Grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie dla pracowników. Co ze składkami ZUS?

Składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług - tak stwierdził Zakład Ubezpieczeń Społecznych w interpretacji indywidualnej.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca (spółka) wyjaśnił, że zamierza podpisać z firmą ubezpieczeniową umowę dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego dla pracowników - Grupowe Ubezpieczenie na Życie i Zdrowie Opieka Medyczna. Składka miesięczna będzie finansowana zarówno przez pracodawcę jak i pracownika. Powyższe będzie zapisane w regulaminie wynagradzania spółki. Składka opłacana przez pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika ze stosunku pracy, w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie spółki powyższe świadczenie nie będzie stanowić dla pracowników i zakładu pracy podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne, a także składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zamknięty i wyczerpujący katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty ww. rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Oznacza to, że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią jedynie te przychody, które prawodawca enumeratywnie wymienił w § 2 ust. 1 pkt 1-30 tegoż rozporządzenia.

Należy mieć jednak na uwadze to, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (a także rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) nie kształtują samodzielnie pojęcia przychodu, lecz odsyłają do ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w pierwszej kolejności od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Zatem, kwestia przychodowa stanowi zawsze zagadnienie pierwotne, które poprzedza ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, że jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, regulujących uprawnienie do ich zakupu po cenach niższych niż detaliczne (częściową odpłatność pracownika) - to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną - formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Zatem, ZUS zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy, że wartość świadczenia w postaci częściowego finansowania przez Pracodawcę Grupowego Ubezpieczenia na Życie i Zdrowie Opieka Medyczna, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie podlegać wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, bowiem zostały spełnione przewidziane dla tego wyłączenia przesłanki.

Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Zatem, jeśli uzyskiwany przychód pracownika jest wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, to również podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Jak zaznaczył ZUS, Zakład nie jest natomiast właściwy do rozstrzygnięcia w trybie interpretacji kwestii dotyczących istnienia lub braku obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynikających z ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.

Stosownie jednak do art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - cyt. powyżej - pracodawcy i inne jednostki organizacyjne opłacają za ubezpieczonych obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Interpretacja indywidualna z 5 marca 2024 r., sygn. DI/200000/43/209/2024 (decyzja nr 209/2024) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie

Redakcja podatki.biz

źródło: www.zus.pl