Składka zdrowotna po sprzedaży środka trwałego

Dochód lub strata z odpłatnego zbycia składnika/składników majątku trwałego w danym miesiącu powinna być uwzględniana przy ustalaniu ogólnej kwoty dochodu za ten miesiąc uzyskiwanego z działalności gospodarczej i przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Innymi słowy strata ze sprzedaży środka trwałego wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej (czy to z podstawowej działalności czy z tytułu zbycia innego składnika majątku trwałego).

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, prowadzi księgi rachunkowe i jest opodatkowany tzw. podatkiem liniowym. W ramach prowadzonej działalności dokonuje sprzedaży środków trwałych. Część ze sprzedawanych środków trwałych jest już całkowicie zamortyzowana, część jedynie częściowo. Od wartości początkowej części z ww. środków trwałych odpisy amortyzacyjne były dokonywane przed dniem 1 stycznia 2022 roku.

Przedsiębiorca chciał wiedzieć, czy strata poniesiona z tytułu sprzedaży środka trwałego, wynikająca z nieuwzględniania przy kalkulacji dochodu odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu przed 2022 rokiem, wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej, przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jego zdaniem, odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów podatkowych przed 2022 rokiem nie powiększają dochodu ustalanego na potrzeby kalkulacji podstawy wymiaru składki zdrowotnej, a także nie zmniejszają straty poniesionej na transakcji. Innymi słowy, strata ze sprzedaży środka trwałego wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej, a tym samym obniża podstawę wymiaru składki zdrowotnej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zagadnienia dotyczące obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacania i ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne regulują przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Zgodnie z art. 81 ust. 2c ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu osoba, o której mowa w ust. 2, wpłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka, ustalony w następujący sposób:

1. dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2. dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 1, jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
3. dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętych od początku roku, i sumą kosztów uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesionych od początku roku;
4. dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 3, jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach; dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
5. przy obliczaniu dochodów, o których mowa w pkt 1 i 3, stosuje się art. 24 ust. 1-2b i nie uwzględnia się przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152-154 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; w przypadku osób prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów dochód, o którym mowa w pkt 1 i 3, ustala się z uwzględnieniem art. 44 ust. 2 zdanie drugie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowanych na zasadach ogólnych lub w formie podatku liniowego stanowi dochód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który rozliczana jest składka.

Dochód ten z uwzględnieniem wyłączeń określonych przepisami ustalany jest jako przychód minus koszty i minus składki na ubezpieczenia społeczne, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Przedsiębiorcy uzyskujący obok dochodów z podstawowej działalności gospodarczej również dochody z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanego na potrzeby działalności gospodarczej zobowiązani są ustalać swój dochód na zasadach określonych w przepisach podatkowych.

W myśl art. 81 ust. 2c pkt 5 dochód ustalany jest z uwzględnieniem art. 24 ust. 1-2b ustawy o PIT. Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zdanie drugie, dochodem lub stratą ze sprzedaży środka trwałego jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży, a jego wartością początkową, powiększona o wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Tak więc, kosztem uzyskania przychodów w odniesieniu do zbywanego środka trwałego, w tym przy obliczaniu dochodu dla celów składki zdrowotnej, jest niezamortyzowana wartość tego środka trwałego.

A zatem dochodem lub stratą ze zbycia środka trwałego jest różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia środka a jego wartością początkową wykazywana w ewidencji środków trwałych. Dla celów obliczenia składki zdrowotnej jak wskazano wyżej różnica nie jest powiększana o sumę odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r., co wynika z art. 35 ustawy z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.

Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 9 lutego 2022 r., w przypadku ustalania dochodu, o którym mowa w art. 81 ust. 2 i 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 13 kwietnia 2022 r., od przychodów o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (przychody z odpłatnego zbycia określonych składników majątku np. środków trwałych) dochód ustalony z uwzględnieniem art. 24 ust. 2 zdanie drugie ustawy o PIT (szczególny sposób ustalania dochodu w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku), nie jest powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r. Chodzi, np. o środki trwałe, które przedsiębiorca przed 2022 r. amortyzował i odpisy amortyzacyjne zaliczał do kosztów podatkowych.

Tym samym, dochód lub strata z odpłatnego zbycia składnika/składników majątku trwałego w danym miesiącu powinna być uwzględniana przy ustalaniu ogólnej kwoty dochodu za ten miesiąc uzyskiwanego z działalności gospodarczej i przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Innymi słowy strata ze sprzedaży środka trwałego wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej (czy to z podstawowej działalności czy z tytułu zbycia innego składnika majątku trwałego).

Ponadto należy wskazać, że przepis art. 35 ustawy z dnia 9 lutego 2022 r. wprost odsyła do art. 81 ust. 2 i 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które z kolei regulują podstawę wymiaru składki zdrowotnej przedsiębiorców rozliczających podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych lub w formie podatku liniowego. Z odesłania tego należy wywieść, że celem ustawodawcy było objęcie obu tych grup zakresem podmiotowym regulacji zawartej w art. 35 ww. ustawy.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje sprzedaży środków trwałych. Część ze sprzedawanych środków trwałych jest całkowicie zamortyzowana, a część jedynie częściowo. Przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy strata poniesiona z tytułu sprzedaży środka trwałego, wynikająca z nieuwzględnienia przy kalkulacji dochodu odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu przed 2022 rokiem wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej przyjmowanego do ustalenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zdaniem przedsiębiorcy art. 35 ustawy z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw znajduje zastosowanie zarówno w przypadku osiągnięcia zysku ze sprzedaży środka trwałego jaki w przypadku poniesionej straty z tytułu sprzedaży. W ocenie przedsiębiorcy strata ze sprzedaży środka trwałego wpływa na zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej i w konsekwencji obniża podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

ZUS potwierdził stanowisko przedsiębiorcy i uznał je za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna z 20 czerwca 2024 r., sygn. DI/200 000/43/532/2024 (decyzja nr 532/2024) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie

źródło: bip.zus.pl

Redakcja podatki.biz