Uregulowanie VAT w zarządzie sukcesyjnym

Specyfiką polskiej gospodarki jest bardzo duży w niej udział działalności w formie jednoosobowej. Zaletą tego rodzaju aktywności gospodarczej jest prostota, szybkość założenia i taniość „eksploatacji”. Działalność prowadzi bowiem osoba fizyczna, do której „przypisany” zostaje status przedsiębiorcy. Jednakże bywa, że osoba fizyczna umiera, co w sferze jej działalności gospodarczej rodzi negatywne reperkusje.

Wskazać można co najmniej pięć tego rodzaju skutków:

1. w zakresie praw pracowniczych – umowy o pracę osób zatrudnionych u jednoosobowego przedsiębiorcy z chwilą jego śmierci wygasały,
2. w zakresie podmiotów współpracujących – umowy z nimi zawarte przez jednoosobowego przedsiębiorcę wygasały,
3. w zakresie uprawnień konsumentów – ponieważ jednoosobowy przedsiębiorca z chwilą swej śmierci znikał bez żadnej kontynuacji, tracili oni prawo do dochodzenia swoich roszczeń np. z tytułu rękojmi,
4. w zakresie spadkobrania – kontynuację działalności utrudniało wygaśnięcie decyzji administracyjnych, zezwoleń, koncesji, brak dostępu do rachunków bankowych,
5. w zakresie podatków – brak było możliwości kontynuowania rozliczeń podatkowych po śmierci jednoosobowego przedsiębiorcy.

Tej niekorzystnej sytuacji zaradziła ustawa z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw. Jej regulacje doprowadziły do oddzielenia przedsiębiorstwa prowadzonego w jednoosobowej formie, od osoby zmarłego przedsiębiorcy. Dzięki temu przedsiębiorstwo takie może istnieć po śmierci przedsiębiorcy.

Zadaniem zarządcy sukcesyjnego jest spokojne przeprowadzenie firmy przez okres po śmierci właściciela, do momentu ustabilizowania jej sytuacji prawno-ekonomicznej. Skutkiem skorzystania z instytucji zarządcy sukcesyjnego jest usuwanie negatywnych skutków ww. natury śmierci jednoosobowego przedsiębiorcy. Możliwe stało się:

1. zachowanie płynności funkcjonowania,
2. możliwość natychmiastowego zajęcia się przez zarządcę sprawami firmy bez oczekiwania na dopełnienie formalności spadkowych,
3. ciągła realizacja zawartych kontraktów,
4. zachowanie ciągłości umów o pracę osób zatrudnionych przez zmarłego przedsiębiorcę,
5. nienaruszanie uprawnień konsumentów, klientów firmy,
6. bezzwłoczne wystąpienie o nowe koncesje, zezwolenia, które wygasły jako związane z osobą zmarłego przedsiębiorcy,
7. kontynuowanie rozliczeń podatkowych.

Jak to się objawia formalnie

Przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę fizyczną zostaje wpisane do CEIDG pod określoną nazwą. W jego przypadku często jest to imię i nazwisko przedsiębiorcy. W myśl przyt...