WSA. WNT i import usług: Ograniczenie terminu na neutralne odliczenie VAT niezgodne z prawem UE

Uregulowanie krajowe, które zakazuje w sposób systematyczny wykonywania prawa do odliczenia VAT związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie, w którym ta sama kwota VAT powinna zostać rozliczona, nie przewidując uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika, wykracza poza to, co jest konieczne, po pierwsze: do zapewnienia prawidłowego poboru VAT, w sytuacji gdy żadna kwota VAT nie jest należna na rzecz organu podatkowego, a po drugie - do zapobiegania oszustwom podatkowym.

Spółka z o.o. złożyła wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie terminu odliczania podatku naliczonego w związku z importem usług, wewnatrzwspólnotowym nabyciem towarów oraz transakcjami nabycia towarów, dla których podatnikiem jest ich nabywca (transakcjami objętymi mechanizmem odwrotnego obciążenia).

Spółka podała, że jest czynnym podatnikiem VAT, zarejestrowanym w Polsce na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych. Spółka sprzedaje wytwarzane przez nią produkty na rynku krajowym, rynku Unii Europejskiej oraz rynku innych krajów. Na potrzeby swojej działalności nabywa odpłatnie różnego rodzaju usługi oraz towary, w związku z czym jest zobowiązana do rozliczenia podatku VAT, w ramach WNT, importu usług oraz w związku z dostawą towarów na rzez spółki, gdzie podatek VAT rozlicza spółka samodzielnie (art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 lub 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej: uptu). Przy tych transakcjach z jednej strony spółka jest zobowiązana do rozliczenia podatku należnego w związku z nabyciem tych usług lub towarów. Z drugiej strony spółce, co do zasady, przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu tych nabyć.

W związku z błędnym wystawieniem faktury przez kontrahenta z zagranicy spółka błędnie rozpoznała transakcję dostawy maszyny jako WNT, zamiast jako dostawa z montażem na terytorium RP. Przyjęto, że uiszczona zaliczka na poczet dostawy maszyny nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Błąd ten został skorygowany, jednakże pojawiała się wątpliwość, czy podatek naliczony nie powinien zostać uwzględniony (skorygowany) w tym samym miesiącu, w którym został prawidłowo ujęty podatek należny, nawet jeśli nastąpiło to po upływie 3 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Spółka nabrała więc wątpliwości, kiedy należy uwzględnić podatek naliczony, gdy w przyszłości z powodu niewystawienia faktury lub jej nieprzekazania przez kontrahenta, błędnego rozpoznania zaliczki jako podlegającej lub niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, kwoty podatku należnego z tytułu przedmiotowych transakcji nie uwzględniono we właściwej deklaracji złożonej w okresie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabywanych usług lub towarów powstał obowiązek podatkowy.

We wniosku o interpretację spółka zadała pytanie, czy może ona, na skutek złożonej korekty właściwej deklaracji VAT, odliczyć podatek naliczony z tytułu transakcji importu usług, WNT oraz transakcji krajowych objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia (np. nabycie z montażem), w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazany został podatek należny, nawet jeżeli taka korekta w zakresie podatku należnego zostanie złożona później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Zdaniem spółki, będzie ona mogła odliczyć podatek naliczony wynikający z transakcji w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazała podatek należny.

Dyrektor KIS uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Organ stwierdził, że na skutek złożonej korekty właściwej deklaracji VAT, spółka nie może odliczyć podatku naliczonego z tytułu transakcji importu usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz transakcji krajowych objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia (np. nabycie z montażem), w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazany został podatek należny, jeżeli taka korekta w zakresie podatku należnego została/zostanie złożona później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, który uchylił zaskarżoną interpretację.

WSA zauważył, że z uwagi na brzmienie regulacji prawa krajowego mających zastosowanie w niniejszej sprawie, istotnym dla rozstrzygnięcia powstałego sporu stało się skierowanie pytania prejudycjalnego do TSUE, celem dokonania oceny ich zgodności z prawem unijnym, co nastąpiło w wyroku TSUE z 18 marca 2021 r., wydanego w sprawie o sygn. akt C-895/19. W wyroku tym orzeczono, że: "Artykuły 167 i 178 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie t...