Zrozumieć PIT (10) Przychody z praw majątkowych

Dzisiaj o źródle przychodów, które w artykule dziesiątym ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniającym różne źródła co prawda zajmuje dopiero siódme miejsce, ale jest bardzo istotne – szczególnie dla twórców i osób wykonujących wolne zawodu – chodzi tu o przychody z praw majątkowych (przychodami z kapitałów pieniężnych zajmiemy się nieco później).

Prawa majątkowe mogą przyjmować bardzo zróżnicowaną postać - do przychodów, o których mowa ustawa zalicza w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przychody z praw majątkowych – katalog pozostaje otwarty

Użycie zwrotu „w szczególności” oznacza, iż katalog przychodów z praw majątkowych jest otwarty.

Warto tu chwilę zatrzymać się przy tej „otwartości” definicji, jako że sądy administracyjne rozstrzygały wiele sporów o zaliczenie przychodów do przychodów z praw majątkowych. Obecnie wykształciła się pewna linia interpretacyjna.

Stanowi ona co następuje.

Mimo, iż przepisy ustawy posługują się terminem "prawa majątkowe", nie definiują tego pojęcia. W piśmiennictwie podkreśla się natomiast, iż prawo majątkowe to najogólniej rzecz biorąc prawo podmiotowe pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego. Jest to uprawnienie określonego podmiotu, które związane jest z jego majątkiem.

Klasyfikacja praw majątkowych może być dokonywana według bardzo różnych kryteriów, w zależności od celów stawianych przez ustawodawcę. W świetle postanowień ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prawa majątkowe, z których przychody podlegają opodatkowaniu można podzielić na dwie zasadnicze grupy: przychody z wykonywania praw majątkowych i przychody z odpłatnego zbycia tych praw. Wyliczenie w przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy przede wszystkim posłużenie się przez ustawodawcę terminem "w szczególności". Skoro zatem katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnione jest zaliczenie do niego innych praw majątkowych nie wymienionych w ustawie.

Ale dlaczego właściwie zastanawiamy się nad tym problemem?

Chodzi jak zwykle o pieniądze. W zależności od tego, jak zakwalifikujemy  przychód, ustalamy sposób opodatkowania, wartość podatku czy moment jego zapłaty – o szczegółach będę mówił w późniejszej części kursu, tu jedynie przypominam, po co omawiamy tak szczegółowo poszczególne źródła.

I oczywiście, w przypadkach, kiedy pojawia się kwestia finansów, fiskus zaczyna zastanawiać się nad interpretacjami, które umożliwiłyby pobór podatku w większej wysokości, niż faktycznie mu się należy. I w zależności od sytuacji stosuje różne interpretacje.

Spory z administracją podatkową na tle przychodów z praw majątkowych

...