MF: Nie będzie obniżki podatków

Interpelacja nr 18169 do ministra finansów w sprawie stanu systemu podatkowego w Polsce

Powszechnie wiadomo jak dużą wagę przykłada rząd premiera Donalda Tuska do stabilności systemu podatkowego i rozwoju gospodarczego kraju. Szczególnie działania na rzecz wzrostu gospodarczego zasługują na najwyższy szacunek i uznanie. Minister finansów wielokrotnie informował Sejm o stanie i znaczeniu systemu podatkowego w Polsce. W tych informacjach często pojawia się kwestia genezy i konsekwencji obniżenia podatków w naszym kraju. Generalnie bowiem pożądana jest sytuacja, gdy podatki maleją, ograniczane są wydatki i wyzwalają się mechanizmy trwałego wzrostu gospodarczego. W dalszej perspektywie pojawiają się nadwyżki finansowe, które umożliwiają lepsze dofinansowanie np. polityki społecznej, oświatowej oraz zdrowotnej państwa.

W trosce o pozyskanie miarodajnych informacji uprzejmie zapytujemy Pana Ministra o stan i znaczenie zmian w systemie podatkowym w ostatnich latach. Ma to istotne znaczenie z uwagi na zainteresowanie opinii publicznej.

1. Jakie zmiany w systemie podatku od osób fizycznych (PIT) zaszły w latach 2000-2009?

2. Jak należy ocenić obecnie obowiązujący w Polsce system podatku PIT w porównaniu z innymi wybranymi państwami Unii Europejskiej?

3.Jakie zmiany w systemie podatku od osób prawnych (CIT) zaszły w latach 2000-2009?

4. Jak Pan Minister ocenia obecnie funkcjonujący system podatku CIT w kontekście potrzeb budżetu państwa i wymagań gospodarki?

5. Zapowiedziano ostatnio okresowy wzrost podatku VAT o 1%, wymuszony sytuacją finansową budżetu. Jak generalnie w dalszych latach planowana jest regulacja podatku VAT?

6. Jak ogólnie Pan Minister ocenia funkcjonujący obecnie w naszym kraju system podatkowy? Czy i ewentualnie jakie zmiany są planowane w najbliższych latach?

Z wyrazami szacunku

Posłowie Janusz Cichoń i Jan Kulas

Warszawa, 24 września 2010 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 18169 w sprawie stanu systemu podatkowego w Polsce

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posłów na Sejm RP pana Janusza Cichonia oraz pana Jana Kulasa z dnia 24 września 2010 r. (przekazaną przez wicemarszałka Sejmu pana Marka Kuchcińskiego przy piśmie z dnia 8 października 2010 r., nr SPS-023-18169/10), zawierającą pytania dotyczące stanu systemu podatkowego w Polsce, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Odpowiadając na pytanie panów posłów, jakie zmiany w systemie podatku od osób fizycznych (PIT) zaszły w latach 2000–2009 r., uprzejmie wyjaśniam, że w przywołanym okresie wprowadzono szereg zmian, które podyktowane były, co do zasady, dążeniem do uproszczenia systemu podatkowego i podniesienia efektywności opodatkowania dochodów. W tym zakresie dostosowano poziom opodatkowania do zmieniających się warunków gospodarczych, m.in. poprzez zmianę stawek i aktualizację katalogu preferencji, jak również usunięto pojawiające się wątpliwości interpretacyjne w prawie podatkowym. Wprowadzone zmiany ukierunkowane były na polepszenie sytuacji materialnej podatników oraz stworzenie lepszych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości.

Do istotniejszych zmian w PIT wprowadzonych w ostatnich latach należy zaliczyć przede wszystkim:

- obniżenie stawek podatkowych (od 2009 obowiązuje nowa skala ze stawkami podatku 18% i 32% w miejsce dotychczasowej skali z trzema stawkami podatku 19%, 30% i 40%);

- wprowadzenie dla przedsiębiorców możliwości wyboru opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej według jednolitej 19% stawki podatku zamiast progresywnej skali podatkowej;

- dostosowanie katalogu zwolnień przedmiotowych do zmieniającej się sytuacji makroekonomicznej państwa, w tym również w wyniku wstąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r.;

- wdrożenie nowych preferencji podatkowych, np. ulgi prorodzinnej, internetowej, na krwiodawstwo, na nabycie nowych technologii;

- wyeliminowanie niektórych ulg podatkowych: np. ulgi budowlanej, ulgi na gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej, ulgi uczniowskiej;

- umożliwienie przekazywania 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego za pośrednictwem urzędu skarbowego;

- zmiany w zasadach opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości;

- umożliwienie odliczania od dochodu lub podatku składek zapłaconych na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w państwach należących do Unii Europejskiej;

- wprowadzenie opodatkowania dochodów z zysków kapitałowych jednolitą stawką podatku 19%;

- umożliwienie kwartalnej płatności zaliczek;

- likwidacja obowiązku składania miesięcznych deklaracji podatkowych przez podatników i płatników.

