Specjalne strefy ekonomiczne - będą zmiany?

W Ministerstwie Rozwoju na ukończeniu znajdują się prace nad ustawą o zasadach wspierania nowych inwestycji mającą docelowo zastąpić ustawę o specjalnych strefach ekonomicznych (przy zachowaniu praw nabytych w obecnym reżimie prawnym). W projekcie przewiduje się wsparcie nowych inwestycji w formie zwolnienia od podatku dochodowego oraz usług świadczonych nieodpłatnie przez podmioty odpowiedzialne za wspieranie nowych inwestycji.

Interpelacja nr 14546 do ministra rozwoju w sprawie specjalnych stref ekonomicznych

Szanowny Panie Ministrze!

W Polsce od 1995 roku funkcjonują specjalne strefy ekonomiczne. Ich stworzenie miało na celu przyśpieszenie rozwoju regionów zagrożonych spowolnieniem gospodarczym poprzez m.in. przyciąganie nowych inwestycji, rozwój eksportu oraz tworzenie nowych miejsc pracy.

Dotychczasowe analizy funkcjonowania stref wskazują zarówno na oczywiste korzyści wynikające ze stosowania tego narzędzia aktywizacji gospodarczej jak i na odstępstwa od jego pierwotnego celu – budowania konkurencyjności obszarów z dysfunkcjami rynku. Odstępstwa te polegają między innymi na nadawaniu statusu specjalnej strefy ekonomicznej obszarom, posiadającym naturalne predyspozycje do lokowania nowych inwestycji. Problem ten jest wyraźnie widoczny na mapie rozmieszczenia specjalnych stref ekonomicznych wraz z ich podstrefami. Powołanie nowej podstrefy często wiążę się z warunkami stawianymi przez potencjalnych inwestorów, tymczasem w pierwszej kolejności powinno wynikać z głębokiej analizy konkurencyjności lokalnego rynku.

Za przykłady obszarów o zupełnie odmiennych warunkach początkowych lokalizacji przemysłu mogą posłużyć: bartoszycka podstrefa Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (powołana jako jedna z pierwszych w Polsce) oraz wrocławska podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Słuszność utworzenia pierwszej wymienionej podstrefy w moim okręgu wyborczym wynika m.in. z peryferyjnego położenia, trudnych warunków komunikacyjnych, niskiej rentowności transportu i wysokiego bezrobocia w obszarze postpegeerowskim. Są to przeszkody lokalizacyjne, które nie występują w podstrefie wrocławskiej, leżącej w obszarze w naturalny sposób preferowanym przez inwestorów. Nadawanie takich samych przywilejów stymulujących rynek inwestycyjny tak odmiennym obszarom można uznać za sprzeczne z pierwotną ideą tworzenia SSE.

Wygaszenie w 2026 roku SSE pozostawi obszary ...