Zaległe składki ZUS a koszty uzyskania przychodów płatnika

Pytanie podatnika: Czy naliczone i zapłacone składki ZUS na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od wypłat wynagrodzeń z tytułu umów o dzieło przekwalifikowanych na umowy zlecenia w wyniku kontroli ZUS i wyroków sądowych, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącach dokonania ich zapłaty w części leżącej po stronie Spółki - jako zlecającej wykonanie prac oraz w części, którą powinien zapłacić zleceniobiorca, a które opłaciła Spółka jako płatnik składek?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2013 r. (data wpływu 18 października 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 stycznia 2014 r. (data wpływu 17 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych:

• zaległych składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika – jest prawidłowe,
• zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w części finansowanej przez zleceniobiorców, zakwalifikowanych jako świadczenie na rzecz zleceniobiorców – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 7 stycznia 2014 r., Nr IPTPB1/415-667/13-2/MD, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie z dnia 7 stycznia 2014 r. skutecznie doręczono w dniu 13 stycznia 2014 r., następnie w dniu 17 stycznia 2014 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 15 stycznia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący opis stanu faktycznego.

W latach 2009-2011 na wykonanie prac porządkowych Spółka jawna, której Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem, zawierała umowy o dzieło z osobami, które nie były jednocześnie pracownikami Spółki. Zawarte umowy o dzieło nie rodziły obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego, stąd Spółka nie naliczała i nie odprowadzała składek na ww. ubezpieczenia oraz na fundusz pracy i fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych. Spółka naliczała i odprowadzała do urzędu skarbowego podatek dochodowy od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. bez potrącania składki na ubezpieczenie zdrowotne. W wyniku przeprowadzonej w 2012 r. kontroli przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zostało stwierdzone, że umowy o dzieło zawarte w latach 2009-2011 na wykonanie prac porządkowych mają znamiona umów zleceń, od których Spółka zobowiązana jest do zapłaty składek na:

• ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
• ubezpieczenie rentowe,
• fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

Spółka nie zgodziła się z wynikami kontroli i uczestniczyła w postępowaniu sądowym w celu zmiany wyników kontroli. Na skutek wydanych wyroków sądowych w stosunku do niektórych umów o dzieło, Spółka zobligowana była dokonać korekt deklaracji rozliczeniowych ZUS, naliczyć i odprowadzić należne składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych. Od ww. wpłat, które Spółka zapłaciła w czerwcu 2013 r. i wrześniu 2013 r. zostały naliczone i odprowadzone odsetki.

W piśmie z dnia 14 stycznia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że:

1. Spółka opłaciła składki w części, którą powinni opłacić zleceniobiorcy. Składki te zostały opłacone przez Spółkę dlatego, że Spółka ponosi odpowiedzialność za ich obliczenie, pobranie oraz przekazanie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach społecznych oraz ubezpieczeniach zdrowotnych. Spółka zawierała umowy o dzieło na kwoty netto (do wypłaty), stąd ubruttowienie wynagrodzenia umów należało do czynności Spółki. Ubruttowione kwoty w umowach o dzieło zawierały kwotę podatku dochodowego, natomiast po przekwalifikowaniu tych umów na umowy zlecenia kwoty ubruttowione stanowiły podstawę do naliczenia składek społecznych, zdrowotnych i na FGŚP. Takie zalecenia Spółka otrzymała w protokole pokontrolnym ZUS. Umowne kwoty netto zleceniobiorcom zostały wypłacone zgodnie z zawartymi umowami, natomiast wszelkie pochodne od wynagrodzeń, ich wyliczenie oraz przekazanie do ZUS oraz do Urzędu Skarbowego należało do czynności zleceniodawcy, czyli Spółki. Metoda zawierania umów cywilnoprawnych z wynagrodzeniami w kwocie netto jest stosowana w Spółce od dawna i nie była przez żadne organy kontrolne kwestionowana.
2. Spółka nie będzie dochodzić zwrotu tych składek z uwagi na to, że umowne kwoty netto zostały wypłacone zleceniobiorcom, a wszelkie pochodne do nich zostały obliczone i odprowadzone do właściwych urzędów przez Spółkę. Składki opłacone przez Spółkę stanowią element wynagrodzenia zleceniobiorcy, będąc pochodnymi od wynagrodzeń, którego zleceniobiorca nie otrzymuje z uwagi na obowiązek ich przekazania do ZUS przez płatnika (Spółkę), zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach społecznych. Egzekwowanie kwot od zleceniobiorców nie byłoby zgodne z zawartymi z nimi umowami o dzieło (przekwalifikowanymi na umowy zlecenia), bo zawierają one kwoty netto wynagrodzenia (czyli do wypłaty) i stanowią część uposażenia zleceniobiorcy, natomiast kwoty podatku i składek ZUS (pochodne od wynagrodzeń) zatrzymane zostały w Spółce do rozliczenia z właściwymi urzędami, które to następnie Spółka im przekazała.
3. Wnioskodawczyni posiada w Spółce 50% udziałów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku.

Czy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych naliczone i zapłacone składki ZUS na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od wypłat wynagrodzeń za lata 2009-2011 z tytułu umów o dzieło przekwalifikowanych na umowy zlecenia w wyniku kontroli ZUS i wyroków sądowych, stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w miesiącach dokonania ich zapłaty w części leżącej po stronie Spółki - jako zlecającej wykonanie prac oraz w części, którą powinien zapłacić zleceniobiorca (tj. składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, zdrowotne), a które opłaciła Spółka jako płatnik składek?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z ogólną zasadą, wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 23 ust. l wspomnianej wyżej ustawy.

W myśl tych przepisów, Spółka nie zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych odsetek za nieterminową zapłatę składek do ZUS. Natomiast składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone od umów zlecenia w części finansowanej przez Spółkę uznano za koszty stanowiące podatkowe koszty uzyskania przychodów w terminie dokonania ich zapłaty. Ponadto składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, które powinny zostać sfinansowane przez zleceniobiorcę, a zostały opłacone przez Spółkę uznano również jako podatkowe koszty uzyskania przychodów w terminie ich zapłaty, ponieważ składki te stanowią element wynagrodzenia zleceniobiorcy, którego zleceniobiorca nie otrzymuje z uwagi na obowiązek ich przekazania do ZUS przez płatnika składek - Spółkę.

Na powyższą okoliczność zastosowano art. 23 ust. 1 pkt 55a i art. 23 ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nadmienia, że w interpretacji indywidualnej z dnia 23 kwietnia 2013 r., Nr IPTPB3/423-9/13-4/IR Organ podatkowy wydał interpretację w podobnej sprawie uznającą prawidłowe zakwalifikowanie do kosztów uzyskania przychodów składek ZUS od wynagrodzeń z tytułu umów zleceń w miesiącach dokonania ich zapłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych:

• zaległych składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika - jest prawidłowe,
• zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w części finansowanej przez zleceniobiorców, zakwalifikowanych jako świadczenie na rzecz zleceniobiorców – jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2 ww. ustawy, zasady te stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa art. 22 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przycho...