Ulga rehabilitacyjna: Leki i dojazd samochodem na zabiegi. Czas na zmiany?

Interpelacja nr 2415 do ministra finansów w sprawie konieczności zmian przepisów dotyczących ulgi rehabilitacyjnej

Szanowny Panie Ministrze!

Jedną z form wspierania osób niepełnosprawnych jest możliwość dokonywania odliczeń od dochodu w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Nikt nie kwestionuje konieczności wspierania również poprzez preferencje podatkowe osób dotkniętych niepełnosprawnością, jednak funkcjonująca od wielu lat w niemal niezmienionej postaci ulga rehabilitacyjna jest narzędziem anachronicznym, a jej funkcjonowanie nie daje zadowalających rezultatów. Przede wszystkim odliczeniu podlegają tylko enumeratywnie wymienione wydatki, z których część określono sformułowaniami pozbawionymi legalnej definicji, tak w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i poprzez odesłania do innych aktów prawnych. Wątpliwości budzi na przykład co jest "lekiem" w rozumieniu ustawy oraz jakie dokładnie procedury medyczne stanowią "zabieg leczniczo-rehabilitacyjny". Przepisy dotyczące ulgi rehabilitacyjnej są przy tym bardzo skomplikowane, dość wspomnieć, że wydana na ich temat broszura Ministerstwa Finansów liczy blisko 20 stron a zawiera jedynie podstawowe informacje. Obecny kształt ulgi rehabilitacyjnej nastarcza problemów tak podatnikom, jak i organom skarbowym, które zmuszone są dokonywać poprawności rozliczeń mając do dyspozycji nieprecyzyjne przepisy. Warto także wspomnieć, że klucz według którego ustawodawca dopuścił odliczanie pewnych wydatków a nie dał prawa odliczania innych trudno często w racjonalny sposób wyjaśnić. Nie wiadomo na przykład jakie jest ratio legis możliwości odliczania kosztów dojazdu na zabiegi rehabilitacyjne własnym samochodem podczas gdy korzystanie w tym celu z pojazdu użyczonego przez członka rodziny nie daje prawa do odliczenia. W związku z powyższym pragnę skierować do Pana Ministra następujące pytanie:

1. Czy Pan Minister ma świadomość opisanego stanu rzeczy i czy rozważa zainicjowanie prac nad nowelizacją przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej?
2. Czy Pan Minister byłby gotów zaproponować zastąpienie obecnego skomplikowanego stanu prawnego modelem, w którym w zależności od stopnia niepełnosprawności na wzór ulgi prorodzinnej odliczeniu podlegałaby konkretna kwota? Takie zmiany uprościłyby system podatkowy a jednocześnie przy odpowiednim skalkulowaniu dopuszczalnej kwoty do odliczenia nie spowodowałyby dodatkowych obciążeń dla budżetu państwa?

Z poważaniem

Bartosz Józwiak

Poseł na Sejm RP

8 kwietnia 2016 r.

Odpowiedź na interpelację nr 2415 w sprawie konieczności zmian przepisów dotyczących ulgi rehabilitacyjnej

Odpowiadając na interpelację nr 2415 złożoną przez Pana Posła Bartosza Jóźwiaka w sprawie zmiany przepisów dotyczących ulgi rehabilitacyjnej, uprzejmie informuję.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483), w art. 84, nakłada na każdego obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Zgodnie zatem z zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę, jako zwolnione od podatku, bądź dochodów, od których Minister Finansów w oparciu o przepisy ustawy Ordynacja podatkowa zaniechał poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Stąd też ulgi podatkowe stanowią istotne odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania) i ustawodawca wprowadza je do systemu podatkowego jedynie w sytuacji wystąpienia szczególnej potrzeby wsparcia pożądanych społecznie celów.

Cel taki niewątpliwie realizuje tzw. ulga rehabilitacyjna, uregulowana w art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7-7g oraz ust. 13a ustawy PIT, skierowana do podatników z orzeczoną niepełnosprawnością, którzy z uwagi na swoją niepełnosprawność i związane z tym ograniczone możliwości zarobkowania są podatnikami szczególnie potrzebującymi pomocy państwa.

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT podatnik, będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne, ma prawo odliczyć od dochodu kwoty wydatków p...