PCC jako koszt wspólników spółki osobowej

Z uzasadnienia: Zestawiając definicję przychodu zawartą w art. 11 ustawy o PIT z faktem, że wniesienie wkładu jest dla wspólnika nieekwiwalentne, uznać należy, iż wniesienie tego wkładu nie powoduje powstania po stronie wspólnika przychodu podlegającego opodatkowaniu. Powyższe prowadzi do wniosku, że wniesienie wkładu do spółki osobowej jest neutralne podatkowo. Z tej przyczyny, skoro z wniesieniem wkładu nie wiąże się powstanie przychodu, nie jest możliwe uznanie uiszczonego w związku z tą czynnością podatku od czynności cywilnoprawnych za koszt uzyskania przychodu.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stefan Babiarz, Sędzia NSA Anna Dumas, Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak (sprawozdawca), Protokolant Anna Rembowska, po rozpoznaniu w dniu 1 października 2014 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych A. P. oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 marca 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 2027/11 w sprawie ze skargi A. P. na interpretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2011 r. nr IPPB1/415-50/11-2/KS, IPPB1/415-50/11-3/KS w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych:

1) oddala skargi kasacyjne,
2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego między stronami w całości.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 marca 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w sprawie o sygn. akt III SA/Wa 2027/11, uwzględnił skargę A. P. - nazywanego dalej "Skarżącym", i uchylił interpretacje indywidualne Ministra Finansów z 8 kwietnia 2011 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji wynika, że Skarżący wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny. Skarżący jest wspólnikiem spółki osobowej, do której przystąpił wraz z innymi osobami. Od tego dnia spółka nabywała składniki majątkowe od swoich wspólników w drodze zakupu albo jako wkład. Spółka kupowała także składniki majątkowe od osób trzecich. Od wymienionych czynności spółka płaciła podatek od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym Skarżący zadał pytanie: czy wartość zapłaconego przez spółkę podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi dla wspólników spółki koszt uzyskania przychodu z prowadzonej przez nich w formie spółki pozarolniczej działalności gospodarczej?

Zdaniem Skarżącego, wartość zapłaconego przez spółkę podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi dla niego koszt uzyskania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej proporcjonalnie do udziału w zysku i stracie spółki.

We wspomnianych na wstępie interpretacjach indywidualnych Minister Finansów uznał stanowisko Skarżącego za nieprawidłowe. Zdaniem organu interpretacyjnego, podatku od czynności cywilnoprawnych zapłaconego przez spółkę nie można uznać za koszt uzyskania przychodu Skarżącego. Zgodnie z art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "u.p.d.o.f.", koszty uzyskania przychodu odnosić należy bowiem do tego źródła przychodu, z którym dane wydatki są związane. Tymczasem przychód Skarżącego, jako wspólnika spółki osobowej, należy zaliczyć do przychodów z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.f.), a nie pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.).

Wezwawszy bezskutecznie Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa, Skarżący wniósł skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na powyższe interpretacje. W skargach podniesiono zarzut naruszenia:

- art. 8 ust. 2 u.p.d.o.f., poprzez przyjęcie, że zapłacony przez spółkę podatek od czynności cywilnoprawnych od wniesionego do tej spółki wkładu niepieniężnego nie podlega, jako koszt uzyskania przychodów związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, rozliczeniu przez wspólników, proporcjonalnemu do ich udziału w zysku;

- art. 10 ust. 1 pkt. 3 u.p.d.o.f., poprzez błędne przyjęcie, że wydatek poniesiony w związku z wniesieniem i otrzymaniem wkładu niepieniężnego do spółki przez wspólnika jest związany z uzyskiwaniem przychodów ze źródła wymienionego w pkt. 7, a nie ze źródła wymienionego w pkt. 3;

- art. 22 ust. 5c u.p.d.o.f. poprzez błędne przyjęcie, że podatek od czynności cywilnoprawnych należny od wkładu nie może być kosztem uzyskania przychodów potrącanym jednorazowo jako koszt pośredni w dacie jego poniesienia przez spółkę,

- art. 24 ust. 3c u.p.d.o.f., poprzez uznanie, że podatek od czynności cywilnoprawnych należny od zmiany umowy spółki obciążający spółkę może stanowić wydatek wspólnika "na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce".

Wojewódzki Sąd Administracyjny, połączywszy do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, uznał skargi za zasadne.

Sąd podzielił stanowisko organu, że nie można uznać za koszt uzyskania przychodu podatku od czynności cywilnoprawnych uiszczonego przez spółkę z tytułu wniesienia wkładu przez jej wspólnika. Niemniej jednak uczynił to z przyczyn innych aniżeli wskazane w zaskarżonych interpretacjach podatkowych. Na skutek wniesienia do spółki osobowej wkładu po stronie wspólnika nie powstaje bowiem przychód - a co za tym idzie z czynnością wniesienia wkładu nie mogą wiązać się koszty uzyskania przychodu. Wspólnicy spółki osobowej nie mają bowiem prawa do udziału w majątku spółki, a jedynie udział kapitałowy pozwalający na określenie ich przyszłych praw, w tym prawa do udziału w zysku. Tym samym wniesienie przez wspólnika spółki jawnej wkładu nie skutkuje otrzymaniem udziału w majątku spółki.

Sąd pierwszej instancji za niezasadne uznał natomiast zarzuty naruszenia art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 1 pkt 3, art. 22 ust. 5c, oraz art. 24 ust. 3c u.p.d.o.f. zmierzające do wykazania, że koszt poniesiony w związku z wniesieniem wkładu do spółki osobowej może zostać uznany za koszt działalności gospodarczej.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniósł zarówno Skarżący, jak i Minister Finansów.

W skardze kasacyjnej Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późń. zm.) - powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", autor skargi kasacyjnej podniósł zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, tj.:

- art. 8 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f., poprzez błędną wykładnię i...