Świadczenie wyrównawcze dla opiekuna na emeryturze - MRiPS wyjaśnia

Świadczenie wyrównawcze przysługuje osobie uprawnionej do wcześniejszej emerytury pod warunkiem, że w dalszym ciągu sprawuje opiekę nad dzieckiem, z tytułu opieki nad którym nabyła prawo do wcześniejszej emerytury. Istnieją jednak sytuacje, w których niepełnosprawnych w tym samym stopniu, a co za tym idzie, wymagających stałej opieki jest więcej niż jedno dziecko. Świadczenie może jednak przysługiwać tylko na jedno z nich. Komplikacje pojawiają się w przypadku śmierci dziecka, z tytułu opieki nad którym opiekun nabył prawo do wcześniejszej emerytury. Wówczas opiekun traci możliwość bycia objętym świadczeniem wyrównawczym pomimo opieki nad innym niepełnosprawnym dzieckiem.

Interpelacja nr 43428 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie zmian w przepisach dotyczących przyznawania świadczenia wyrównawczego

Zgodnie z art. 2 ustawy o świadczeniu wyrównawczym „świadczenie wyrównawcze przysługuje osobie uprawnionej do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. poz. 149) w kwocie niższej niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 111 oraz z 2021 r., poz. 1162, 1981, 2105 i 2270), pod warunkiem, że w dalszym ciągu sprawuje opiekę nad dzieckiem, z tytułu opieki nad którym nabyła prawo do wcześniejszej emerytury”.

Istnieją jednak sytuacje, w których niepełnosprawnych w tym samym stopniu, a co za tym idzie, wymagających stałej opieki jest więcej niż jedno dziecko. Świadczenie może jednak przysługiwać tylko na jedno z nich.

Komplikacje pojawiają się w przypadku śmierci dziecka, z tytułu opieki nad którym opiekun nabył prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Wówczas opiekun traci możliwość bycia objętym świadczeniem wyrównawczym pomimo opieki nad innym niepełnosprawnym dzieckiem.

Wydaje się, że ustawodawca nie przewidział takich sytuacji, gdyż do mojego biura poselskiego zwracają się osoby, którym w opisanych okolicznościach odmówiono wypłaty świadczenia wyrównawczego. Podnoszą one, że przepisy, a co za tym idzie, formularze wniosku o przyznanie świadczenia, nie przewidywały możliwości wpisania więcej niż jednej osoby niepełnosprawnej.

Pytanie:

Czy ministerstwo ma informacje na temat skali tego typu przypadków i czy dostrzega potrzebę zmiany obowiązujących przepisów w taki sposób, aby osoby opiekujące się równocześnie więcej niż jednym niepełnosprawnym dzieckiem mogły otrzymywać świadczenie po śmierci jednego z nich?

Poseł Marek Polak

1 sierpnia 2023 r.

Odpowiedź na interpelację nr 43428 w sprawie zmian w przepisach dotyczących przyznawania świadczenia wyrównawczego

Szanowna Pani Marszałek,

w związku z interpelacją znak: K9INT43428 Posła na Sejm RP Pana Marka Polaka w sprawie zmian w przepisach dotyczących przyznawania świadczenia wyrównawczego, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących informacji.

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. poz. 2314) określa warunki nabywania prawa, tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania świadczenia wyrównującego wysokość emerytury do wysokości świadczenia pielęgnacyjnego dla osób pobierających wcześniejszą emeryturę z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki, które w przeszłości były zmuszone przerwać tę pracę z tej przyczyny, że stan zdrowia dziecka wymagał stałej opieki nad nim oraz pielęgnacji lub pomocy w czynnościach samoobsługowych. Ustawa dotyczy osób pobierających emeryturę EWK lub EWM, których uprawnienia wynikają z przepisów obowiązującego do dnia 31 grudnia 1998 r. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. poz. 149).

Celem przysługującego tym pracownikom świadczenia, tj. emerytury o symbolu EWK i EWM, było umożliwienie nabycia prawa do emerytury bez względu na wiek jednemu z rodziców, posiadającemu wymagany okres zatrudnienia (wynoszący 20 lat dla ...