Składka zdrowotna przedsiębiorcy i wspólnika jednoosobowych spółek z o.o.

Obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej. Tak uznał Zakład Ubezpieczeń Społecznych w interpretacji indywidualnej.

Przedsiębiorca we wniosku o interpretację wyjaśnił, że jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą, która jest opodatkowana w formie ryczałtu. Z tytułu tej działalności są opłacane obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne oraz składka zdrowotna ustalana według podstawy określonej dla grupy ubezpieczonych prowadzących działalność gospodarczą i stosujących opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jednocześnie jest wspólnikiem w trzech jednoosobowych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (opodatkowane w formie CIT).

W związku z powyższym przedsiębiorca zadał pytanie, czy jest zobowiązany opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne od każdego tytułu, czyli od działalności gospodarczej i osobno od każdej spółki z o.o., czy tylko składkę zdrowotną z działalności gospodarczej osoby fizycznej i tylko jedną z trzech jednoosobowych spółek. Jego zdaniem, jest zobowiązany opłacać składkę zdrowotną z tytułu prowadzonej działalności oraz jedną składkę zdrowotną z trzech jednoosobowych spółek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zasady opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy - obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników.

W myśl z art. 82 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. W przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę kilku działalności składkę zdrowotną należy liczyć odrębnie dla każdej z form opodatkowania, przy czym zgodnie z art. 82 ust. 2a i 2b ww. ustawy obliczając podstawę wymiaru składki zdrowotnej należy zsumować dochód (w przypadku skali podstawowej, podatku liniowego oraz podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej) lub przychód (w przypadku ryczałtu) dla każdej z poszczególnych form podatkowych.

Zgodnie z art. 81 ust. 2za wyżej cytowanej ustawy - podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostałych osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e, 2z i 2zaa, stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski”. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za osobę prowadzącą działalność pozarolniczą uznaje się osobę, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Stosownie zatem do art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej i partnerskiej.

Zgodnie z art. 82 ust. 5 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r. wprowadzonym ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw rodzajami działalności są:

1. działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
2. działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej, będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych;
3. działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej;
4. działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza (obowiązuje od 1 stycznia 2023 r.);
5. działalność gospodarcza prowadzona w formie prostej spółki akcyjnej przez akcjonariusza wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług;
6. wykonywanie działalności przez osoby, o których mowa w art. 81 ust. 2za, tj. pozostałych osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e, 2z i 2zaa, dla których podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski”. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

W myśl natomiast art. 82 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z (czyli osoba prowadząca działalność pozarolniczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, która stosuje opodatkowanie w formie karty podatkowej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) lub ust. 2za (czyli pozostałe osoby prowadzące działalność pozarolniczą wymienione w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, inne niż wskazane w ust. 2, 2e, 2z i 2zaa), uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4.

Przedsiębiorca wskazał, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, z której osiąga przychód i rozlicza się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (art. 81 ust. 2e), ponadto jest wspólnikiem w trzech jednoosobowych spółkach z o.o.

W przedmiotowej sprawie znaczenie ma brak zastosowania art. 82 ust. 3 ww. ustawy, bowiem przepis ten ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej (art. 81 ust. 2 i art. 81 ust. 2e). Tak więc, obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę powyższe ZUS uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy dotyczące opłacania jednej składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej oraz dodatkowej składki z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności jako wspólnik w jednoosobowych spółkach z o.o.

Interpretacja indywidualna z 6 sierpnia 2024 r., sygn. DI/100000/43/661/2024 (decyzja nr 378) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku

źródło: bip.zus.pl, redakcja podatki.biz