Wakacje składkowe - zwolnienie z opłacania składek ZUS

Od 1 listopada 2024 r. przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za wybrany miesiąc. Dotyczy to osób, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą albo zatrudniają do 9 osób.

Na czym polegają wakacje składkowe

Możesz skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek z wykonywanej działalności za jeden miesiąc w roku. Chodzi o składki:

• na Twoje obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe;
• na Twoje dobrowolne ubezpieczenie chorobowe;
• na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy  – jeśli je opłacasz.

Wakacje składkowe nie obejmują Twoich składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zwolnienie obejmuje składki ustalane od najniższej podstawy wymiaru, która Cię obowiązuje.

Składki, z których uzyskasz zwolnienie, sfinansuje budżet państwa. Oznacza to, że:

• wliczają się one do Twojej przyszłej emerytury lub renty,
• będziesz mieć uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
• w miesiącu, za który uzyskasz zwolnienie, możesz normalnie prowadzić działalność gospodarczą, nie musisz jej zawieszać.

Z wakacji składkowych możesz skorzystać za jeden miesiąc w danym roku. Miesiąc wybierasz samodzielnie

Ważne! W 2024 roku z wakacji składkowych możesz skorzystać tylko w grudniu, czyli wniosek składasz w listopadzie. Natomiast wnioski złożone w grudniu 2024 roku dotyczą zwolnienia z opłacania składek za styczeń 2025 roku.

Dla kogo wakacje składkowe

Z ulgi możesz skorzystać, jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą i w miesiącu przed złożeniem wniosku miałeś zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego do 10 ubezpieczonych (w tym siebie).

Ważne! Do limitu 10 ubezpieczonych wliczają się następujące osoby:

• Ty, czyli wnioskujący przedsiębiorca,
• pracownicy,
• zleceniobiorcy (z wyłączeniem uczniów i studentów do 26 roku życia),
• osoby, które z Tobą współpracują.

Do limitu zgłoszonych do ubezpieczeń nie wliczają się osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, czyli między innymi osoby, które:

• pobierają zasiłek macierzyński;
• przebywają na urlopie wychowawczym bądź na urlopie bezpłatnym.

Skorzystasz z wakacji składkowych, jeśli:

• jako osoba ubezpieczona podlegałeś choć jeden dzień (dobrowolnie albo obowiązkowo) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym składasz wniosek,
• w ostatnich dwóch latach przed rokiem, w którym składasz wniosek, nie miałeś przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat poprzedzających ten rok Twój roczny przychód z tej działalności nie przekraczał równowartości w złotych 2 milionów euro,
• jako osoba ubezpieczona w poprzednim roku oraz w roku, w którym składasz wniosek (do dnia złożenia wniosku) nie prowadziłeś pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej wykonywałeś w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności, które wchodzą w zakres Twojej działalności.

Ponieważ ubezpieczenie chorobowe jest dla Ciebie dobrowolne, uzyskasz zwolnienie z opłacenia składki na to ubezpieczenie, jeśli jesteś nim objęty w miesiącu, w którym składasz wniosek oraz miesiąc wcześniej.

Ważne! Zwolnienie z opłacenia składek stanowi pomoc de minimis. Jeśli chcesz skorzystać z wakacji składkowych, musisz dysponować limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących Cię w danym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne, z których chcesz uzyskać zwolnienie.

Jak i kiedy złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych, złóż wniosek RWS (wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wskazany miesiąc). Wniosek możesz złożyć wyłącznie z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS.

ZUS rozpatrzy tylko te wnioski, które wpłyną w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który chcesz być  zwolniony z opłacania składek. Jeśli złożysz wniosek w innym terminie, np. dwa miesiące wcześniej lub już w miesiącu, za który masz być zwolniony, to go nie rozpatrzy.

Wniosek RWS jest wnioskiem edytowalnym, do którego pobrane będą dane identyfikacyjne płatnika składek, a także domyślnie będzie wypełniony okres zwolnienia (miesiąc złożenia wniosku +1) oraz fundusze FUS, FP/FS - z możliwością odznaczenia.

Część wniosku stanowi blok z danymi, które potwierdzają, że spełniasz warunki do uzyskania zwolnienia – m.in. oświadczenie o korzystaniu z pomocy publicznej de minimis czy osiągniętym przychodzie.

