WSA. Kiedy sprzedaż prywatnych działek podlega VAT?

Z uzasadnienia: Działania podejmowane przez podatnika, które mają na celu zwiększenie wartości nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży, nabytej przez podatnika do majątku osobistego bez zamiaru jej dalszej odsprzedaży, same w sobie nie mogą przesądzać, że podatnik prowadzi działalność handlową jak profesjonalista. Trudno bowiem wymagać od podatnika, aby dokonując zbycia nieruchomości wchodzących w skład jego majątku prywatnego tego rodzaju działań nie podejmował. Decyzji o sprzedaży, co do zasady, towarzyszy chęć uzyskania jak najwyższej ceny.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Marek Kraus, Sędzia NSA Ewa Kwarcińska (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Claudia Kozłowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 20 października 2015 r. sprawy ze skargi J. C. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 31 października 2014 r. nr ITPP1/443-861/14/MS w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną;
2. zasądza od Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej kwotę 457 złotych (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

I.

Skarżący J. C., we wniosku z 25 lipca 2014 r. (uzupełnionym 27 października 2014 r.), wystąpił do Ministra Finansów o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.

W uzasadnieniu wniosku podał, że jest właścicielem nieruchomości - działek nr [...], [...], [...] i [...] (którą zamieszkuje) o łącznej powierzchni 5,79 ha, którą wraz z byłą żoną nabył od swoich rodziców 4 stycznia 1993 r. na podstawie umowy darowizny. Prawo własności do całości ww. gruntów skarżący nabył 28 grudnia 2001 r. na mocy umowy darowizny. Nieruchomość to tzw. ojcowizna; stanowi ona majątek prywatny skarżącego - nie była wykorzystywana w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (skarżący w przeszłości prowadził komis samochodowy i był podatnikiem podatku od towarów i usług); nie była także wynajmowana ani wydzierżawiana. Na części nieruchomości będącej siedliskiem rolniczym posadowione są dwa obiekty budowlane, które syn skarżącego od lata 2013 r. sezonowo wynajmuje na pokoje dla turystów. Ta część nieruchomości nie zostanie zbyta ani w drodze darowizny, ani sprzedaży. Skarżący zamierza dokonać podziału jedynie części nieruchomości, obejmującej łączną powierzchnię około 1,3 ha a następnie dokonać jej zbycia - część gruntu przekazać bliskim w drodze darowizny a pozostałą sprzedać. Niepodzielonej części gruntów skarżący nie zamierza sprzedawać. Skarżący przed kilku laty zlecił lokalnej gazecie zamieszczenie ogłoszenia o treści: "Sprzedam działkę w Mądrzechowie", podając swój numer telefonu. Skarżący zlecił sprzedaż nieruchomości pośrednikom, gdyż nie czuje się kompetentny do prowadzenia działań w tym zakresie. Nie zmierza podejmować działań o charakterze marketingowym.

Skarżący wskazał, że dla obszaru, na którym położona jest nieruchomość nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w związku z czym - aby móc dokonać jej podziału - skarżący (wraz z synem) wystąpił o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, którą uzyskał; zgodnie z decyzją przeznaczeniem przedmiotowej nieruchomości jest zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Przed wystąpieniem do właściwego organu o ustalenie warunków zabudowy skarżący wykonał przyłącze do sieci energetycznej (posadowił skrzynkę) oraz zawarł porozumienie z przedsiębiorstwem wodociągowym o partycypacji w kosztach ewentualnego wybudowania sieci wodociągowej (udział w projekcie realizowany byłby przez spółkę gminną i dotyczyłby nie tylko nieruchomości skarżącego) celem zapewnienia ewentualnych, przyszłych dostaw energii i wody do nieruchomości. Skarżący wyjaśnił, że ww. działania stanowiły warunek konieczny pozytywnego rozpatrzenia wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla przedmiotowej nieruchomości. Jednocześnie skarżący nie zamierza budować na niej infrastruktury energetycznej ani sieci kanalizacyjnej; nieruchomość nie została uzbrojona a skarżący nie zamierza podejmować aktywnych działań mających na celu przygotowanie gruntów do sprzedaży.

