NSA. Czy darowizna może być kosztem podatkowym?

Określenie „darowizna”, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT należy rozumieć w cywilistycznym, określonym w art. 888 § 1 Kodeksu cywilnym znaczeniu. Skoro zgodnie z art. 888 § 1 k.c. cel, motyw, pobudka świadczenia darczyńcy na rzecz obdarowanego nie mają znaczenia dla oceny umowy jako darowizny, a art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT wyłącza z kosztów uzyskania przychodów świadczenia m.in. z umów darowizny to cele te, pobudki i motywy nie mają żadnego znaczenia dla wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Świadczenia z umowy darowizny z mocy art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Stefan Babiarz (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Bogusław Woźniak, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 8 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2840/13 w sprawie ze skargi P. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 17 lipca 2013 r., nr IPPB3/423-296/13-4/EŻ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych:

1. uchyla zaskarżony wyrok w całości,
2. oddala skargę,
3. zasądza od P. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów kwotę 280 (słownie: dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z dnia 26 marca 2014 r., III SA/Wa 2840/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną przez P. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. (zwaną dalej spółką) interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 17 lipca 2013 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.

2. Ze stanu sprawy przyjętego przez sąd pierwszej instancji wynika, że spółka zamierza wybudować zespół biurowo-usługowo-mieszkalny, w skład którego będzie wchodził budynek biurowy oraz zespół pięciu budynków mieszkalnych (apartamentowych). W bezpośrednim sąsiedztwie nowopowstających pięciu sześciopiętrowych budynków o charakterze nowoczesnych kamienic miejskich, stoi niski budynek wielorodzinny z lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Budynek ten ma starą elewację, przez co wyraźnie kontrastuje z projektowanym nowoczesnym, luksusowym apartamentowcem. Na dodatek z okien apartamentowca będzie widać zaniedbany dach tego budynku. Taki widok z okna apartamentów obniży wartość luksusowej nieruchomości na rynku, dlatego spółka postanowiła - oprócz postawienia luksusowego apartamentowca - zagospodarować teren wokół niego poprzez m.in. modernizację elewacji niższego budynku, modernizację jego widocznej połaci dachu, a także remont chodnika nie stanowiącego jej własności.

W związku z tak przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego spółka zapytała:

1. Czy nakłady mające na celu zagospodarowanie terenu oraz modernizację elewacji i dachu znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji budynku będą dla spółki kosztem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. - zwanej dalej: u.p.d.o.p.)?
2. Czy poniesione nakłady na wymianę chodnika w części dotyczącej gruntu poza granicą działki będącej w użytkowaniu wieczystym spółki będą dla niej kosztem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. (koszty tych nakładów wyniosłyby ok. 330 tys. zł)?

Zdaniem spółki odpowiedź na powyższe pytania powinna być twierdząca. Spółka wskazała, że w wyniku realizacji tych prac zwiększy się jakość prestiżowej oferty spółki, a tym samym będzie to wpływać na zwiększenie przychodów ze sprzedaży mieszkań. Oferowane przez spółkę lokale będą bardziej atrakcyjne dla kupujących, gdyż otoczenie inwestycji będzie bardziej estetyczne, co ma znaczenie dla nabywców ekskluzywnych apartamentów (a takie sprzedaje spółka).

Spółka stwierdziła, że poniesione koszty nie zostały wymienione w katalogu pozycji wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Wskazała, że art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p. wyłącza z kosztów uzyskania przychodów darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju, natomiast art. 16 ust. 1 pkt 28 również koszty reprezentacji.

Skarżąca wskazała raz jeszcze, że celem jej działalności są korzyści własne, a motywem działania zwiększenie przychodu i w konsekwencji zysków z inwestycji. Bez poniesienia tych kosztów spółka może nie odnieść spodziewanych korzyści (brak popytu na apartamenty), więc ich poniesienie jest uzasadnione ekonomicznym interesem spółki.

3. Organ interpretacyjny w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2013 r. stanowisko spółki uznał za nieprawidłowe. Wskazał, że w wyniku nieodpłatnego remontu i modernizacji starego budynku - planowana modernizacja obejmuje elewację, remont dachu, jak również zagospodarowanie terenu, czy wymianę chodnika - nastąpi niewątpliwie pomniejszenie majątku spółki z tego tytułu. Jednocześnie spółka w zamian za to nie uzyska żadnego ekwiwalentu od drugiej strony, a zatem warunek nieodpłatności świadczenia dokonanego przez darczyńcę zostanie spełniony. W związku z powyższym świadczenie spółki, w wyniku którego właściciel niższego budynku i Zarząd Dróg Miejskich odniosą bezpłatnie określone korzyści, będzie miało charakter darowizny, a zatem wypełni przesłankę definitywności świadczenia. Powyższe zaś, z uwagi na treść art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p., powoduje, że spółka nie może zaliczyć do kosztów podatkowych powyższych nakładów.

4. Spółka po wezwaniu organu interpretacyjnego do usunięcia naruszenia prawa złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wnosząc o uchylenie zaskarżonej interpretacji. Zarzuciła naruszenie m.in. art. 16 ust 1 pkt 14 u.p.d.o.p - poprzez jego niewłaściwą wykładnię, a w rezultacie przyjęcie, że w przedstawionym stanie faktycznym zagospodarowanie terenu nieruchomości sąsiedniej, a także wymiana części chodnika, rekultywacja trawników i umieszczenie elementów małej architektury na terenie należącym do Zarządu Dróg Miejskich, stanowiącego bezpośrednie przedłużenie chodnika znajdującego się na terenie spółki i przylegającego do niego, realizowane w celu podniesienia wartości inwestycji, nie są kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów u.p.d.o.p.

W odpowiedzi na skargę organ interpretacyjny wniósł o jej oddalenie, podtrzymując zaprezentowane wcześniej stanowisko.

5. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględniając skargę zauważył, że nakłady na mniejszy budynek poczynione przez spółkę mają oczywisty cel - mają skłonić potencjalnych nabywców luksusowych mieszkań do ich zakupu. Cel jest jasny - chodzi o maksymalizację zysku (art. 15 us...