Podatki 2023: Sankcje w VAT na nowych zasadach

Do ustawy o podatku VAT wprowadzono przepisy łagodzące dotychczasowe zasady dotyczące sankcji w VAT. Zmiany przewidujące głównie zniesienie automatyzmu w wymierzaniu kar są bezpośrednio związane z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Nowe regulacje wprowadzono w ramach szerszego pakietu Slim VAT 3.

Zmiany dotyczące sankcji w VAT są związane z wyrokiem TS UE z 15 kwietnia 2021 r. (sygn. akt – C-935/19). Jak oceniają eksperci EY Polska, z perspektywy podatników szczególnie obiecująca jest zmiana przewidująca brak automatyzmu w wymierzaniu sankcji.

W ramach nowelizacji przewidziano rezygnację z automatyzmu w stosowaniu sankcji w VAT. W efekcie naczelnik urzędu skarbowego lub celno-skarbowego ma prawo do odstąpienia od jego ustalenia w określonych przypadkach. W założeniu sankcje mają być wymierzane zgodnie z zasadą proporcjonalności w zindywidualizowany sposób.

W praktyce dotychczasowe stałe wysokości sankcji na poziomie 30 proc., 20 proc. i 15 proc. zamieniono w górną granicę, do której organ może wymierzyć dodatkowe zobowiązanie podatkowe. Równocześnie stawki preferencyjne obniżono z 20 proc. do 10 proc. oraz z 15 proc. do 5 proc.

– Założenie indywidualizacji kary oraz możliwość różnicowania wysokości dodatkowego zobowiązania to krok w dobrym kierunku, który przynajmniej w założeniu ma sprzyjać większej sprawiedliwości. Inną kwestią jest, jak organy podatkowe będą z takiej możliwości korzystały w praktyce. Obawiam się, że kary „w górnych widełkach” zagrożenia wciąż będą normą – komentuje ekspert EY Polska, Mateusz Kisiel.

Zmiany wprowadza ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 1059).

Większość nowych przepisów weszła w życie 1 lipca 2023 r.

Z nowelizacją można się zapoznać tutaj.

mp