Premia uznaniowa pracownika w kosztach firmy

Spółka jawna przyznała pracownikom premie uznaniowe w styczniu 2024 r., tj. zarówno decyzja o przyznaniu premii, jak i ich wypłata miały miejsce w styczniu. Wartość premii została wykazana na liście płac za grudzień 2023 r. (sporządzonej w styczniu 2024 r.). Czy przyznane pracownikom premie powinny być kosztem uzyskania przychodu w styczniu 2024 r.?

Spółka dodała, że na potrzeby prowadzonej rachunkowości, wartość wypłaconych premii została uwzględniona jako koszt roku 2023, natomiast dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych wydatek ten został uwzględniony jako koszt uzyskania przychodu w styczniu 2024 r.

Ponadto, umowy o pracę z pracownikami nie zawierają zapisów, z których wynikałoby roszczenia pracownika o przyznanie i wypłatę premii. Natomiast zgodnie z regulaminem wynagradzania obowiązującym w spółce:

• premia uznaniowa jest jednym ze składników wynagrodzenia za pracę,
• premia uznaniowa jest przyznawana na podstawie indywidualnej decyzji pracodawcy i na zasadach indywidualnie określanych przez pracodawcę oraz jest dodatkowym, nieobligatoryjnym, nieperiodycznym elementem gratyfikacji pracowników; w razie wątpliwości uznaje się, że pracownikowi nie przysługuje roszczenie o przyznanie lub wypłatę premii,
• premia jest przyznawana w okresach miesięcznych i wypłacana jako odrębna płatność w terminie do końca kolejnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownikowi przyznano prawo do premii.

Spółka planuje wypłacać premie uznaniowe również w kolejnych miesiącach.

Odpowiedź:

Zauważyć należy, że premie pracownicze mieszczą się w katalogu przychodów ze stosunku pracy. Natomiast odnosząc się do określenia momentu, w którym powstaje koszt z ww. źródła przychodów, wskazać należy, że zgodnie z art. 22 ust. 6ba ww. ustawy, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy, z zastrzeżeniem ust. 6bc, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 23 ust. 1 pkt 55.

Oznacza to, że pracodawcy, którzy terminowo wypłacają ww. należności i składki, mogą je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów już w miesiącu, za który są należne (czyli na zasadzie memoriałowej). Dopiero w przypadku niedotrzymania terminu wypłaty wynagrodzenia oraz składek regulacja prawna odsyła do art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania st...