy, który w toku realizacji umowy został zmodyfikowany (dalej: „Harmonogram 2”).

Ze względu na okoliczności niezależne od Spółki, Wnioskodawca nie zdołał wywiązać się z terminów dostaw określonych w Harmonogramie 2. W związku z tym, zgodnie z postanowieniami Umowy, nie jest wykluczone, że Spółka będzie zobowiązana do zapłaty Kontrahentowi kary umownej z tytułu zwłoki w wykonaniu przedmiotu Umowy (dalej: „Kara”). Wysokość Kary została ustalona w następujący sposób:

• w okresie pierwszych 20 dni opóźnienia - 0,1% wartości brutto niewykonanej w terminie części umowy, licząc od terminów ustalonych Umowie,
• w okresie po 20. dniu opóźnienia - w wysokości 0,3% wartości brutto niewykonanej w terminie części Umowy, jednak nie więcej niż 20% wartości brutto Umowy.

W sytuacji, w której Spółka zostanie obciążona Karą, Wnioskodawca planuje kwestionować zasadność jej naliczania, a także jej wysokość na drodze sądowej. Jednocześnie Spółka wskazuje, że w jej ocenie istnieją uzasadnione podstawy do kwestionowania zasadności oraz sposobu naliczenia Kary, które Spółka zamierza podnieść w ramach ewentualnego postępowania sądowego.

W związku z tym istnieje prawdopodobieństwo, że Spółka będzie obowiązana do poniesienia kosztów sądowych (dalej: „Koszty sądowe”), związanych z kwestionowaniem roszczenia o zapłatę Kary, a jeżeli przegra sprawę dotyczącą Kary również kosztów procesowych zasądzonych na rzecz strony przeciwnej.

W związku z powyższym, Spółka powzięła wątpliwość w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów potencjalnie zapłaconych Kosztów sądowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy potencjalny wydatek na zapłatę Kosztów sądowych może w całości zostać zaliczony przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT?

Zdaniem Wnioskodawcy, potencjalny wydatek na zapłatę Kosztów sądowych może w całości zostać zaliczony przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Pojęcie kosztów uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Zgodnie z dominującym stanowiskiem organów podatkowych (Przykładowo: Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPB-1- 2.4510.915.2016.1.JW), aby dany wydatek mógł stanowić koszt uzyskania przychodów musi on spełnić poniższe warunki:

1. musi być poniesiony przez podatnika,
2. musi być definitywny,
3. musi pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
4. musi być poniesiony celem uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
5. musi być należycie udokumentowany,
6. nie może stanowić wydatku, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Ad. a) Poniesienie wydatku

Przez poniesienie wydatku należy rozumieć jego pokrycie w całości z zasobów majątkowych podatnika (wydatek powinien stanowić uszczuplenie jego majątku). W związku z tym, za koszt uzyskania przychodów nie mogą zostać uznane wydatki, które zostały poniesione przez podmioty inne niż sam podatnik.

Spółka wskazuje, że w sytuacji, w której będzie ona obciążona kwotą ewentualnych Kosztów sądowych, wydatek z tego tytułu będzie poniesiony przez Spółkę, gdyż zostanie on pokryty w całości z zasobów majątkowych Spółki i będzie się wiązał z uszczupleniem jej majątku.

Ad. b) Definitywność wydatku

Przez definitywność wydatku rozumieć należy jego bezzwrotność (fakt, że wydatek nie został podatnikowi w żaden sposób zwrócony).

Spółka wskazuje, że w sytuacji, w której będzie ona obciążona kwotą ewentualnych Kosztów sądowych wydatki z nimi związane będą w pełni obciążały Spółkę i nie zostaną jej w żaden sposób zwrócone.

Ad. c) Związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą

Spółka wskazuje, że przedmiotem jej działalności jest produkcja oraz serwisowanie pojazdów (…). Z kolei potencjalny obowiązek zapłaty Kary wynika z Umowy, której przedmiotem jest dostawa Pojazdów (produkowanych przez Spółkę w ramach jej działalności). Ewentualne Koszty sądowe będą związane z kwestionowaniem roszczeń Kontrahenta wynikających z Umowy, a zatem koszty te będą bezsprzecznie związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Ad. d) Celowość wydatku

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, przez pojęcie kosztów poniesionych celem „zachowania źródła przychodów” rozumieć należy koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie, a także aby takie źródło dalej w ogóle istniało (Wyrok WSA w Gdańsku z 20 marca 2018 r., sygn. I SA/Gd 534/17 (orzeczenie nieprawomocne)). Z kolei pojęcie kosztów poniesionych celem „zabezpieczenia źródła przychodów”, oznacza koszty poniesione na ochranianie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób (Wyrok WSA w Gdańsku z 20 marca 2018 r., sygn. I SA/Gd 534/17 (orzeczenie nieprawomocne)).

Ewentualne Koszty sądowe będą ponoszone przez Spółkę w związku z kwestionowaniem roszczeń Kontrahenta wynikających z Umowy, na podstawie przepisów ustaw dotyczących sądownictwa. Umowa została zawarta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zawierając Umowy, Spółka dążyła do osiągnięcia przychodów. Tocząc potencjalny spór sądowy z Kontrahentem Spółka dążyć będzie do udowodnienia, że kwota Kary została naliczona nieprawidłowo. Jako strona sporu Spółka będzie dążyć do zabezpieczenia przychod&o...