E-commerce i podatki (3) - Działalność gospodarcza a sprzedaż prywatna na gruncie VAT

Kwestia odróżnienia działalności gospodarczej od sprzedaży prywatnej w obrębie handlu internetowego nie jest sprawą oczywistą. Zarówno ustawa PIT, jak i ustawa VAT, wskazują jedynie na ogólne przesłanki wskazujące na wykonywanie działalności gospodarczej. Niestety są to przesłanki sformułowane bardzo ogólnie i nie odnajdziemy w przepisach żadnych precyzyjnych wyjaśnień co do sposobu ich interpretacji.

W kolejnym odcinku o tym, jak łatwo zostać uznanym za wykonującego działalność gospodarczą na gruncie podatku VAT i o tym, jak tego uniknąć. Podsumowujemy też poprzednie odcinki, wskazując czynniki, które mogą uczynić Cię przedsiębiorcą wbrew Twojej woli.

W każdym tygodniu będziesz mieć możliwość zapoznania się z nowymi odcinkami i uzyskasz dostęp do kolejnych testów sprawdzających uzyskaną wiedzę. Punkty zdobywane za poprawne odpowiedzi przybliżają Cię do uzyskania imiennego certyfikatu ukończenia kursu, a także wpływają na Twoją pozycję w rankingu uczestników w serwisie podatki.edukacja. Informacje o nowych odcinkach znajdziesz zarówno w sekcji tematycznej podatki.edukacja, jak i w codziennym biuletynie podatki.biz.

Podatek od towarów i usług jest klasyfikowany jako podatek obrotowy. W rezultacie tam gdzie występuje obrót pojawia się również podatek VAT. Przy czym z założenia jest to zobowiązanie podatkowe, które dotyczy podmiotów zajmujących profesjonalnym obrotem. Odzwierciedleniem tej zasady jest art. 15 ust. 1 ustawy VAT.

Czytamy w nim, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przedstawionych definicji zwróćmy uwagę na kilka istotnych elementów. Po pierwsze podkreślenia wymaga, że działalność gospodarcza jest oparta na kryteriach obiektywnych, co oznacza, że fakt jej wykonywania nie jest uzależniony od formalnej rejestracji działalności w urzędzie gminy czy miasta. W konsekwencji, podobnie jak w przypadku podatku PIT, organ podatkowy może daną aktywność potraktować jako działalność gospodarczą nawet jeżeli osoba fizyczna nie złożyła wniosku CEIDG.

Powyższe potwierdza wyrok NSA z dnia 27.10.2021r., III FSK 177/21:

"Fakt formalnego zgłoszenia działalności gospodarczej nie ma znaczenia dla oceny, czy podatnik rzeczywiście taką działalność prowadzi. Wystarczy, że wykonując określone działania, wypełnia cechy działalności gospodarczej, w tym przypadku określone w art. 15 ust. 2 u.p.t.u."

Przyjrzyjmy się też bliżej wspomnianym kryteriom obiektywnym. Otóż za działalność gospodarczą uznawane są czynności bez względu na ich rezultat lub cel. Powoduje to, że z punktu widzenia tego przepisu nieistotny jest efekt czy też skutek takiej działalności. Można zatem wskazać, że nawet jeżeli początkowo nie jest osiągany zysk to mimo tego faktu nadal mamy do czynienia z działalnością gospodarczą.

Dodatkowo wprost wskazano, że działalnością gospodarczą jest wszelka działalność handlowców, z tym zastrzeżeniem, że obejmuje ona w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Poprzez działalność handlową należy rozumieć profesjonalną sprzedaż towarów dla celów zarobkowych. Przy czym w doktrynie podnosi się, że kluczowy jest dla oceny handlowego charakteru danej działalności istotny jest zamiar ujawniany w trakcie sprzedaży towaru, a nie w momencie jego nabycia. Przedmiotem profesjonalnego obrotu mogą być również składniki majątku nabyte pierwotnie do celów osobistych i w takich celach wykorzystywane. Analogicznie jak w przypadku definicji zawartej w art. 5a pkt 6 ustawy PIT również art. 15 ust. 2 ustawy VAT posługuje się pojęciem ciągłości. Zwrot ten również należy rozumieć jako zamiar prowadzenia działalności w sposób częstotliwy i systematyczny.

...