Rezerwa celowa jako koszt uzyskania przychodów

Pytanie podatnika: Czy w świetle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego, utworzona rezerwa celowa w wysokości 100% ekspozycji kredytowej z tytułu umowy kredytowej z 15 marca 2005 r., zaliczona do kategorii „stracone”, może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów 2014 r., stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 26 lit a, art. 16 ust. 2a pkt 2 lit. b tiret drugie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 20 stycznia 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 23 stycznia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 2014 r. utworzonej przez Bank rezerwy celowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 stycznia 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 2014 r. utworzonej przez Bank rezerwy celowej.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (zwany dalej „Bankiem”) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej udzielił 15 marca 2005 r. kredytu gotówkowego w wysokości 100.000,00 zł z terminem spłaty 10 lat, z przeznaczeniem na dokończenie budowy budynku mieszkalnego. Zabezpieczenie spłaty kredytu stanowiła hipoteka na nieruchomości - działce gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Wobec nieregulowania kredytu przez klientów Bank, decyzją z 27 sierpnia 2010 r., dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej oraz wezwał ich do natychmiastowej spłaty całości kredytu. Równocześnie, niespłacony kredyt w wysokości 48.314,00 zł został przeksięgowany do kategorii „stracone”.

Wobec niespłacenia kredytu Bank, wnioskiem z 28 sierpnia 2010 r., wystąpił do Sądu Rejonowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko kredytobiorcom. Sąd nadał klauzulę wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym 22 lutego 2011 r., po czym Bank skierował przeciwko kredytobiorcom wnioski do organu egzekucyjnego - Komornika Sądowego:

• 8 marca 2011 r. - sporządzenie wniosków przez Bank,
• 11 marca 2011 r. - potwierdzenie odbioru wniosków przez Komornika Sądowego,
• 18 marca 2011 r. - podjęcie czynności przez organ egzekucyjny.

Równocześnie w 2011 r. do Banku wpłynęło zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego z nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu, z wniosku innych wierzycieli. Po otrzymaniu pisma, Bank przystąpił do prowadzonej egzekucji z nieruchomości. W efekcie nieskutecznej egzekucji komorniczej, do dnia sporządzenia niniejszego wniosku, nieruchomość nie została sprzedana (2 nieskuteczne licytacje).

W 2010 r. Bank dokonując zmiany klasyfikacji kredytu do kategorii „stracone” skorzystał z możliwości pomniejszenia podstawy tworzenia rezerw o wartość posiadanego zabezpieczenia hipotecznego, w wyniku czego rezerwa celowa na ekspozycję kredytową nie została utworzona. Możliwość taką dawało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz.U. Nr 235 poz.1589 ze zm., dalej: „rozporządzenie”). Korzystając z możliwości pomniejszenia podstawy tworzenia Bank kierował się limitami wynikającymi z Tabeli nr 1 Załącznika nr 3 do rozporządzenia. Stosując te limity, Bank utworzył w sierpniu 2014 r. rezerwę celową w wysokości 25% kwoty ekspozycji kredytowej - tj. 11.638,80 zł. (limit pomniejszenia w wysokości 75% kwoty ekspozycji kredytowej - przy opóźnieniu w spłacie powyżej 51 m-cy i nie więcej niż 54 m-ce) oraz dotworzył kolejną rezerwę w wysokości 25% ekspozycji kredytowej, tj. 11.638,80 zł. W listopadzie 2014 r. (limit pomniejszenia w wysokości 50% kwoty ekspozycji kredytowej - przy opóźnieniu w spłacie powyżej 54 m-ce i nie więcej niż 57 m-cy). Kwota utworzonej rezerwy wyniosła łącznie z tego tytułu 23.277,60 zł. Jednocześnie wobec uznania, że istnieje niskie prawdopodobieństwo zaspokojenia swoich roszczeń z posiadanego zabezpieczenia, Bank podjął decyzję o odejściu od metody dotwarzania rezerw w oparciu o limity pomniejszeń wynikające z rozporządzenia i utworzeniu, jeszcze w 2014 r., rezerwy celowej do 100% kwoty wierzytelności. W efekcie tego dokonał odpisu na rezerwę w wysokości 23.277,60 zł. Przy podjęciu decyzji, o której mowa powyżej, Bank wziął pod uwagę nieskuteczność egzekucji komorniczej oraz ilość i kwotę wpisów hipotek obciążających nieruchomość (kwota 1.176.588,63 zł.). Łączna kwota utworzonej w 2014 r. rezerwy celowej na ekspozycję kredytową wyniosła 46.555,20 zł.

Przy kontynuowaniu wcześniejszego rozwiązania wynikającego z rozporządzenia, limit pomniejszeń uległby wyczerpaniu dopiero w 2015 r., a co za tym idzie rezerwa celowa odpowiadająca 50% kwoty wierzytelności, tj. 23.277,60 zł, zostałaby dotworzona w 2015 r.

Utworzona rezerwa w wysokości 46.555,20 zł nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w latach 2010-2013; wierzytelność nie uległa również przedawnieniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego, utworzona przez Bank w 2014 r. rezerwa celowa w wysokości 100% ekspozycji kredytowej z tytułu umowy kredytowej z 15 marca 2005 r., zaliczona do kategorii „stracone”, może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów 2014 r., stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 26 lit a, art. 16 ust. 2a pkt 2 lit. b tiret drugie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 15 ust. l ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. l.

Art. 16 ust. l pkt 26 lit. a, w związku z art. 16 ust. 3 ustawy, dopuszcza możliwość kwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów rezerw na ryzyko związane z działalnością banków, utworzonych zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Skorzystanie przez Bank z możliwości zakwalifikowania kosztów rezerw na wierzytelności z tytułu kredytów do kosztów uzyskania przychodu uzależnione musi być jednak od spełnienia określonych prawem przesłanek:
1.musi nastąpić uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności, na którą rezerwa zo...