Składki ZUS: Ubezpieczenie na życie oraz pakiety medyczne dla pracowników 

W przypadku, gdy wartość składki indywidualnego ubezpieczenia na życie i dożycie, grupowego ubezpieczenia na życie, programu opieki medycznej i ubezpieczenia zdrowotnego w części współfinansowanej przez pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z zapisów regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu obowiązujących u przedsiębiorcy, przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wyjaśnił, że planuje podpisać:

• umowę o indywidualne ubezpieczenie na życie,
• ubezpieczenie grupowe,
• program opieki medycznej (w formie tzw. abonamentu medycznego lub grupowego),
• ubezpieczenia zdrowotnego gwarantującego dostęp do usług medycznych w określonej sieci placówek medycznych.

Umowa indywidualnego ubezpieczenie na życie zawierana jest na czas określony. Długość okresu ubezpieczenia wskazywana jest we wniosku o zawarcie umowy, a zakres umowy ma charakter ochronny. Umowa przewiduje regularne, comiesięczne opłacanie składek przez przedsiębiorcę z
możliwością dokupienia umów dodatkowych w trakcie jej trwania tj.:

• poważne zachorowanie,
• trwały uszczerbek na zdrowiu,
• assistance medyczny,
• śmierć ubezpieczonego I inne zgodnie z zakresem umowy.

Każda dodatkowa wpłata na umowę dodatkową zwiększa sumę ubezpieczenia na życie ubezpieczonego. W momencie wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego w trakcie trwania polisy, umowa przewiduje wypłatę świadczenia na rzecz osoby uprawnionej, tj. ubezpieczonego lub osoby uprawnionej.

Umowa grupowego ubezpieczenia zawierana jest na okres jednego roku i automatycznie odnawiana. Zakres umowy jest szerszy niż umowy indywidualnej i jest jej uzupełnieniem. Zawiera dodatkowe umowy tj.:

• ubezpieczenie członków rodziny ubezpieczonego,
• pobyt w szpitalu w wyniku wypadku i choroby.

Program opieki medycznej będzie w formie abonamentu lub polisy. Dzięki niej pracownik będzie mógł korzystać z prywatnej opieki medycznej. Program taki przewiduje możliwość objęcie ochroną również rodziny pracownika.

Zgodnie z regulaminem wynagradzania, benefity w formie umów indywidualnego ubezpieczenia na życie, grupowego ubezpieczenie na życie, program opieki medycznej będzie finansowany częściowo przez pracodawcę, a częściowo przez pracownika. Częściowa odpłatność polegać będzie na partycypowaniu pracownika w pokryciu kosztów zakupu w wysokości 1 zł, każdego z ww. świadczeń. Zgodnie z regulaminem wynagradzania pracownicy mają możliwość dobrowolnego przystąpienia do umów ubezpieczenia na wniosek złożony u pracodawcy. Pracodawca zapewnia pracownikom do ww. korzyści materialnych na preferencyjnych warunkach. Tym samym, z regulaminu wynagrodzenia będzie wynikało uprawnienie pracowników do zakupu świadczeń, o których mowa powyżej, na preferencyjnych warunkach, tj. po cenach niższych niż detaliczne.

Wartość ww. składek będzie stanowić przychód w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zdaniem przedsiębiorcy, wartość wyżej opisanych świadczeń w części finansowanej przez pracodawcę nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz tym samym także na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy. W wydanej interpretacji ZUS stwierdził:

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. 2 art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

• wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
• przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość składki indywidualnego ubezpieczenia na życie i dożycie, grupowego ubezpieczenia na życie, programu opieki medycznej i ubezpieczenia zdrowotnego w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z zapisów regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu obowiązujących u przedsiębiorcy, przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Powyższe ma również zastosowanie w odniesieniu do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wynika to z brzmienia art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy zgodnie z którymi do obowiązkowych składek na ww. Fundusze stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Interpretacja indywidualna z 20 maja 2024 r., sygn. DI/100000/43/343/2024 (decyzja nr 241) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku

źródło: bip.zus.pl, redakcja podatki.biz