Ponadto wprowadzono korzystne dla podatników rozwiązania mające na celu zrównanie obciążenia podatkowego osób pracujących za granicą, wynikającego z różnic pomiędzy metodami unikania podwójnego opodatkowania. Nastąpiły także zmiany w zasadach amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (m.in. wdrożenie mechanizmu przyspieszonej amortyzacji), preferencyjnym opodatkowaniu dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci (umożliwiono m.in. złożenie małżeńskiego zeznania przez owdowiałego małżonka oraz preferencyjne opodatkowanie dochodów rodziców samotnie wychowujących dzieci, w sytuacji gdy dzieci kształcą się poza granicami Polski). Nastąpiły również zmiany w zakresie opodatkowania przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii.

W ostatnim czasie zaniechano również poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od pomocy materialnej otrzymanej od zakładu pracy przez osoby poszkodowane na skutek katastrofy naturalnej do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 6 tys. zł, a także wprowadzono zwolnienia podatkowe w stosunku do osób poszkodowanych w wyniku powodzi z maja i czerwca 2010 r.

Dodatkowo w latach 2000–2009 weszło w życie 21 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Polska podpisała takie umowy z następującymi krajami: Armenią, Austrią, Azerbejdżanem, Belgią, Chile, Danią, Egiptem, Gruzją, Holandią, Iranem, Kirgistanem, Kuwejtem, Libanem, Meksykiem, Mongolią, Niemcami, Nową Zelandią, Syrią, Szwecją, Tadżykistanem, Wielką Brytanią. Ponadto w 2010 r. weszły w życie 2 umowy: z Norwegią i Finlandią.

Odpowiadając na pytanie panów posłów, jak należy ocenić obecnie obowiązujący w Polsce system podatku PIT w porównaniu z innymi wybranymi państwami Unii Europejskiej, uprzejmie informuję, że w porównaniu do innych państw Unii Europejskiej Polska charakteryzuje się niskim poziomem opodatkowania dochodów osób fizycznych. Górna stawka PIT została ustalona na relatywnie niskim poziomie 32%. Plasuje to nasz kraj w grupie państw o stawkach niższych niż wynosi średnia unijna (34,2%). Wśród państw o podobnych stawkach maksymalnych, które tak jak Polska stosują progresywny system opodatkowania, należy wymienić Maltę (35%), Luksemburg (39%), Węgry (40,6%). Do państw o najwyższych stawkach PIT w UE należą m.in. państwa skandynawskie (Szwecja 56,4%, Dania 51,5%, Finlandia 48,6%), Wielka Brytania (50%), Belgia (53,7%), Holandia (52%), Austria (50%).

Wielkość tzw. klina podatkowego w Polsce na przestrzeni lat 2000–2008 spadła o 3,3% do poziomu 38,7% w 2008 r. (biorąc pod uwagę % dochodów typowego pracownika).Wynik ten plasuje nasz kraj w okolicach średniej unijnej (36,9%), obok takich państw jak Finlandia (38,3%), Dania (38,9%), Estonia (38,2%), Litwa (40,3%), Grecja (37,2%). Wpływy budżetowe z podatku dochodowego od osób fizycznych w 2009 r. stanowiły 2,7% PKB naszego kraju (3,1% PKB w 2008 r.). Jest to wynik niższy niż wynosi średnia unijna. Wnioski te znajdują potwierdzenie m.in. w tegorocznym raporcie Komisji Europejskiej „Taxation trends in the European Union. Data for the EU Member States, Iceland and Norway” (Bruksela 2010).

Biorąc pod uwagę wszystkie państwa Unii Europejskiej, należy stwierdzić, że polski system podatku dochodowego od osób fizycznych jest przyjazny dla podatnika. Obok niskich stawek podatku (nominalna stawka 18% dotyczy znakomitej większości społeczeństwa), w Polsce występuje także szereg ulg i zwolnień podatkowych, co oznacza, że efektywna stawka opodatkowania jest znacznie niższa.

Odpowiadając na pytanie panów posłów, jakie zmiany w systemie podatku od osób prawnych zaszły w latach 2000–2009, uprzejmie wyjaśniam, że od 2000 r. podjęto szereg reform w obszarze opodatkowa...