Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości - skutki podatkowe

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

Tymczasem z dniem 1 stycznia 2019 roku do ustawy PIT dodano art. 10 ust. 5, zgodnie z którym w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 16 ustawy zmieniającej powyższy przepis stosuje się do dochodów (przychodów) z odpłatnego zbycia uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

W konsekwencji sprzedaż nieruchomości dokonana od 1 stycznia 2019 r. powoduje, że znajdują zastosowanie nowe zasady obliczania okresu opodatkowania sprzedaży nieruchomości nabytych w spadku. W takim przypadku okres pięciu lat liczony jest od chwili kiedy to spadkodawca, a nie spadkobierca, nabył nieruchomość.

Oznacza to, że w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w spadku nieruchomości bardzo istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tych nieruchomości przez spadkodawcę.

Reguła ta obejmuje również nabycia spadku dokonane przed 2019 r. co potwierdza treść interpretacji Dyrektora KIS z dnia 16.04.2019r., 0115-KDIT3.4011.101.2019.1.DP:

„Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni odziedziczyła, po zmarłej w 2016 r. cioci, lokal mieszkalny nabyty do majątku małżeńskiego spadkodawcy w 1993 r. i garaż nabyty na podstawie aktu notarialnego w 1997 r. Wnioskodawczyni w lutym 2019 r. zbyła odziedziczone nieruchomości.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że bieg 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozpoczął się dla lokalu mieszkalnego w 1993 r. a dla garażu w 1997 r. Wobec tego dokonane przez Wnioskodawczynię w lutym 2019 r. odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego oraz garażu nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze względu na upływ terminu, o którym mowa w tym przepisie. Zatem na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia odziedziczonych nieruchomości.”

Warto także dodać, że dla zastosowania reguły wynikającej z art. 10 ust. 5 ustawy PIT nie ma znaczenia stopień pokrewieństwa pomiędzy spadkodawcą a spadkobiercą. Taka sama zasada obowiązywać będzie w przypadku gdy spadkobierca jest osobą z najbliższej rodziny jak i w sytuacji gdy jest osobą niespokrewnioną.

Z interpretacji organów podatkowych

Data nabycia w przypadku działu spadku

(...)

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z ww. przepisów wynika, że na skutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności i następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W wyniku działu spadku dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością.

Gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Tak więc, co do zasady, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Zatem, jeżeli przy dokonaniu działu spadku wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed jego dokonaniem, oznacza to, że dla udziału w nieruchomości nabytego w drodze działu spadku, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpił dział spadku.

W przedmiotowej sprawie wskazał Pan, że dział spadku miał charakter ekwiwalentny. Wartość majątku nabytego przez Pana w wyniku działu spadku po ojcu nie przewyższała wartości Pana udziału w całej masie spadkowej.

Zatem za datę, od której należy liczyć 5-letni okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy przyjąć – zgodnie z ustaleniami zawartymi w art. 10 ust. 5 oraz ust. 7 ww. ustawy – rok 1975.

(...)

Interpretacja indywidualna 0115-KDIT2.4011.258.2022.2.ŁS z 14.07.2022 r.

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: zbycie nieruchomości, spadki, sprzedaż nieruchomości, dziedziczenie, nieruchomości