Księgi handlowe krok po kroku (12) Plan kont

Jak już wiecie, księgi rachunkowe jednostki powinny być prowadzone zgodnie z przyjętymi w tej jednostce zasadami (polityką) rachunkowości. Obejmuje ona również zakładowy plan kont (ZPK).

Z ustawy o rachunkowości wynika, że plan kont jest pewnego rodzaju usystematyzowanym i uporządkowanym wykazem nazw oraz symboli kont przeznaczonych do ewidencjonowania przez jednostkę aktywów, pasywów oraz wszystkich mających miejsce w jednostce zdarzeń gospodarczych.

W planie kont kierownik jednostki określa, jakie konta będą używane, jak będą one nazywane i jakie symbole będą im przypisane.

Dzięki odpowiedniej konstrukcji ZPK możemy rejestrować wszystkie operacje gospodarcze, które zachodzą w firmie. Każda operacja jest przypisywana do odpowiedniego konta, co pozwala na śledzenie przepływów finansowych i majątkowych.

ZPK jest także podstawą do tworzenia bilansu, rachunku zysków i strat oraz innych sprawozdań finansowych. Dane zgromadzone na kontach księgowych są agregowane i prezentowane w sposób umożliwiający ocenę sytuacji finansowej firmy.

Odpowiednio pogrupowane dane umożliwiają analizę danych finansowych firmy, identyfikację zagrożeń i podejmowanie decyzji biznesowych.

Przepisy ustawy o rachunkowości nie narzucają konkretnego układu planu kont. Można stworzyć go samodzielnie bądź skorzystać z wielu dostępnych wzorów. Księgowe programy komputerowe posiadają swoje własne plany kont, z których jednostka bez problemu może skorzystać. Trzeba pamiętać, że zakładowy plan kont musi spełniać wymogi formalne, jakie stawia przed jednostką ustawa o rachunkowości. Zazwyczaj plan kont jest sporządzany przez głównego księgowego i zatwierdzany przez kierownika jednostki.

Do najważniejszych elementów, jakie powinny znaleźć się w zakładowym planie kont, zaliczyć należy przede wszystkim:

1. wykaz kont syntetycznych, czyli podstawowych kont księgi głównej,
2. zasady tworzenia i funkcjonowania kont analitycznych, czyli kont ksiąg pomocniczych,
3. sposób dokonywania ewidencji analitycznej, która będzie stosowania przez jednostkę dla wybranych składników majątku,
4. sposób dokonywania wyceny majątku,
5. sposób dokonywania odpisów amortyzacyjnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Nazwy poszczególnych zespołów kont

0. Aktywa

1. Środki pieniężne, rachunki bankowe, kasa, gotówka

2. Rozrachunki

3. Materiały i towary

4. Koszty rodzajowe

5. Koszty według typów działalności (np. działalność produkcyjna, handlowa, usługowa)

6. Produkty i rozliczenia międzyokresowe

7. Przychody i koszty związane z osiągniętymi przychodami

8. Kapitały (fundusze), rezerwy oraz wynik finansowy

...