Zrozumieć PIT (6) Źródła przychodów. Przychody ze stosunku pracy

Źródła przychodów to pojęcie, które jest używane w prawie podatkowym do określenia, skąd pochodzi przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym. Innymi słowy – skąd pochodzą pieniądze, które państwo chce opodatkować.

Przepisem, który normuje opodatkowanie w przypadku osób fizycznych jest ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych i właśnie ta ustawa zawiera dokładne określenie poszczególnych źródeł przychodów, wraz z warunkami ich stosowania.

W artykule 10 ustawa wymienia po kolei źródła przychodów.

Pierwszym jest stosunek służbowy,  stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Kolejne źródła to działalność wykonywana osobiście, pozarolnicza działalność gospodarcza i działy specjalne produkcji rolnej.

Jeszcze innym źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa i poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej – przychody te są jednak wyłączone z tego źródła, jeśli podatnik uzyskuje je w ramach działalności gospodarczej.

Kolejnym źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych, z tym, że

- odpłatne zbycie

• nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej a także prawa wieczystego użytkowania gruntów to już kolejne, odrębne od kapitałów pieniężnych źródło przychodów.

Do tego źródła należy kwalifikować również przychody z odpłatnego zbycia innych rzeczy.

Ustawa przewiduje również takie źródła przychodów jak działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną czy niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da ustawy – chodzi o tak zwany exit tax czyli podatek, który powinni zapłacić podatnicy opuszczający nieodwracalnie polską strefę wpływów podatkowych w wyniku przeniesienia interesów za granicę

I na koniec ustawa wymienia jako odrębne źródło przychodów inne źródła. I jak słusznie się spodziewasz, to do tego źródła należy zaliczyć przychody, których nie można było zakwalifikować zgodnie z ustawą do źródeł pozostałych. Taka sytuacja dość często ma miejsce w przypadku twórców i freelancerów.

Wymieniłem 10 różnych źródeł przychodów, i każdy legalnie uzyskiwany przychód musi zostać zakwalifikowany do jednego z nich.

Co istotne – obowiązek kwalifikacji przychodu do poszczególnych źródeł należy do Ciebie – urząd skarbowy nie zrobi tego za Ciebie.

Jeśli się jednak pomylisz, a organ podatkowy zauważy, że to pomyłka na jego niekorzyść, zostanie wszczęte postępowanie sprawdzające w wyniku którego może nastąpić przekwalifikowanie przychodu, a co za tym idzie – zwiększenie wysokości obciążeń podatkowych. Podobne uprawnienia do sprawdzenia poprawności kwalifikacji przychodu do odpowiedniego źródła ma też Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zajmujący się poborem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które w istocie są tak naprawdę parapodatkami i których wysokość też zależy od rodzaju źródła.

Jaki z tego wniosek?

Jeśli zakwalifikujesz swój przychód do konkretnego źródła, i uzyskujesz z tego tytułu jakąś korzyść podatkową czy składkową, musisz być gotowy, aby tę kwalifikację obronić.

A omawianie poszczególnych źródeł przychodów rozpoczynam od przychodów ze stosunku pracy.

...