Wystawianie faktur VAT przez podatników zwolnionych

Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia z podatku VAT często mają wątpliwości dotyczące prawidłowego dokumentowania sprzedaży. Dotyczą one zarówno rodzaju dokumentów, którymi powinni poświadczać sprzedaż jak i danych, obligatoryjnie umieszczanych na dokumentach sprzedaży.

Podatnicy zwolnieni z podatku VAT nie mają obowiązku wystawiania faktur – jeśli nie zostaną o to poproszeni.

Przepisy ustawy VAT mówią:

a) Art. 106b. ust. 2:

(...) Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

(...)

b) Art. 106 b. ust 3 pkt 2:

(...)

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

(…)

2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 (artykuły te dotyczą rolników ryczałtowych – dop. red.)

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Przepis nie zabrania dokumentowania sprzedaży fakturami w sposób rutynowy – nawet bez wezwania nabywcy – jeśli taka jest wola podatnika. Nie ma zatem żadnych przeszkód, aby podatnik zwolniony posługiwał się fakturami VAT.

Oczywiście – na fakturach tych nie wykazuje się kwoty podatku VAT – cena netto równa jest cenie brutto.

Art. 106e. ust 4 pkt 3:

(…)

4. Faktura nie zawiera:

(…)

3) w przypadku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 pkt 2 - danych określonych w ust. 1 pkt 12-14.

Dotyczy to danych zawierających:

(…)

12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

Vat krajowy w ćwiczeniach - kurs online (video, audio, html) - szczegółowe informacje i formularz zgłoszeniowy

Dane obowiązkowo umieszczane na fakturze podatnika zwolnionego z VAT

W pierwszym czytaniu może wydawać się, że ustawa o podatku VAT nakazuje bezwzględnie podatnikom zwolnionym umieszczać na fakturze informację o podstawie tego zwolnienia oraz wszystkie inne informacje wskazane w art. 106e, za wyjątkiem tych wskazanych w punktach od 12 do 14. 

W tym przypadku nie wystarczy jednak wyłącznie lektura ustawy.

Zawiera ona upoważnienie dla właściwego ministra do określenia w rozporządzeniu przypadków, w których zakres danych uwidacznianych na fakturze jest węższy w stosunku do określonego w ustawie.

Takie rozporządzenie zostało wydane – i jest to Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur. Zgodnie z nim:

podatnicy korzystający ze zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży, na fakturze umieszczają obligatoryjnie:

a) datę wystawienia,

b) numer kolejny,

c) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,

d) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,

e) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,

f) cenę jednostkową towaru lub usługi,

g) kwotę należności ogółem.

Podatnicy ci nie mają zatem obowiązku wskazania przepisu, uprawniającego do korzystania ze zwolnienia.

Nie mają takiego obowiązku również podatnicy świadczący usługi finansowe korzystający ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy o VAT.

Obligatoryjnie na fakturze umieszczają:

- numer oraz datę wystawienia faktury,

- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług,

- nazwę usługi,

- kwotę, której dotyczy faktura.

Obowiązek wskazania podstawy prawnej korzystania ze zwolnienia mają natomiast podatnicy, zajmujący się dostawą towarów lub świadczeniem usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2-6, 8-36 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy. Oprócz wskazania podstawy podatnicy Ci umieszczają na fakturach dane wskazane powyżej w punktach od a) do g).

Redakcja podatki.biz

Vat krajowy w ćwiczeniach - kurs online (video, audio, html) - szczegółowe informacje i formularz zgłoszeniowy