VAT:  Nabycie, import lub wytworzenie samochodu - korekta podatku naliczonego

Reguła ogólna wyrażona w art. 86a ustawy VAT wskazuje, że w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego do odliczenia stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Powyższe ma zastosowanie w przypadku gdy pojazd jest wykorzystywany do celów mieszanych tj. firmowych i jednocześnie prywatnych.

W toku wykorzystywania pojazdów może jednak dojść do sytuacji w której przeznaczenie pojazdu ulegnie zmianie. Może to obejmować zarówno przypadki gdy pojazd będzie wykorzystywany tylko do działalności gospodarczej jak i sytuacje wykorzystywania tylko do celów prywatnych.

Skutkuje to koniecznością dokonania odpowiedniej korekty w zakresie odliczone podatku naliczonego. W myśl art. 90b ustawy VAT w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy:

1) nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik jest obowiązany do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu;

2) w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.

W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty.

Na potrzeby korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Z powyższych przepisów wynika, że ustawa wprowadza system korekt podatku naliczonego, który będzie stosowany w sytuacji, gdy podatnik nabył pojazd samochodowy:

- z pełnym prawem do odliczenia, w związku z przeznaczeniem go do wykorzystywania wyłącznie w działalności gospodarczej, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia zmienia jego przeznaczenie i będzie wykorzystywał ten pojazd również do innych celów niż działalność gospodarcza;

- z ograniczonym do 50% prawem do odliczenia, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia dokonuje sprzedaży opodatkowanej tego pojazdu lub przeznacza ten pojazd do użytku wyłącznie w działalności gospodarczej.

W pierwszym przypadku, system korekt nakłada obowiązek zmniejszenia odliczonego podatku naliczonego, w drugim natomiast umożliwia podatnikowi zwiększenie podatku do odliczenia, jednakże w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty.

Przy czym korekcie podlegają tylko wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu. Pozostałe wydatki, w tym nabycie paliwa, inne wydatki eksploatacyjne nie podlegają korekcie. Odliczenie tych wydatków odbywa się bowiem na bieżąco, zatem istnieje możliwość weryfikowania tego odliczenia na bieżąco, tzn. w miesiącu dokonania zmiany przeznaczenia pojazdu dokonywana jest zmiana zasad odliczania.

Warto końcowo wskazać, że z przytoczonych powyżej przepisów ustawy wynika, że systemowi korekt, o których mowa w art. 90b ustawy podlegają tylko wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu.

W świetle art. 90b ust. 1 ustawy wydatki związane z używaniem pojazdu na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu (operacyjnego) lub innej umowy o podobnym charakterze, nie podlegają korekcie. Odliczenie tych wydatków odbywa się bowiem na bieżąco (a nie jak przy nabyciu "na własność" - jednorazowo, "z góry"), zatem istnieje możliwość weryfikowania tego odliczania na bieżąco - w miesiącu dokonania zmiany przeznaczenia pojazdu podatnik winien dokonać zmiany zasad odliczania wysokości podatku.

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: samochód osobowy, korekta podatku naliczonego, podatkowe abc