Cykliczna darowizna od dziadków dla wnuczki na konto jej ojca

Dziadkowie zamierzają przekazywać wnuczce darowiznę w kwocie 200 zł miesięcznie. Darowizna będzie przelewana z ich konta na konto bankowe jej ojca i jednocześnie ich syna. Czy darowizna ta będzie nieopodatkowana pomimo iż zostanie przekazana na rachunek bankowy rodzica niepełnoletniego obdarowanego, do momentu, aż obdarowany nie osiągnie pełnoletności?

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn - darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na obdarowanym.

Opodatkowaniu podlega nabycie od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej tzw. kwoty wolne, określone dla nabywców zaliczonych do poszczególnych grup podatkowych. W przypadku darowizny od dziadków nabywca jest zaliczany do I grupy podatkowej.

Niezależnie od powyższego, w ww. ustawie przewidziano sytuacje, w których nabycie własności rzeczy i praw majątkowych przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zwolnione z opodatkowania, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w tym przepisie.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 4a cyt. ustawy, trzeba przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

• otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
• udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym;
• złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy).

Darowizny środków pieniężnych będą dokonywane przez dziadków na rzecz wnuczki, czyli pomiędzy osobami należącymi do grupy osób wymienionych w art. 4a ustawy. Spełnia więc przesłankę podmiotową ww. zwolnienia.

W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia - jak już wyżej wskazano - jest także fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka.

W myśl art. 101 § 1 ww. ustawy rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską.

Zatem darowizny środków pieniężnych przekazywane na rachunek bankowy ojca - jako przedstawiciela ustawowego, czyli osoby, która zgodnie z przepisami prawa pełni władzę rodzicielską i jest zobligowana do zarządu majątkiem dziecka - wypełnia dyspozycję określoną w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jak wskazano, warunkiem zastosowania zwolnienia określonym w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jest także dokonanie zgłoszenia na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Z uwagi na fakt, że darczyńcy (dziadkowie) będą dokonywać na rzecz wnuczki darowizny wielokrotnie, zastosowanie znajdzie ww. art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Wnuczka będzie więc (w jej imieniu rodzic jako przedstawiciel ustawowy) zobowiązana - dla celów skorzystania ze zwolnienia - do składania zgłoszenia o nabyciu darowizny w sytuacji, w której kwota otrzymana od jednego z darczyńców (dziadków) sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie otrzymanie darowizny - przekroczy kwotę 36 120 zł.

Natomiast do tego czasu darowizny te nie będą wymagały zgłoszenia; przy czym nie będzie uchybienia przepisom jeśli zgłoszenie będzie dokonane.

Należy podkreślić, że sam fakt przekroczenia kwoty wolnej nie ma wpływu na możliwość zastosowania zwolnienia określonego art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Istotne jest, aby darowiznę o czystej wartości przekraczającej określoną w art. 9 ustawy kwotę wolną (tu: 36 120 zł) od jednego darczyńcy zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym terminie.

Wobec powyższego, darowizny środków pieniężnych, które zostaną przekazane na rachunek bankowy ojca, jako przedstawiciela ustawowego, zwolnione będą z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna z 6 lutego 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.228.2023.2.AD - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz

(Image by Freepik.com)