Składki ZUS: Odszkodowanie wypłacone pracownikowi w wyniku ugody sądowej

Wyłączenie np. odszkodowania czy rekompensaty za rozwiązanie umowy o pracę z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ma zastosowanie tylko wówczas, gdy wypłata tych świadczeń pozostaje w bezpośrednim związku z wygaśnięciem stosunku pracy i ustanie zatrudnienia jest wyłączną przyczyną wypłaty tego świadczenia. Ponadto, roszczenie odszkodowawcze musi ściśle dotyczyć tylko i wyłącznie rozwiązania stosunku pracy, czyli sytuacji kiedy tryb i okoliczności jego rozwiązania naruszały przepisy prawa pracy.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca (spółka z o.o.) wyjaśnił, że wypowiedział umowę o pracę pracownikowi. W związku z tym wypowiedzeniem zostało wszczęte postępowanie przed sądem pracy, w którym zwolniony pracownik domagał się przywrócenia do pracy, zapłaty wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy i zapłaty kosztów procesu. Sąd rozpatrujący sprawę skierował strony do mediacji bez wyznaczania rozprawy i merytorycznej oceny stanowisk stron. Strony zawarły ugodę przed mediatorem, w ramach której pracodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz pracownika odszkodowania, pomniejszonego o zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych i składek ZUS. Ugoda została zatwierdzona prawomocnym postanowieniem sądu przed którym wytoczono powództwo o przywrócenie do pracy.

Spółka dodała, że ugoda nie zawiera zapisów z których wynikałoby, że wypowiedzenie umowy o pracę było dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy. Ugoda nie zawiera także zapisów, że pracodawca uznaje powództwo w sprawie wytoczonej przed sądem pracy o przywrócenie do pracy oraz że pracownik dokonuje zmiany roszczeń zawartych w pozwie o przywrócenie do pracy na roszczenie odszkodowawcze, o którym mowa w art. 45 par. 1 i 47(1) Kodeksu pracy.

Po dokonaniu zapłaty odszkodowania były pracownik wezwał spółkę do zapłaty dodatkowej kwoty twierdząc, że odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu i obciążeniu składkami ZUS, wskazując na § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. W związku z tym spółka we wniosku o interpretację zapytała, czy ww. odszkodowanie jest przychodem, który nie jest wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Jej zdaniem - nie.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodne z art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W podstawie wymiaru składek nie uwzględnia się:

• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, jak również
• przychodów wymienionych w § 2 ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru skł...