Kto może złożyć wniosek

Możesz złożyć wniosek samodzielnie ze swojego profilu płatnika na PUE/eZUS. Wniosek może również złożyć w Twoim imieniu Twój pełnomocnik z profilu płatnika.

Co ze wspólnikiem spółki cywilnej

O zwolnienie z opłacania składek możesz ubiegać się również wtedy, gdy jesteś wspólnikiem spółki cywilnej, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Jako wspólnik złóż wniosek ze swojego profilu płatnika składek na PUE/eZUS, a nie z profilu spółki, której jesteś wspólnikiem.

Ważne! Wspólnicy spółki cywilnej jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą wpisani do CEIDG są płatnikami składek na własne ubezpieczenia. Spółka cywilna jest płatnikiem składek tylko wtedy, gdy zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców. Oznacza to, że wspólnicy spółki cywilnej powinni rozliczać się na swoim indywidualnym koncie płatnika, a nie na koncie spółki. Dlatego wspólnicy spółek cywilnych zainteresowani wakacjami składkowymi, którzy rozliczają się na koncie spółki, powinni założyć swoje konto w ZUS. Nasi pracownicy służą pomocą w uporządkowaniu rozliczeń w tym zakresie.

Kiedy i jak dowiesz się, czy otrzymasz zwolnienie ze składek

Wnioski ZUS rozpatruje automatycznie, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego.

Informacje w sprawie wniosku ZUS udostępni na Twoim koncie płatnika PUE/eZUS.

Dodatkowo informacje o nowych wiadomościach w sprawie wniosku ZUS prześle na adres e-mail lub numer telefonu, który podasz na PUE/eZUS.

Jeśli zostaniesz w całości zwolniony ze składek, otrzymasz od ZUS informację. Jeśli ZUS przyzna Ci częściowe zwolnienie, lub gdy nie przyzna Ci ulgi, ZUS wyda w tej sprawie decyzję. Decyzję również ZUS przekaże na Twoje konto płatnika na PUE/eZUS.

Jak się odwołać od decyzji ZUS

Od naszej decyzji możesz się odwołać – za naszym pośrednictwem – do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego według Twojego miejsca zamieszkania. Masz na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji.

Odwołanie możesz złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu – wtedy nasz pracownik spisze odwołanie. Powinno ono zawierać: oznaczenie sądu, Twoje imię, nazwisko i adres, znak i datę decyzji, uzasadnienie odwołania, Twój podpis lub podpis Twojego pełnomocnika. Nie zapłacisz opłaty podstawowej od wniesienia odwołania.

Jakie dokumenty rozliczeniowe składasz na wakacjach składkowych

Za miesiąc, w którym korzystasz z wakacji składkowych, składasz następujące dokumenty rozliczeniowe w obowiązującym terminie:

• ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;
• ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie masz zwolnienia z tej składki;
• ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeśli zatrudniasz pracowników lub zleceniobiorców;
• ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.

Jeśli masz zwolnienie ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, a opłacasz składki tylko za siebie, nie wykazujesz tego w deklaracji.

Jeśli masz obowiązek opłacania składek za innych ubezpieczonych, uwzględniasz w deklaracji ich składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Jeżeli nie złożysz wymaganych dokumentów, ZUS zrobi to za Ciebie. Takie dokumenty ZUS utworzy na podstawie dostępnych w ZUS danych, ale nie będą obejmowały dokumentów za Twoich pracowników. Utworzenie dokumentów może się wiązać również z ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.

Ważne! Kody tytułu ubezpieczenia oznaczające zwolnienie z obowiązku opłacenia składek znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych (…) i innych dokumentów.

Jakie dokumenty rozliczeniowe składasz, kiedy nie uzyskasz zwolnienia ze składek

Jeśli nie otrzymasz ulgi, musisz wysłać dokumenty o rozliczeniu składek na zasadach ogólnych oraz opłacić składki  za miesiąc, o który wnioskowałeś. Zrób to również wtedy, gdy składasz odwołanie. Jeśli sąd zmieni naszą decyzję, to skorygujesz te dokumenty i możesz złożyć wniosek o zwrot nadpłaty, o ile będzie występowała.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 863).
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572).

źródło: www.zus.pl