Odliczenie VAT w przypadku firmowego samochodu osobowego

W myśl zapisów ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zależności od sposobu wykorzystania przez podatnika takiego pojazdu - służącego do wykonywania czynności opodatkowanych – podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50% lub 100% podatku naliczonego w wydatkach z nim związanych. Rozdział jest klarowny. Jeśli pojazd taki jest w całości użyty w działalności gospodarczej prawo do odliczenia jest pełne. Jeżeli zaś jest używany do działalności mieszanej, ulga ono obniżeniu do 50%. Regulacje ustawy są bardzo jasne. Natomiast ich zastosowanie w praktyce w taki sposób aby w równej mierze był zabezpieczony interes podatnika i fiskusa okazuje się graniczyć z niemożliwością.

Najlepiej rozpatrzyć to na konkretnym przykładzie.

W stanie faktycznym podatnik prowadzący opodatkowaną działalność gospodarczą dysponował firmową flotą samochodów osobowych. Były one wykorzystywane do wyjazdów służbowych pracowników na spotkania w celach handlowych. Zatem były to podróże służbowe.

Podatnik zorganizował je w taki sposób, iż w dniu zakończenia pracy w siedzibie firmy mający następnego dnia odbyć podróż służbową pracownik pobierał służbowy pojazd. Dojeżdżał nim do swego miejsca zamieszkania i stamtąd rankiem następnego dnia wyruszał na spotkanie do klienta. Formalnie podróż taka rozpoczynała się zatem w momencie odbioru samochodu z firmy.

Z kolei w przypadku gdy po odbyciu rozmowy handlowej pracownik wracał z podróży poza godzinami pracy firmy, udawał się służbowym pojazdem do swego miejsca zamieszkania. Samochód w firmie zostawiał zaś następnego dnia w momencie swego pojawienia się w niej. W tym też momencie kończyła się podróż służbowa.

Tego typu rozwiązanie stanowi przykład dbałości przedsiębiorcy o minimalizację generowanych przez siebie kosztów podatkowych. Dojazd z miejsca zamieszkania przez pracownika nie trwa dłużej niż gdyby rozpoczynał się w siedzibie firmy. W szczególności oszczędza czas pracowników, którzy mogą skupić się na rozmowach z klientem, ich planowaniem etc. nie zaś dojeżdżaniu po samochód i w celu zdania go następnego dnia. Czynnościach które musiałyby być wykonywane pod presją czasu.
Przed wykorzystaniem służbowych aut wyłącznie do działalności opodatkowanej chronił stworzony przez podatnika system zabezpieczeń, na który składały się:

1. ewidencja pojazdów dokumentująca dane takie jak numer rejestracyjny, dzień rozpoczęcia i zakończenia ewidencjonowania jak również na koniec każdego okresu rozliczeniowego, liczba przejechanych kilometrów, wpisy kierującego danym pojazdem służbowym odnośnie każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujące informacje takie jak: data, cel wyjazdu, opis trasy, liczba przejechanych kilometrów,
2. złożenie formularza VAT-26, (informacja o pojazdach samochodowych użytkowanych wyłącznie w działalności gospodarczej) w którym podatnik ujawnia samochody objęte tymże wnioskiem, co stanowi wypełnienie obowiązku informacyjnego wobec naczelnika urzędu skarbowego,
3. istnienie wewnętrznego zarządzenia określającego w sposób jasny i ścisły reguły korzystania z pojazdów wyłącznie do celów służbowych. Bez możliwości użycia ich do celów prywatnych. Zobowiązanie pracownika zawiera deklarację podpisaną przez niego o wykorzystaniu samochodu wyłącznie do celów służbowych zgodnie z zasadami określonymi przez przedsiębiorcę. Zobowiązanie podpisywane jest pod groźb...