Zaliczka na podatek PIT - sposób poboru i termin wpłaty zależy od źródła przychodów

Podatek dochodowy od osób fizycznych jest rocznym zobowiązaniem podatkowym z terminem płatności ustalonym po zakończeniu pełnego roku podatkowego, który pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Łączną wysokość tego podatku od dochodu ze wszystkich źródeł przychodów również ustala się po zakończeniu roku.

Musimy jednak pamiętać, że fiskus potrzebuje stałych wpływów do budżetu państwa, w związku z czym w prawie podatkowym mamy do czynienia z instytucją zaliczek na podatek. Takie zaliczki są wpłacane w trakcie roku podatkowego, a ich sposób ustalenia i regulowania jest różny w zależności od źródła przychodu, z jakim mamy do czynienia. Są też przychody, od których zaliczek nie pobiera się w trakcie roku.

W przypadku przychodów ze stosunku pracy zaliczki są obliczane, pobierane i wpłacane do urzędu skarbowego przez pracodawcę, który w takim przypadku pełni rolę płatnika (art. 31 ustawy PIT). Podobnie też jest w przypadku wypłacanych emerytur, gdzie funkcję płatnika pełni ZUS (art. 34 ustawy PIT).

Zaliczki na podatek są także pobierane przez płatników w przypadku umów cywilnoprawnych, czyli umowy zlecenia oraz umowy o dzieło. Tutaj jednak instytucja płatnika występuje wyłącznie wtedy, gdy zleceniodawcą jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą (art. 41 ust. 1 ustawy PIT).

Ponadto mamy również katalog podatników, którzy zobligowani są do samodzielnego obliczania i wpłacania zaliczek na podatek. W tej kategorii możemy przede wszystkim wymienić przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy PIT).

Co ciekawe, do samodzielnego obliczania i wpłacania zaliczek zobowiązani są również polscy rezydenci podatkowi osiągający zagraniczne dochody z tytułu stosunku pracy, zagranicznej renty i emerytury czy z zagranicznych umów cywilnoprawnych (art. 44 ust. 1a ustawy PIT). Polskie przepisy nie mogą bowiem nakładać roli płatnika na zagraniczne podmioty, zatem odbiorcy zagranicznych świadczeń mają obowiązek samodzielnego odprowadzania zaliczek na podatek.

Również w przypadku przychodów z tytułu najmu prywatnego mamy do czynienia z obowiązkiem odprowadzania należnych kwot w trakcie roku podatkowego. Trzeba jednak podkreślić, że pod reżimem wprowadzonym przez Polski Ład przychody ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT obligatoryjnie podlegają opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym (art. 9a ust. 6 ustawy PIT). W przypadku tej formy opodatkowania mamy do czynienia z miesięcznym lub kwartalnym ryczałtem, bowiem ustawa o zryczałtowanym podatku nie posługuje się pojęciem „zaliczki” (art. 21 ustawy o zryczałtowanym podatku).

Kończąc wskażmy, że są również takie kategorie przychodów, które w ogóle nie powodują konieczności odprowadzania zaliczek na podatek w trakcie roku. Tytułem przykładu wskażmy na przychody z kapitałów pieniężnych (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT). W tym zakresie całość podatku jest rozliczana dopiero w zeznaniu rocznym.

Podobnie prezentuje się ta kwestia jeżeli chodzi o przychody z działalności nierejestrowanej zaliczane do przychodów z innych źródeł o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT. W tym wypadku również rozliczenia podatku dokonuje się w deklaracji rocznej, a w trakcie roku podatnik nie opłaca zaliczek na poczet podatku PIT.

Marcin Sądej

Hasła tematyczne: zaliczka na podatek