Czy gmina może odliczyć VAT?

Pytanie podatnika: Czy po 1 stycznia 2016 r. Gmina ze względu na dwojaki charakter jej działalności (działalność gospodarcza i publiczna) ma prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego z faktur dotyczących budowy oraz eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, w sytuacji gdy sama zajmuje się dostawą wody i odbiorem ścieków i czy gmina ma obowiązek rozliczania podatku VAT zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. art. 86 ust. 2a ustawy o VAT skoro jest w stanie bezpośrednio przyporządkować nabyte towary i usługi do działalności opodatkowanej?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2016 r. (data wpływu 20 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 maja 2016 r. (data wpływu 5 maja 2016r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od kosztów budowy oraz eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych w oparciu o proporcję określoną w art. 86 ust. 2a – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE
W dniu 18 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od kosztów budowy oraz eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych w oparciu o proporcję określoną w art. 86 ust. 2a.
Wniosek uzupełniono pismem z dnia 4 maja 2016 r. (data wpływu 5 maja 2016r.) w zakresie doprecyzowania zdarzenia przyszłego, zadanego pytania oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe. (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).

Gmina … jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za realizacje projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa ogólnodostępnej infrastruktury wodociągowo - kanalizacyjnej na obszarach położonych na terenie gminy. W ramach realizacji przedmiotowych inwestycji Gmina występowała (w stosunku do części już wybudowanej) i będzie występować (w stosunku do planowanych dalszych części) w charakterze inwestora. Usługi zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz odbioru ścieków realizowane są przez gminę. Świadczenie tych usług odbywa się na podstawie podpisywanych z właścicielami poszczególnych posesji umów o zaopatrzenie w wodę oraz odbioru ścieków. W konsekwencji Gmina wystawia faktury sprzedażowe z tytułu dostarczania wody i odbioru ścieków na terenie Gminy, tym samym osiąga obrót opodatkowany VAT z wykorzystaniem infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, gdyż usługi zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzania ścieków są przez Gminę deklarowane dla celów VAT jako podlegające opodatkowaniu VAT. Gmina w związku z funkcjonowaniem infrastruktury ponosiła i będzie w przyszłości ponosić również wydatki na jej bieżące utrzymanie (np. bieżące naprawy, usługi konserwacji itp.), których celem jest utrzymanie infrastruktury w należytym stanie i zapewnienie efektywnego jej funkcjonowania. Dotychczas Gmina odliczała 100% podatku naliczonego z faktur za energię elektryczną na stacjach uzdatniania wody, oczyszczalni i przepompowniach ścieków, za badania jakości wody, zakup materiałów eksploatacyjnych, usług remontowych oraz pozostałych usług. W pełnej wysokości był odliczany VAT naliczony z faktur inwestycyjnych związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Faktury dotyczące zakupów towarów i usług związanych z budową i eksploatacją sieci wodociągowych i kanalizacyjnych będą wystawiane na Gminę ….

Gmina będzie nabywać towary i usługi, które będą wykorzystywane do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Gmina będzie nabywać towary i usługi, które będą wykorzystywane zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej (czynności o charakterze cywilnoprawnym np. czynności sprzedaży, zamiany, wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (zadania publiczne wykonywane na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.).

Nabywane towary i usługi związane z budową i eksploatacją sieci wodociągowej i kanalizacyjnej będą wykorzystywane w całości do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 z późn. zm.) i opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Gmina ma możliwość przyporządkowania w całości wydatków poniesionych do celów wykonywanej przez nią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie: (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy po 1 stycznia 2016 r. Gmina ze względu na dwojaki charakter jej działalności (działalność gospodarcza i publiczna) ma prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego z faktur dotyczących budowy oraz eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, w sytuacji gdy sama zajmuje się dostawą wody i odbiorem ścieków i czy gmina ma obowiązek rozliczania podatku VAT zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. art. 86 ust. 2a ustawy o VAT skoro jest w stanie bezpośrednio przyporządkować nabyte towary i usługi do działalności opodatkowanej?

Zdaniem Wnioskodawcy, (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku) od 1 stycznia 2016 r. weszły w życie nowe zasady częściowych odliczeń VAT (prewskaźniki) dla podatników VAT wykonujących dwojaką działalność (gospodarczą i inną). Są one adresowane w szczególności do gmin. Jednakże zasadniczo dotyczą one kosztów budowy oraz eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Prewskaźniki mają bowiem zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy żaden inny sposób przyporządkowania dokonywanych przez gminę zakupów do sprzedaży opodatkowanej stawkami VAT nie jest możliwy (art. 86 ust. 2a ustawy o VAT). Natomiast w przypadku, gdy taka możliwość jest, prewskaźniki nie mają zastosowania. Do omawianych kosztów bezspornie jest możliwość ich przyporządkowania do odpowiedniego rodzaju działalności gminy. Przywołany przepis nakazuje każdy zakup służący jednocześnie dwóm celom, tj. działalności gospodarczej oraz działalności w charakterze organu władzy publicznej, dokładnie przyporządkować w części do działalności gospodarczej, a w części do działalności innej niż gospodarcza (publicznej) wówczas tak wyliczona część, ta przyporządkowana do działalności gospodarczej będzie w całości do odliczenia. Działalność gminy związana z budową i eksploatacją sieci wodnych i kanalizacyjnych z jednej strony jest to działalność gospodarcza gminy, gdyż gmina podpisuje umowy na dostawę i odbiór ścieków ze swoimi mieszkańcami (a także firmami). Ponadto czyni to ze stawką VAT 8%, co jest podstawową zasadą odliczeń. Skoro więc jest bezpośredni i ścisły związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną stawką VAT (w tym przypadku 8%), prawo do odliczeń gminie przysługuje. Jednakże z drugiej strony działanie związane z budową i eksploatacją sieci wodociągowych i kanalizacyjnych też bezspornie jest jej działaniem publicznym tj. nakierowanym na zaspokojenie potrzeb wspólnoty samorządowej (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r., Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) a to z kolei nie daje gminie prawa do odliczeń. Zdaniem Gminy ze względu na dwojaki charakter działania Gminy (działalność gospodarcza i publiczna) Gmina … nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego od kosztów budowy i eksploatacji sieci wodnych i kanalizacyjnych w 50%. Od nabytych towarów i usług związanych z prowadzoną działalnością w zakresie budowy i eksploatacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych Gmina ma możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710), zwanej...