Okulary dla pracownika: Składki ZUS przy dodatkowym badaniu wzroku

Udokumentowane koszty ponoszone przez pracodawcę w związku z dofinansowaniem zakupu przez pracowników okularów korygujących, wynikające z dodatkowych badań okulistycznych przeprowadzonych na wniosek pracownika, który posiada ważne badania lekarskie, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych pracowników.

We wniosku o interpretację firma wskazała, że w ramach przestrzegania przepisów BHP na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, zapewnia dofinansowanie kosztów zakupu okularów korygujących wzrok w przypadku, gdy konieczność stosowania takich okularów stwierdzi lekarz przeprowadzający badanie wzroku w ramach badań profilaktycznych, na które pracownika skierował pracodawca. W przypadku, gdy pracownik posiada ważne aktualne orzeczenie lekarskie ale zgłasza znaczne pogorszenie się wzroku, pracodawca na jego wniosek, kieruje pracownika na wcześniejsze badania lekarskie, w ramach którego jest badanie okulistyczne. Jak dodała firma, refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów zakupu okularów korekcyjnych stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy.

W związku z powyższym firma zapytała, czy w przypadku w którym pracownik zwróci się z wnioskiem do pracodawcy o skierowanie go na badania z powodu pogorszenia się wzroku przed upływem wyznaczonego przez lekarza terminu kolejnych badań profilaktycznych, a lekarz w wyniku przeprowadzonego badania, wskaże potrzebę stosowania lub wymiany okularów, to czy dokonana pracownikowi refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów okularów, będą stanowiły przychód pracownika podlegający oskładkowaniu. Jej zdaniem, kwota refundacji zakupu okularów korygujących wzrok w ww. przypadku również będzie zwolniona z oskładkowania.

W wydanej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodne z art. 18 ust. 1 i ust. 2, w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W podstawie wymiaru składek nie uwzględnia się:

• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, jak również
• przychodów wymienionych w § 2 ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Za przychody ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zamknięty i wyczerpujący katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty ww. rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Oznacza to, że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią jedynie te przychody, które prawodawca enumeratywnie wymienił w § 2 ust. 1 pkt 1-32 tegoż rozporządzenia.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowi wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Realizacja obowiązku przeprowadzania badań profilaktycznych wynika z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy i rozporządzenia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. Badania profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, który je finansuje.

Przepisy nie ograniczają prawa pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy zachowuje jeszcze ważność wydane wcześniej zaświadczenie lekarskie. Zatem, pogorszenie stanu wzroku pracownika pracującego, czy to przed komputerem, czy w dowolny inny sposób istotnie angażujący wzrok, i wynikająca z tego konieczność dodatkowego wspomagania narzędzia pracy jakim jest wzrok - w postaci okularów, a wcześniej przeprowadzenia dodatkowego badania - mieszczą się w ramach szeroko rozumianych norm i zasad BHP.

W konsekwencji, udokumentowane koszty ponoszone przez pracodawcę w związku z dofinansowaniem zakupu przez pracowników okularów korygujących, wynikające z dodatkowych badań okulistycznych przeprowadzonych na wniosek pracownika, który posiada ważne badania lekarskie, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych pracowników.

W tym wypadku należy się bowiem kierować zasadą, że wyłączenie z podstawy wymiaru składek, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, istnieje ze względu na rodzaj świadczenia udzielonego pracownikowi przez pracodawcę.

Uwzględniając powyższe ZUS stwierdził, że wysokość kosztów ponoszonych przez pracodawcę w związku z dofinansowaniem pracownikowi zakupu okularów korygujących, będzie korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Interpretacja indywidualna z 27 lipca 2023 r., sygn. DI/200000/43/715/2023 (decyzja nr 715/2023) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie

Redakcja podatki.biz