NSA. Podmioty powiązane: Pożyczka w dokumentacji podatkowej

W wartości transakcji w świetle art. 9a ust. 1 pkt 1 i ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należało ujmować w przypadku umowy pożyczki zarówno wartość przeniesionych na własność biorącego pożyczkę pieniędzy (kapitał), jak i sumę należnych odsetek stanowiących wynagrodzenie za udzielenie pożyczki - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Z wnioskiem o interpretację zwróciła się spółka z o.o., która realizuje oraz może realizować w przyszłości transakcje z podmiotami powiązanymi, obejmujące m.in. nabywanie bądź świadczenie usług o różnym charakterze, w tym usług najmu, usług w zakresie obsługi administracyjno-magazynowej, udzielanie/ zaciąganie pożyczek, udzielanie gwarancji.

Spółka chciała wiedzieć czy ustalając wystąpienie obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczącej umowy pożyczki, dla określenia limitu transakcji, o którym mowa w art. 9a ust. 1d ustawy o CIT, należy wziąć pod uwagę wyłącznie kwotę odsetek, czy też łączną kwotę odsetek i kapitału udzielonej pożyczki. Jej zdaniem, należy wziąć pod uwagę wyłącznie kwotę odsetek zapłaconych lub uzyskanych w danym roku podatkowym (bez uwzględniania kwoty kapitału udzielonej, bądź zaciągniętej pożyczki).

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że wobec tego, że dokumentacja podatkowa zawiera nie tylko kwotę transakcji wyrażoną w cenie, ale również inne elementy określone w art. 9a ust. 1 ustawy o CIT, nie można uznać, że kwotą transakcji jest jedynie wynagrodzenie wyrażone w odsetkach, z wyłączeniem kwoty, od której wynagrodzenie jest obliczane (część kapitałowa transakcji). Badaniu przez właściwe organy podlegają wszystkie warunki transakcji, a cena jest tylko jednym z nich.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, które również nie zgodziły się ze spółką.

NSA zauważył, że pojęcie "transakcji" z art. 9a ust. 1 ustawy o CIT ma już ugruntowane znaczenie zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie. Przy rekonstrukcji jego znaczenia wskazuje się na konieczność odwołania się do reguł znaczeniowych języka polskiego i sięgnięcia do definicji słownikowych, zgodnie z którymi "transakcja" rozumiana jest jako "zawarcie umowy, zwłaszcza handlowej dotyczącej kupna lub sprzedaży; układ, porozumienie jako wynik rokowań" (tak P. Małecki, M. Mazurkiewicz, pkt IV.2 w Komentarz do art.9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość, wyd. XI publ. LEX/el, WKP 2020; znaczenie to przyjęto za Słownikiem języka polskiego PWN). Dalej wskazano w cytowanej publikacji, że w ujęciu słownikowym "transakcja" to operacja handlowa albo bankowa typu kupno-sprzedaż, ale na większą skalę także porozumienie, układ w jakiej...