Usługi transportowe a spedycyjne na gruncie podatku VAT

Firmy zajmujące się transportem i spedycją najczęściej oferują szerokie spektrum usług. Realizowane świadczenia mogą ograniczać się wyłącznie do transportu określonych towarów, ale mogą obejmować również szereg innych czynności związanych z organizacją przewozu. Często dochodzi do sytuacji, w której przedsiębiorcy błędnie klasyfikują świadczone przez siebie usługi. Prawidłowa klasyfikacja wykonanych czynności ma niebagatelne znaczenie na gruncie podatku VAT, szczególnie w przypadku usług świadczonych na rzecz kontrahentów z zagranicy.

Różnice pomiędzy transportem a spedycją są niemal niezauważalne. Należy zaznaczyć, że usługa transportu, często w sposób mylny, utożsamiana jest z usługą spedycji. Celem prawidłowego określenia charakteru tych czynności, pomocne mogą okazać się przepisy prawa cywilnego. Zgodnie z art. 794 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U. 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm. dalej jako k.c.), przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem do wysłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Ponadto w myśl art. 800 § 1 k.c., spedytor może sam dokonać przewozu. W tym przypadku spedytor ma prawa i obowiązki przewoźnika. Spedycja dotyczy również innych czynności pośrednio lub bezpośrednio związanych z przewozem towaru, np. załadunku, rozładunku w miejscu przeznaczenia, obsługi formalnej, celnej. Jak wskazuje wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 marca 2006 r. sygn. akt I ACa 49/06, do spedycji zalicza się m.in. udzielanie porad, zawieranie umów przewozu, sporządzanie dokumentów przewozowych, odbiór przesyłki od nadawcy, odbiór przesyłki od przewoźnika, przekazanie przesyłki odbiorcy oraz inne czynności organizacyjno-prawne. Spedycja to świadczenie kompleksowe, którego elementem może być transport towarów.

Z kolei przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy (art. 774 § 1 k.c.). Zasadniczo przyjmuje się, że pojęcie przewozu (transportu) jest pojęciem skonkretyzowanym. Obejmuje ono jedynie transport określonego towaru z miejsca nadania do miejsca odbioru. Należy zatem stwierdzić, że istotą usługi transportowej jest przewóz określonej rzeczy za wynagrodzeniem. Oczywiście usługa transportowa może obejmować także inne czynności, np. formowanie przesyłki czy koszt towaru. Niemniej w takim przypadku należy mówić o kompleksowej usłudze transportu.

Za powyższym przemawia również stanowisko przyjęte przez organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 7.11.2018 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.632.2018.2.KT stwierdził: „Z powyższych przepisów wynika, że pod pojęciem "spedycja" mieści się znacznie szerszy zakres czynności niż pod pojęciem "transport". Spedycja bowiem obejmować może cały szereg czynności: odebranie towaru od nadawcy, dostarczenie do miejsca formowania przesyłki, załadunek, przewóz, wyładunek, dostarczenie do ostatecznego odbiorcy, załatwienie wszelkich formalności i wypełnienie dokumentacji. Natomiast transport to z reguły umowa o przewóz. Mając na uwadze powołane przepisy prawa w kontek...