Skarżący wskazał, że celem sprzedaży posiadanego majątku nieruchomego, który wcześniej był własnością jego rodziców, jest jego przekazanie członkom rodziny i spieniężenie.

Przedstawiając powyższy stan faktyczny, skarżący skierował do Ministra Finansów pytania, czy sprzedaż nieruchomości będzie stanowiła działalność gospodarczą na gruncie podatku od towarów i usług oraz czy i jakie skutki podatkowe w podatku od towarów i usług powstaną w przypadku darowizny na rzecz osób bliskich oraz sprzedaży poszczególnych części nieruchomości?

Skarżący jednocześnie przedstawił własną ocenę prawną zagadnienia, zgodnie z którą sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowiła działalności gospodarczej na gruncie podatku od towarów i usług, gdyż celem zbycia działek jest jedynie spieniężenie nieruchomości, które stanowią majątek rodzinny. Skarżący poszukiwanie ewentualnych nabywców zlecił pośrednikom w handlu nieruchomościami. W tym stanie rzeczy nie sposób twierdzić, że zamierza on prowadzić działalność gospodarczą. Skoro działania skarżącego nie będą stanowiły działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej jako: u.p.t.u.), to czynności zbycia części nieruchomości nie można kwalifikować jako dostawy towarów. W konsekwencji czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu VAT. Zdaniem skarżącego również zbycie części nieruchomości w drodze darowizny nie będzie stanowiło dostawy towarów w rozumieniu przepisów u.p.t.u.

II.

W zaskarżonej interpretacji indywidualnej z 31 października 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej, działający w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko skarżącego za nieprawidłowe.

Z uzasadnienia organu podatkowego wynika jednak, że w odniesieniu do kwestii nieodpłatnego zbycia przez skarżącego części nieruchomości (darowizny) na rzecz osób bliskich stanowisko skarżącego jest prawidłowe. Organ podatkowy, powołując się na art. 7 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u., stwierdził, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku darowizna nie będzie stanowić dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., w związku z czym nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Odnosząc się do spornych zagadnień dotyczących sprzedaży części nieruchomości organ w szczególności podkreślił, że w świetle definicji zawartych w art. 15 u.p.t.u., dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter oraz wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W przypadku pojedynczych dostaw działek, należących do majątku osobistego osoby fizycznej możliwe jest uznanie takich transakcji za działalność handlową, jeśli tylko przybiera ona cechy profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Nie ma przy tym znaczenia, czy dana osoba zawodowo trudni się obrotem nieruchomościami, prowadząc działalność handlową w tym zakresie, czy jest osobą prywatną. O uznaniu konkretnego składnika majątku za towar handlowy nie mogą też przesądzać zamiary danego podmiotu istniejące w momencie nabycia oraz dotychczasowy sposób wykorzystywania nieruchomości. Istotne znaczenie będą miały okoliczności związane z przygotowaniem nieruchomości do transakcji, a także z samym zbyciem działek powstałych po podziale, a nie ich pierwotne przeznaczenie oraz dotychczasowy sposób wykonywania prawa własności.

Organ, powołując się na wyroki TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10) oraz zapadłe na ich tle orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych (wyrok NSA z 23 lipca 2013 r., I FSK 1386/12 i z 13 kwietnia 2012 r., I FSK 890/11 oraz WSA w Poznaniu z 1 grudnia 2011 r., I SA/Po 670/11 i z 14 grudnia 2011 r., I SA/Po 730/11), wskazał że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną).

Zdaniem organu podatkowego w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zbiorem pewnych zorganizowanych działań, zatem dostawa gruntu (sprzedaż) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

III.

Skarżący wystąpił do Ministra Finansów z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa organ podatkowy stwierdził brak podstaw do zmiany zaskarżonej indywidualnej interpretacji.

IV.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ...