Usługi pośrednictwa finansowego a VAT

Pytanie podatnika: Czy opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego, którą Wnioskodawca świadczy na rzecz klienta zwolniona jest od podatku od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 października 2014r. (data wpływu 29 października 2014r.), uzupełnionym pismem z 27 stycznia 2015r. (data wpływu 2 lutego 2015r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług pośrednictwa finansowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2014r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług pośrednictwa finansowego.

Wniosek ten został uzupełniony pismem z 27 stycznia 2015r. (data wpływu 2 lutego 2015r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 12 stycznia 2015r. znak: IBPP2/443-1103/14/WN.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny, ostatecznie przyjęty z pisma uzupełniającego wniosek:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży usług finansowych. Usługa, którą Wnioskodawca świadczy, to pośrednictwo w pozyskiwaniu finansowania dla swoich przyszłych klientów. Usługa ta polega na pośrednictwie Wnioskodawcy pomiędzy bankami i innymi instytucjami finansowymi, w tym dystrybutorami środków finansowych pochodzącymi ze środków unijnych, tak w postaci kredytów czy też dotacji a klientami Wnioskodawcy. Celem tej usługi jest pozyskiwanie produktów finansowych takich jak np. bankowe, kredyty i pożyczki hipoteczne, gotówkowe, itp. (dalej „produkty"). Po zgromadzeniu przez Wnioskodawcę od swojego klienta wymaganych dokumentów bank bada zdolność kredytową klienta i podejmuje decyzję kredytową według własnego uznania. Z tytułu świadczonych usług na rzecz swoich klientów Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne za efekt podejmowanych działań w postaci zawartych przez klientów umów, czyli pośredniczeniu w skutecznym pozyskaniu finansowania na rzecz klientów Wnioskodawcy. Wynagrodzenie jest ustalane prowizyjnie w wysokości zależnej od wartości produktów (np. wartość wypłaconych w danym okresie kredytów) pozyskanych rzecz klientów Wnioskodawcy. Wnioskodawca zawiera z klientem umowę, której przedmiotem jest kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego, której celem jest zawarcie umowy kredytowej z bankiem lub innymi instytucjami finansowymi w ramach której należne jest wynagrodzenie, o którym mowa powyżej.

W ramach umowy z klientem Wnioskodawca zobowiązuje się do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu umożliwieniu klientowi uzyskania odpowiedniej dla niego oferty kredytowej, przy uwzględnieniu potrzeb klienta oraz wymagań podmiotu finansującego co do sytuacji finansowej i wypłacalności klienta ubiegającej się o kredyt, w tym celu Wnioskodawca dokonuje poniższych czynności:

• sprawdza wstępną ocenę zdolności kredytowej klienta w celu określenia właściwej strategii pozyskania kredytu;
• informuje klienta o warunkach zawarcia poszczególnych umów kredytowych oferowanych przez banki
• przekazuje informacji na temat warunków, jakie klient powinien spełnić, by móc skorzystać z wybranego produktu finansowego z oferty banku;
• gromadzi i udostępnienia klientowi obowiązujące druki i formularze niezbędne do zawarcia umowy kredytowej;
• udziela wszelkich niezbędnych informacji związanych z kompletowaniem dokumentów niezbędnych celem złożenia w banku wniosku o uzyskanie kredytu;
• udziela fachowej pomocy przy sporządzaniu wniosku kredytowego dla klienta, uwzględniając szczegółowe wytyczne banku w przypadku ubiegania się o wybrany produkt kredytowy;
• pośredniczy w relacjach klient-bank, w szczególności poprzez przekazanie wniosku kredytowego i innych wymaganych dokumentów do banku oraz o konieczności uzupełnienia dokumentacji niezbędnej do podjęcia decyzji przez bank;
• wykonuje wszelkie niezbędne czynności w celu umożliwienia bądź wskazania okazji klientowi do zawarcia przez niego umowy kredytowej.

Wszelkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem i w tym celu Wnioskodawca podejmuje wszelkie możliwe czynności.

Wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz klienta jest należne dopiero po pozytywnej decyzji kredytowej banku i w formie prowizyjnej jest wypłacane przez klienta na rzecz Wnioskodawcy.
Klient zapewnia Wnioskodawcy wyłączność na realizację niniejszej umowy. W szczególności klient nie może zawrzeć ze wskazanym przez Wnioskodawcę bankiem żadnej umowy o podobnym charakterze, bez udziału Wnioskodawcy.
Powyższe czynności świadczone przez Wnioskodawcę nie mają charakteru i nie obejmują usług doradztwa wskazanego w art. 43 ust. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego, którą Wnioskodawca świadczy na rzecz klienta zwolniona jest od podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego, którą Wnioskodawca świadczy na rzecz klienta korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38, przedmiotowej ustawy, zwolnione od podatku VAT są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów łub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Biorąc pod uwagę, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje usług pośrednictwa, aby określić czy przedmiotowe usługi stanowią usługi pośrednictwa finansowego należy „sięgnąć" do przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz wypracowanego w tym zakresie orzecznictwa Trybunatu Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 135(1) (b) Dyrektywy 112 państwa członkowskie zwalniają usługi udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i art. 135 (1) (b) Dyrektywy 112 wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy, tak krajowego jak i unijnego, było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Tym samym usługi pośrednictwa finansowego/kredytowego mogą być świadczone zarówno dla banku, jak i dla klienta banku, który jest zainteresowany uzyskaniem konkretnego produktu kredytowego. Taki też jest cel usługi pośrednictwa, która polega na łączeniu dwóch stron umowy, nie będąc jednocześnie żadną z tych stron. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), gdzie Trybunał stwierdził iż „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Konkludując, można stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.
Natomiast w orzeczeniu z dnia 13 grudnia 2001 r. (w sprawie C-235/00, między Commissioners of Customs Excise a CSC Financial Services Ltd.) TSUE uznał, że „pośrednictwo" w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 1-5 VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Natomiast w orzeczeniu z dnia 13 grudnia 2001 r. (w sprawie C-235/00, między Commissioners of Customs Excise a CSC Financial Services Ltd.) TSUE uznał, że „pośrednictwo" w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 1-5 VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: jednolita podstawa opodatkowania, dalej jako VI. Dyrektywa, to działalność, która może obejmować między innymi: wskazywanie okazji do zawarcia umowy, kontaktowanie się ze stronami transakcji, negocjowanie warunków świadczeń wzajemnych. Zdaniem Trybunału, pośrednik powinien uczynić wszystko co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a w zamian za swoje usługi powinien otrzymywać odrębne wynagrodzenie. Kolejnym ważnym wyrokiem jest orzeczenie z dnia 21 czerwca 2007 r. (w sprawie C-453/05, Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde), w którym Trybunał podkreślił, że zwolnienie z VAT na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 1 VI Dyrektywy ma charakter przedmiotowy, czyli niezależny od podmiotu świadczącego te usługi, a model organizacyjny, w ramach którego podatnik świadczy us...