VAT: Ustalenie szacunkowej proporcji w odliczeniu podatku naliczonego

Przepisy ustawy VAT dają możliwość ustalenia szacunkowej proporcji według której podatnik wykonujący czynności zwolnione oraz opodatkowane może odliczać podatek naliczony.

W świetle art. 90 ust. 8 ustawy VAT – w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2023r. -  podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo.

Podatnicy są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK VAT.

Powyższy przepis stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna (art. 90 ust. 9 ustawy).

W poprzedniej wersji tego przepisu proporcja była ustalana w uzgodnieniu z naczelnikiem urzędu skarbowego w drodze protokołu. Aktualne brzmienie przepisu odchodzi zatem od zagadnienia ustalenia proporcji ponieważ obecnie podatnik jest zobowiązany jedynie do powiadomienia naczelnika i przyjętej proporcji. W związku z tym zrezygnowano również z formy protokołu w tym zakresie.

W poprzedniej wersji przepisu to naczelnik urzędu skarbowego akceptował przedstawioną przez podatnika prognozę, a formą akceptacji był właśnie protokół. Była to zatem czynność dwustronna wymagająca akceptacji przez obie strony: podatnika i naczelnika urzędu skarbowego (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 28.10.2009r., I SA/Wr 1267/09).

Obecnie zgodna naczelnika już nie jest wymagana. Podatnik nie musi występować z odpowiednim wnioskiem w tej sprawie. Wystarczające jest samo zawiadomienie o przyjętej proporcji.

Warto też wskazać, że od 1 lipca 2023 roku w przypadku gdy proporcja:

1)  przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

2) nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: proporcja vat, prawo do odliczenia podatku vat