NSA. Nierzetelne księgi jako przesłanka zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego

Uprawdopodobnienie przez organ podatkowy posługiwania się przez podatnika fikcyjnymi dokumentami księgowymi oraz nierzetelnego prowadzenia ksiąg podatkowych może świadczyć o wystąpieniu przesłanki z art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej, dotyczącej uzasadnionej obawy, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

W toku kontroli przeprowadzonej wobec przedsiębiorcy prowadzącego sprzedaż hurtową i detaliczną samochodów osobowych i furgonetek stwierdzono, że w 2019 r. dokonywał zakupu samochodów używanych i dokonywał ich dalszej odsprzedaży na terenie Polski. Samochody nabywał na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, głównie na terenie Belgii, zarówno od osób fizycznych (umowy kupna), jak i od podmiotów gospodarczych - podatników VAT (faktury VAT oraz faktury VAT marża). Sprzedaż używanych samochodów udokumentowana była fakturami, fakturami "procedura marży - towary używane" oraz paragonami z kasy fiskalnej. Naczelnika Urzędu Skarbowego ustalił, że przedsiębiorca zaniżył sprzedaż netto, ponieważ niewłaściwie zastosował opodatkowanie w systemie VAT marża, co do sprzedaży samochodów nabytych na podstawie umów kupna, które nie odzwierciedlały rzeczywistej transakcji. Przedmiotowe transakcje powinny być opodatkowane na zasadach ogólnych, w związku z czym przychód w podatkowej księdze przychodów i rozchodów za 2019 r. został zawyżony. Uznając, iż zachodzi w sprawie uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie ono wykonane, a brak zabezpieczenia może utrudnić lub udaremnić pobór należności, Naczelnik US orzekł o określeniu przybliżonej kwoty zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2019 r. Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie utrzymał w mocy tę decyzję. Zdaniem organu stwierdzona nierzetelność ksiąg podatkowych spełnia przesłankę, o której mowa w art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej w zakresie trwałego nieuiszczania wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym.

Na skutek skargi przedsiębiorcy sprawa trafiła do do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, a następnie pełnomocnik organu podatkowego wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego:

WSA uznał, że skarga przedsiębiorcy zasługuje na uwzględnienie. Jak orzekł WSA, w celu dokonania zabezpieczenia istotne jest spełnienie przesłanki, o której mowa w art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej. Jest nią uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie wykonane. Pojęcia tego ustawodawca nie zdefiniował. Wskazał jednak, że są to w szczególności: trwałe nieuiszczanie wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonywanie czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję. Uż...