Prawo do małego ZUS plus przy wykonywaniu wolnego zawodu

Przepis art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy wyłącznie prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Po dopełnieniu obowiązku uzyskania wpisu do CEIDG osoba wykonująca wolny zawód uważana jest za osobę wykonującą działalność w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców. W konsekwencji, osoba wykonująca wolny zawód w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej ma możliwość skorzystania w roku 2024 z tzw. małego ZUS plus.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wyjaśnił, że od czerwca 2020 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i rozlicza podatek dochodowy wg skali podatkowej. Prowadzi działalność z zakresu architektury i posiada uprawnienia zawodowe. Nie zatrudnia pracowników. Spełnia pozostałe przesłanki z art. 18c o systemie ubezpieczeń społecznych do przejścia na mały ZUS plus poza wykonywaniem działalności zdefiniowanej w ustawie o podatku ryczałtowym jako wolny zawód. Roczny przychód za rok 2023 nie przekroczył 120 000 zł, nie wykonuje czynności na rzecz byłego pracodawcy, wykonuje wolny zawód w ramach wpisu do CEiDG.

Ponadto, przedsiębiorca wskazał, że nie prowadził w przeciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności innej niż opisana wyżej pozarolniczej działalności w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz działalności twórczej lub artystycznej. Nie prowadził działalności w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym, nie pozostawał wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej i partnerskiej oraz nie prowadził publicznej i niepublicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu na podstawie ustawy - Prawo oświatowe.

Przedsiębiorca uważa, że może podlegać pod mały ZUS plus jako osoba wykonująca wolny zawód w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyjątkiem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi: podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej „dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej”, uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Podstawa wymiaru składek, nie może przekraczać 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzeni...