WSA. Odliczenie VAT od nabycia znaku towarowego

Z uzasadnienia: Znak towarowy jako utwór podlega ochronie zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zaś taki sam znak słowno-graficzny zgłoszony do rejestracji o udzielenie praw ochronnych na znak towarowy traci przymiot utworu, bowiem w momencie zgłoszenia do rejestracji przez właściwy organ patentowy rozpoczyna się jego ochrona na podstawie przepisów Prawa własności przemysłowej. Zatem nie jest trafny pogląd organów podatkowych, że znak towarowy, dla którego zakończyło się korzystanie z praw ochronnych, nie stanowi dobra, które może być przedmiotem usługi, a więc czynności opodatkowanej.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Gocki (spr.) Sędzia WSA Marta Wojciechowska Protokolant Referent stażysta Dorota Ziółecka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2015 r. sprawy ze skargi A Spółki z o. o. w [...] na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z dnia 4 lipca 2013 r., nr [...] w przedmiocie określenia w podatku od towarów i usług za luty 2011 r. nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy:

I. uchyla zaskarżoną decyzję,
II. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu na rzecz strony skarżącej kwotę 720,00 zł (słownie: siedemset dwadzieścia 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie o sygn. akt I FSK 388/14 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu w sprawie o sygn. akt I SA/Op 634/13 z dnia 27 listopada 2013 r. i sprawę ze skargi A Spółka z o.o. w [...] w przedmiocie określenia w podatku od towarów i usług za luty 2011 r. nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, przekazał do ponownego rozpoznania.

Przedstawiając stan faktyczny i prawny niniejszej sprawy wskazać należy, że organ odwoławczy tj. Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu zaskarżoną decyzją wydaną na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm., dalej: "O.p."), po rozpatrzeniu odwołania A Spółki z o.o. (dalej: "Spółka") utrzymał w mocy decyzję organu podatkowego I instancji.

Z uzasadnienia tej decyzji wynikało, że po przeprowadzonej kontroli podatkowej, a następnie postępowaniu podatkowym organ stwierdził, że Spółka w rozliczeniu za luty 2011 r. zawyżyła kwotę podatku naliczonego o 2.990 zł, do czego doszło na skutek zakwestionowania jej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT nr 1/L/2011 z dnia 4 lutego 2011 r., wystawionej przez B K. P., J. S. sp. j. w [...], tytułem licencji za użytkowanie znaku towarowego nr [...]. Organ podatkowy ustalił, że powyższa faktura została wystawiona w związku z umową licencyjną z dnia 3 stycznia 2007 r., której przedmiotem jest niewyłączne upoważnienie do używania znaku towarowego słowno-graficznego "[...]", wpisanego do rejestru znaków towarowych Urzędu Patentowego RP, dla celów związanych z działalnością gospodarczą licencjobiorcy w zakresie produkcji oraz wprowadzania do obrotu towarów objętych prawem ochronnym nr [...].

W dniu 15 lipca 2010 r., z uwagi na wygaszenie przez Urząd Patentowy ochrony znaku towarowego "[...]", został zawarty aneks do umowy, na mocy którego przedłużono okres obowiązywania umowy na 24 miesiące od dnia wygaszenia ochrony znaku towarowego (tj. do dnia 3 lipca 2012 r.), a licencjodawca zobowiązał się do ponowienia w terminie do dnia 3 stycznia 2012 r. ochrony znaku towarowego, z którego to zobowiązania się nie wywiązał.

W ocenie organu I instancji, w świetle przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm., dalej "P.w.p."), w momencie wygaśnięcia prawa ochronnego Spółka uzyskała prawo do używania tego znaku towarowego bez ponoszenia opłat i bez potrzeby uzyskiwania licencji. Wskazując na treść art. 76 ust. 3 P.w.p. organ ten uznał, że sporna faktura nie dokumentuje wykonania usługi udzielenia licencji na użytkowanie znaku towarowego, gdyż od dnia 3 lipca 2010 r. znak ten nie był już prawnie chroniony. W konsekwencji organ uznał, że znajdzie tu zastosowanie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej "u.p.t.u.") i określił Spółce nadwyżkę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy w kwocie 357.721 zł.

Od przedstawionej decyzji Spółka wniosła odwołanie, domagając się jej uchylenia w całości i umorzenia postępowania w sprawie.

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu nie podzielił jednak stanowiska Spółki i zaskarżoną decyzją utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie podniósł, że upoważnienie do używania znaku towarowego poprzez zawarcie umowy licencyjnej w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Warunkiem uprawnienia wynikającego z art. 86 ust. 1 i ust. 2 u.p.t.u., jest istnienie związku między podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów lub usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez tego podatnika działalności opodatkowanej. Organ odwoławczy zaznaczył, że Spółka będąca licencjobiorcą oraz spółka jawna B, będąca licencjodawcą - obie z siedzibą w tej samej miejscowości i pod tym samym adresem - są podmiotami powiązanymi i zawarły umowę licencyjną w dniu 3 stycznia 2007 r., na mocy której Spółka została upoważniona do używania znaku towarowego słowno-graficznego "[...]", wpisanego do rejestru znaków towarowych Urzędu Patentowego RP pod nr [...]. Ochrona tego znaku towarowego wygasła jednak w dniu 3 lipca 2010 r. z powodu nieuiszczenia opłaty okresowej do przedłużenia prawa ochronnego na kolejne 10 lat. W konsekwencji wygasła również umowa licencyjna. Wobec tego, w dniu 15 lipca 2010 r. strony umowy podpisały do niej kolejny aneks, którego postanowieniami przedłużono okres obowiązywania umowy na 24 miesiące od dnia wygaszenia ochrony znaku towarowego, tj. do dnia 3 lipca 2012 r., a licencjodawca zobowiązany został do ponowienia w terminie do dnia 3 stycznia 2012 r. ochrony znaku towarowego. Jednak licencjodawca nie ponowił ochrony znaku towarowego w określonym w aneksie terminie, ani też w okresie późniejszym. W tej sytuacji organ odwoławczy wskazał, że złożenie wniosku o przedłużenie prawa ochronnego mogło nastąpić jedynie w ciągu sześciu miesięcy po upływie okresu ochrony (tj. do dnia 3 stycznia 2011 r.), a termin ten nie podlega przywróceniu (art. 153 ust. 5 P.w.p.). W ocenie organu wobec nieprzedłużenia prawa ochronnego w ciągu 6 miesięcy po upływie okresu ochrony umowa licencyjna z dnia 3 stycznia 2007 r. nie mogła być realizowana przez jej strony po dniu 3 lipca 2010 r., gdyż dotyczyła nieistniejącego już prawa. Dyrektor Izby Skarbowej nie podzielił zatem stanowiska Spółki, że poprzez zawarcie w dniu 15 lipca 2010 r. aneksu, strony umowy wyraziły wolę korzystania ze znaku niezgłoszonego, a umowa z dnia 3 stycznia 2007 r. przekształciła się tym samym w umowę, do której stosuje się postanowienia umowy licencyjnej, na podstawie art. 163 ust. 1 w związku z art. 79 P.w.p. Organ wywiódł, że celem aneksu nie była zmiana przedmiotu umowy z dnia 3 stycznia 2007 r. na upoważnienie do używania znaku towarowego niezgłoszonego, lecz na korzystanie ze znaku towarowego, na który nie udzielono jeszcze prawa ochronnego (ekspektatywa tego prawa). Przemawia za tym zapis zobowiązujący licencjodawcę do ponowienia ochrony znaku towarowego, a aneks został sporządzony w okresie, gdy było to jeszcze możliwe. Również treść spornej faktury VAT wskazuje, że należność w niej opisana dotyczy licencji odnoszącej się do znaku towarowego zgłoszonego pod nr [...]. Zatem wobec faktu, że ochrona ta nie została ponowiona (i po dniu 3 stycznia 2011 r. ponowiona być już nie mogła), brak było podstaw do pobierania przez licencjodawcę opłaty licencyjnej. W konsekwencji organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, że sporna faktura VAT nr 1/L/2011 z dnia 4 lutego 2011 r. nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego, co w konsekwencji spowodowało zastosowanie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) u.p.t.u.

W skardze na decyzję organu odwoławczego wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu Spółka zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego:

- art. 163 ust. 1, art. 79 i art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p., poprzez ich niezastosowanie i w konsekwencji niewłaściwą ocenę skutków umowy o wykorzystywaniu znaku towarowego,
- art. 120 i art. 121 § 1 O.p. oraz art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) i b) u.p.t.u. poprzez uznanie, że wystawiona faktura za korzystanie ze znaku towarowego nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego,
- art. 120 i art. 121 § 1 O.p., poprzez powołanie się na przepis prawa materialnego, uzasadniający zakwestionowanie rozliczenia dokonanego przez podatnika, przy równoczesnym przytoczeniu treści innego przepisu oraz poprzez sprostowanie błędu postanowieniem po złożeniu odwołania przez podatnika,
- art. 121 § 1, art. 123 oraz art. 124 O.p., poprzez brak ustosunkowania się do argumentów podatnika w kwestii interpretacji przepisów materialnego prawa podatkowego i arbitralne stwierdzenie, że organ zastosował te przepisy prawidłowo.

Stawiając powyższe zarzuty Spółka wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji w całości.

Odpowiadając na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko i argumentację wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wskazanym na wstępie wyrokiem z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Op 634/13 oddalił skargę.

Uzasadniając to rozstrzygnięcie Sąd ten omówił obowiązujące zasady postępowania podatkowego i dokonując oceny zaskarżonej decyzji przez ich pryzmat doszedł do przekonania, że organy podatkowe należycie przeprowadziły postępowanie podatkowe, nie uchybiając przepisom prawa w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Postępowanie to przeprowadzone było z zachowaniem reguł procedury administracyjnej i w jego ramach nie doszło do naruszenia zasad tego postępowania, ani też przepisów procesowych określonych w art. 120, art. 121 § 1, art. 122, art. 123 i art. 124 O.p. Organy nie naruszyły w szczególności zasady prawdy obiektywnej, ustalając stan faktyczny zgodnie ze stanem rzeczywistym (art. 122 O.p.) jak też stanowiącego jej konkretyzację art. 187 § 1 O.p. nakładającego na nie obowiązek zebrania i w sposób wyczerpujący rozpatrzenia całego materiału dowodowego. W konsekwencji Sąd I instancji stwierdził, że organy dokonały prawidłowej oceny umowy z dnia 3 stycznia 2007 r. oraz aneksu do tej umowy zawartego 15 lipca 2010 r. i uwzględniając wszystkie te ustalenia organ odwoławczy prawidłowo wywiódł, że celem aneksu nie była zmiana przedmiotu umowy na upoważnienie do używania znaku towarowego niezgłoszonego, do której stosuje się postanowienia umowy licencyjnej na podstawie art. 163 ust. 1 w zw. z art. 79 P.w.p., lecz korzystanie ze znaku towarowego, na który nie udzielon...