Powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólników a składki ZUS

Art. 176 Kodeksu spółek handlowych (KSH) reguluje kwestię powtarzających się świadczeń niepieniężnych, jakie wspólnik może wykonywać na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepis ten budzi wiele wątpliwości, szczególnie w kontekście składek na ubezpieczenia społeczne (ZUS).

Zgodnie z art. 176 § 1 KSH, umowa spółki może zobowiązywać wspólnika do powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki. Świadczenia te muszą być wyraźnie określone co do rodzaju i zakresu.

Wynagrodzenie wypłacane wspólnikowi z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych co do zasady nie podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Wynika to z faktu, że świadczenia te nie są traktowane jako stosunek pracy ani stosunek cywilnoprawny (umowa zlecenia czy umowa o dzieło).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wielokrotnie przyznawał rację wnioskodawcom twierdzącym, iż powtarzające się świadczenia niepieniężne nie są podstawą do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń.

Warto jednak zwracać uwagę na szczegóły.

W jednej z ostatnio wydanych interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) odmówił wnioskodawcom przyznania racji w kwestii braku obowiązku objęcia obowiązkiem ubezpieczeniowym wynagrodzeń z tytułu wypłaconych na podstawie przytaczanego artykułu KSH.

Dwaj wspólnicy w opisie stanu przyszłego (Decyzja DI/100000/34/635/2024) stwierdzili, iż na podstawie powołania pełnią funkcję prezesa zarządu oraz członka zarządu i nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia. Nie są zatrudnieni w spółce w żadnym charakterze.

W ramach zmiany umowy spółki wprowadzono do niej regulacje, w myśl których na Wspólników nałożone zostały obowiązki do realizowania określonych w umowie Spółki, powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Możliwość nałożenia na wspólnika obowiązku dokonywania na rzecz spółki z o.o. określonych świadczeń niepieniężnych przewiduje art. 176 KSH. Zgodnie z tym przepisem

„Par. 1. Jeżeli wspólnik ma byt zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczył rodzaj i zakres takich świadczeń.

Par. 2. Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku. gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie.

(…)”

W treści wniosku wspólnicy wskazali między innymi na następujące świadczenia niepieniężne:

a) sprawowanie nadzoru nad rozliczeniami Spółki z kontrahentami przy stale wykonywanych um...